Bài soạn "Đặc điểm của văn bản nghị luận" số 6

I. Luận điểm, luận cứ và lập luận.

1. Luận điểm: Trong văn bản Chống nạn thất học, luận điểm chính của bài viết là : Chống nạn thất học.

Luận điểm chính đó được triển khai thành các luận điểm cụ thể :

Những người đã biết chữ hãy dạy cho những người chưa biết chữ.
Những người chưa biết chữ hãy gắng sức mà học cho biết.
Phụ nữ càng cần phải học.
Luận điểm đóng vai trò thể hiện quan điểm của người viết. Muốn có sức thuyết phục thì luận điểm phải rõ ràng, được trình bày theo lô-gíc, trình tự hợp lí, mạch lạc.

2. Luận cứ

Luận cứ trong bài Chống nạn thất học là:

Chính sách ngu dân của thực dân Pháp làm cho hầu hết người Việt Nam bị mù chữ, nước Việt Nam không tiến bộ được.
Nay chúng ta đã giành được độc lập, cần phải nhanh chóng nâng cao dân trí để xây dựng đất nước.
Những luận cứ trên đóng vai trò làm sáng tỏ luận điểm, ở đây là trả lời câu hỏi : Vì sao phải chống nạn thất học ?

Muốn có sức thuyết phục thì luận cứ phải chặt chẽ, sinh động.

3. Lập luận Trình tự lập luận của văn bản Chống nạn thất học là:

Nêu lí do vì sao phải chống nạn thất học ;

Chống thất học để làm gì ;
Chống thất học bằng cách nào.

II. Luyện tập

Luận điểm: cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội

Luận cứ:

Luận cứ 1: Có thói quen tốt và thói quen xấu
Luận cứ 2: Có người biết phân biệt tốt và xấu nhưng vì đã thành thói quen nên khó bỏ, khó sửa
Luận cứ 3: Tạo được thói quen tốt là rất khó. Nhưng nhiễm thói xấu rất dễ
Lập luận:

Dậy sớm …. Là thói quen tốt
Hút thuốc lá……thói quen xấu
Một thói quen xấu ta thường gặp hàng ngày
Có nên xem lại mình ngay