Bánh chưng xanh

Mỗi khi tết đến xuân về, người Việt, dù có đi đâu, ở đâu cũng không bao giờ thiếu chiếc bánh chưng xanh trong mâm cỗ Tết cổ truyền, nhà nào cũng có dăm ba cặp bánh để cúng gia tiên. Có thể nói, bánh chưng trong tâm thức người Việt là truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, là món ăn đặc trưng dân tộc, là cảm giác háo hức thời thơ bé ngồi canh nồi bánh chưng ấm cúng, hay đơn giản chỉ là bữa cơm gia đình sum họp ấm áp trong những ngày đầu năm mới. Trong tâm thức người Việt, chiếc bánh chưng vuông nhỏ bé không còn đơn thuần là món ăn mà đã trở thành nét đẹp của con người Việt Nam, gắn liền với truyền thuyết dân tộc lâu đời và mang nhiều ý nghĩa sâu xa về vũ trụ, nhân sinh.

Bánh chưng xanh có hình vuông, màu xanh, tượng trưng trái Đất, âm. bánh giầy hình tròn, màu trắng, tượng trưng Trời, dương, thể hiện triết lý Âm Dương, Dịch, Biện chứng Đông Phương nói chung và triết lý Vuông Tròn của Việt Nam nói riêng. Bánh chưng âm giành cho Mẹ, bánh giầy dương giành cho Cha. Bánh chưng bánh giầy là thức ăn trang trọng, cao quý nhất để cúng Tổ tiên, thể hiện tấm lòng nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục to lớn, bao la như trời đất của cha mẹ.

Miền Bắc với tết là phải có bánh chưng xanh, nó thể hiện mọi sự tinh túy nhất của đất trời. Cách làm và nấu bánh chưng đơn giản nhưng cũng cần phải có sự khéo léo mới có thể tạo ra những chiếc bánh đẹp và vừa vặn. Cách chọn gạo nếp phải chọn loại gạo dẻo thơm nhất để lâu không bị cứng gạo. Phần nhân của bánh thường có thịt, đậu xanh, hạt tiêu. Khi gói phải gói chặt tay và luộc trong khoảng 8 - 10 tiếng mới vớt ra rửa qua nước lã, dùng một tấm ván với những vật nặng ép chặt bánh cho rỏ bớt nước ngấm vào bánh để khi cắt bánh được dẻo và không bị nát.