Bài soạn "Chữa lỗi diễn đạt" số 3
Câu 1: Trang 127SGK Ngữ Văn 8 - Tập 2
Những câu dưới đây mắc một số lỗi diễn đạt liên quan đến lô-gíc. Hãy phát hiện và chữa những lỗi đó.
a) Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt quần áo, giày dép và nhiều đồ dùng học tập khác.
b) Trong thanh niên nói chung và trong bóng đá nói riêng, niềm say mê là nhân tố quan trọng dẫn đến thành công.
c) Lão Hạc, Bước đường cùng và Ngô Tất Tố đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc thân phận của người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám 1945.
d) Em muốn trở thành một người trí thức hay một bác sĩ?
e) Bài thơ không chỉ hay về nghệ thuật mà còn sắc sảo về ngôn từ.
g) Trên sân ga chỉ còn lại hai người. Một người thì cao gầy, còn một người thì mặc áo ca rô.
h) Chị Dậu rất cần cù, chịu khó nên chị rất mực yêu thương chồng con.
i) Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của người xưa thì người phụ nữ Việt Nam ngày nay không thể có được những nhiệm vụ vinh quang và nặng nề đó.
k) Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khỏe, vừa làm giảm tuổi thọ của con người.
a) Lỗi: Quần áo, giày dép là đồ dùng sinh hoạt, không nằm trong nhóm đồ dùng học tập.
Sửa: Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt quần áo, giày dép và các vật dụng sinh hoạt khác.
b) Lỗi: Thanh niên và bóng đá là hai khái niệm không đồng chất với nhau.
Sửa: Trong thể thao nói chung và trong bóng đá nói riêng, niềm say mê là nhân tố quan trọng dẫn tới thành công.
c) Lỗi: Lão Hạc, Bước đường cùng và Ngô Tất Tố là ba khái niệm không đồng chất với nhau.
Sửa: Lão Hạc, Bước đường cùng và Tắt đèn đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc thân phận của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám 1945.
d) Lỗi: Trí thức và bác sĩ không phải là hai khái niệm đồng chất với nhau
Sửa: Em muốn trở thành bác sĩ hay kĩ sư?
e) Lỗi: Hay về nghệ thuật đã bao gồm sắc sảo về ngôn từ
Sửa: Bài thơ không chỉ hay về nghệ thuật mà còn giàu ý nghĩa về nội dung.
d) Lỗi: Cao gầy và mặc áo ca-rô không phải hai từ đồng chất
Sửa: Trên sân ga còn chỉ còn lại hai người. Một người cao gầy, còn một người thấp béo.
h) Lỗi: Cần cù, chịu khó không phải nguyên nhân dẫn tới kết quả yêu thương chồng con
Sửa: Chị Dậu rất cần cù, chịu khó nên chị đã đảm đang, gánh vác mọi trách nhiệm nhà chồng.
i) Lỗi: có được
Sửa: Nếu như không phát huy những đức tính tốt đẹp của người phụ nữ xưa thì phụ nữ Việt Nam ngày nay không thể đảm đương được những nhiệm vụ vinh quang và nặng nề đó.
k) Lỗi: Có hại cho sức khỏe đã bao gồm việc giảm tuổi thọ
Sửa: Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khỏe của chính mình, vừa gây hại cho sức khỏe của những người xung quanh.
Câu 2. Trang 128SGK Ngữ Văn 8 - Tập 2
Hãy tìm những lỗi diễn đạt tương tự (lỗi lô-gíc) trong bài tập làm văn của mình hoặc của các bạn cùng lớp, trong lời nói hằng ngày hoặc trên các phương tiện truyền thông đại chúng.
Ví dụ:
Tác phẩm “Tắt đèn” tác giả đề cập đến nhiều vấn đề ở nông thôn Việt Nam và cái đói của gia đình chị Dậu.