Tinh khiết tháng ba
Tháng ba. Tháng của hoa của lá. Tháng của những ngọt lành, thơm tho, trong trẻo. Sau những ngày mưa xuân phủ khắp triền đê, cánh bãi, ruộng đồng, làng mạc… cỏ đã mươn mướt xanh, lộc đã rung rinh đầy cành. Và hoa. Hoa ở dưới đất, hoa lưng chừng trời… Hoa phô sắc đỏ thắm tươi, hoa dịu dàng tim tím, hoa mộc mạc li ti từng chùm, hoa kín đáo nép vào trong lá…. Dẫu không khoe sắc màu rực rỡ, chỉ âm thầm dâng hương mà hoa vẫn vấn vương hồn người, vẫn níu những bước chân, vẫn ngơ ngẩn ánh nhìn… Là hoa bưởi tháng ba…
Hình như, không mấy người để ý, bưởi ra nụ tự khi nào. Có lẽ, khi những quả bưởi vỏ đã vàng ươm đung đưa chờ Tết, những chùm nụ xinh xinh đã ngập ngừng sau lá… Hay khi cây đã hết quả, những cành gầy mốc mác thấm đẫm hơi xuân bắt đầu nhú chồi, nhú nụ…. Chỉ biết, trong hơi thở của mùa xuân, hương hoa bưởi dịu dàng, trong vắt cứ lan ra khắp không gian, khắp đường làng ngõ xóm. Hương hoa bưởi đánh thức trong tôi những cảm thức thơ trẻ đã lạc đâu đó trong bận rộn và xô bồ của cuộc sống…
Hương hoa bưởi gắn với tuổi thơ vừa khó khăn vừa đẹp đẽ của tôi. Đó là những buổi sáng mùa xuân, trong căn nhà đất, vách dứng với ô cửa sổ tròn như cửa tổ tò vò, chị em tôi tranh nhau ngó ra vườn. Mưa tí tách trên lá, từ lá trên rớt xuống lá dưới như cùng nhau nhảy múa, ngời lên sắc xanh tươi trẻ. Hết thò tay hứng mưa từ giọt gianh, hai chị em lại hít hà hương thơm từ khu vườn. Khu vườn nhà ông bà nội tôi giống như nhiều khu vườn khác trong làng, trồng đủ thứ: một cây vải, một cây nhãn, một cây mít, một hai cây bưởi, khóm dong riềng… Vải, nhãn cũng đang ra hoa, nhưng hoa vải hoa nhãn khiêm nhường cả về màu sắc lẫn hình dáng, hương thơm. Chỉ có hoa bưởi là “được” tất cả! Cánh hoa ngần trắng, nhuỵ hoa óng vàng, hương hoa ngát thơm… Khi chiếc nụ xanh xanh đã chín trắng, những cánh hoa bung ra, cong xuống một cách điệu đà. Những chùm hoa bưởi đua nhau nở, cả cây bưởi trắng hoa, rung rinh, rung rinh như những đám mây. Chúng tôi, hai đứa trẻ nghịch mưa, hái trộm hoa bưởi, kết thành xâu rồi đeo vào cổ để thành “công chúa hoa”, giấc mơ của bao đứa trẻ… Rồi qua một đêm, những bông hoa héo đi, chúng tôi lại tiếc… “biết thế, cứ để hoa trên cây”… Hoa héo đi, nhưng hương thơm vẫn còn vương vấn. Chị tôi lại bày trò, ướp hoa bưởi vào lọ để làm nước hoa, với mong ước giữ lại hương thơm của hoa bưởi… Tuổi thơ ấy, những mơ ước ấy, những hi vọng ấy, y như là hoa bưởi. Trong veo, thanh khiết mà lắng đọng tâm hồn suốt đời người… Ở một quãng nào đó, chúng bị những xô bồ của cuộc sống che lấp mất, nhưng chỉ cần thoảng hương hoa bưởi, tất cả lại sống dậy, vẹn nguyên…
Hương hoa bưởi gắn với cuộc sống hiện tại của tôi. Giữa chốn đô thị đất chật, người đông; để có được gốc bưởi mà chăm, mà ngắm, mà hít hà hương thơm… thật không dễ chút nào…Dễ hơn, ta có thể bỏ tiền mua… Vào những buổi sáng sớm mùa xuân, những thúng, những mẹt hoa phau phau mời gọi, hương hoa hào phóng theo gió xuân mà phân phát… Hoa được bán theo cân, đựng trong túi bóng…giản dị hơn là gói trong lá chuối… Nhưng hoa bưởi đã ngắt khỏi cây sẽ không bền, cả về độ tươi, cả về hương thơm… Thật may mắn, nhà tôi có một gốc bưởi trồng trong bồn, mãi tầng ba… Tôi được thấy lộc non nõn nà, được nhìn từng chiếc nụ lớn dần, được ngắm những chùm hoa trắng tươi, được thoả thuê uống thứ hương ngan ngát… Rồi quả non ngỡ ngàng…Xanh bóng… Trĩu cành… Một vòng đời chẵn một năm… Những lúc thư thả ngắm hoa, thấy tâm hồn mình được thanh lọc, nhẹ nhàng, phơi phới, cũng như cành cây thấm hơi xuân vậy!
Tháng ba. Trời trong văn vắt. Tháng ba. Hoa căng cánh khoe sắc, đưa hương… Làn hương thoang thoảng mà thầm giấu những nỗi niềm yêu thương vương vấn. Hoa bưởi tháng ba.
Phương Thảo
