Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực

Tùy thuộc vào kiểu bài, thể loại, đơn vị bài mà người giáo viên lựa chọn những phương pháp giảng dạy phù hợp. Những phương pháp dạy học tích cực được nhiều giáo viên áp dụng hiệu quả như: dạy học vấn đáp, đàm thoại; dạy và học phát hiện và giải quyết vấn đề; dạy và học hợp tác trong nhóm nhỏ… Trong một tiết học, giáo viên nên vận dụng linh hoạt nhiều phương pháp dạy học; song chúng ta nên tùy thuộc vào nhóm bài, kiểu bài mà chọn lựa phương pháp chủ đạo.

Ví dụ với những bài khái quát, lí thuyết làm văn, lí thuyết Tiếng Việt thì sử dụng phương pháp chủ đạo là thuyết giảng, phát vấn với quy trình là diễn dịch hay quy nạp. Với những bài thực hành, luyện tập, tiết tự chọn thì sử dụng phương pháp chủ đạo là thảo luận nhóm, phát vấn, đàm thoại, đặc biệt khi dạy văn nghị luận xã hội, hoặc bài ôn tập… có thể tổ chức những giờ học mở. Giờ học mở không theo mô hình nào cụ thể, tùy theo điều kiện và khả năng linh hoạt mà giáo viên tổ chức sao cho giờ dạy của mình trở nên sinh động, tích cực hơn...

Giáo viên có thể tổ chức thuyết trình theo nhóm (ở những lớp làm việc tập thể tốt); tổ chức theo mô hình “chương trình phỏng vấn chuyên gia” (Giáo viên giao kiến thức về nhà để hôm sau tổ chức lớp thành một diễn đàn đối thoại, cử học sinh khá, giỏi của môn đó làm chuyên gia (hoặc thầy cô) để các học sinh khác phỏng vấn các nội dung bài học); tổ chức cho học sinh tranh luận; sử dụng sơ đồ tư duy dạy học…