Dàn ý bài văn thuyết minh về cây dừa số 2
A. Mở bài: Ca dao có câu:
Dừa xanh đứng sừng sững giữa trời
Đem thân mình hiến cho đời thủy chung.
Từ lâu, cây dừa đã trở thành loài cây thân quen của làng quê Việt Nam, gắn bó với đời sống con người thủy chung, son sắt, trước sau nghĩa tình.
B. Thân bài:
1) Địa bàn trồng trọt:
Cây dừa chủ yếu được trồng ở vùng nhiệt đới, đặc biệt là khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Ở Việt Nam, dừa tập trung từ Quảng Ngãi đến Cà Mau, đặc biệt là vùng Bình Định, Bến Tre.
2) Phân loại: Có nhiều loại dừa: Dừa cao và dừa lùn.
+ Dừa lùn (dừa kiểng) thường được trồng làm cảnh trong gia đình hoặc khu vui chơi công cộng.
+ Dừa cao gồm:
- Dừa xiêm: Trái thường nhỏ, màu xanh, nước ngọt, thường dùng để uống.
- Dừa bị: Trái to, màu xanh đậm, thường được dùng trong chế biến thực phẩm.
- Dừa nếp: Trái vàng xanh mơn mởn.
- Dừa lửa: Lá đỏ, quả vàng hồng.
- Dừa dâu: Trái rất nhỏ, màu hơi đỏ.
- Dừa dứa: Trái nhỏ, màu xanh, nước ngọt, thơm mùi dứa.
- Dừa sáp: Cơm dừa vừa xốp, vừa mềm mại lại dẻo như bột đã được nhào sệt, đồng thời lại có màu vàng đục như sáp, chỉ có ở vùng Cầu Kè (Trà Vinh).
3) Cấu tạo: Mỗi cây dừa đều gồm: Thân, lá, hoa, buồng, trái.
+ Thân:
- Dừa cao: Có những đốt như hổ vằn, thường có màu nâu sậm, đường kính khoảng 45cm, cây dừa khỏe cao đến 25m.
- Dừa lùn (dừa kiểng): Thân xanh, có nhiều đốt, đốt trên cùng là nơi xuất phát những phiến lá ôm lấy thân rồi tỏa ra.
- Lá: Xanh, gồm nhiều tàu, khi héo có màu hơi nâu.
- Hoa: Trắng, nhỏ.
- Quả: Phát triển từ hoa dừa, có lớp vỏ dày bên ngoài, cơm dừa trắng bên trong.
- Buồng: Trung bình mỗi buồng từ 5 đến 10 trái dừa, có loại trên 20 trái.
4) Công dụng: Dừa có nhiều công dụng:
- Nước dừa: Thơm ngon, mát dịu, là loại nước giải khát rất tốt; dùng để kho cá, kho thịt, làm nước chấm,…
- Cơm dừa: Làm kẹo mứt (kẹo dừa Bến Tre), làm dầu dừa,… đặc biệt là nước cốt dừa rất thơm ngon, béo ngọt, thường dùng với chè, kem và các loại bánh mặn ngọt.
- Củ hủ dừa (phần lõi non của thân dừa): Dùng để chế biến thức ăn rất độc đáo; con đuôn đục thân dừa là một món đặc sản rất ngon và hấp dẫn.
- Dầu dừa: Dùng để thắp, ăn, nấu xà phòng, thoa tóc,…
- Xơ dừa: Dùng bện dây thừng, làm thảm, làm phân bón cây, chiết cành,…
- Thân dừa: Làm cột nhà, làm cầu bắc qua sông rạch, làm máng dẫn nước trên đồng ruộng, làm đũa, vá xới cơm,…
- Lá dừa: Không chỉ dùng lợp nhà, làm phên liếp, chằm nón, mà còn là chất đốt thường dùng để đun nấu phổ biến ở thôn quê, lá dừa khô bó lại làm đuốc để đi trong đêm tối trời.
- Hoa dừa: Ở thôn quê thường dùng để trang trí cho cổng chào đám cưới, đám hỏi, để cúng trên bàn thờ.
- Gáo dừa: Dùng để đun nấu, làm than hoạt tính. Ngoài ra chúng còn được tạo thành những mặt hàng thủ công mỹ nghệ rất đẹp: Nút áo quần, những chú khỉ làm trò, những con công xòe đuôi, những đôi chim quấn quýt, những chiếc xe ngựa cổ xưa,… được khách du lịch rất ưa chuộng.
- Có thể thấy điều này qua các bức tranh dân gian Đông Hồ hoặc các lễ hội hái dừa ở vùng đồng bằng Nam Bộ. Trái dừa luôn có mặt trong mâm ngũ quả thờ cúng trong ngày Tết cổ truyền.
- Đối với tuổi thơ: Còn gì thú vị hơn những buổi trưa hè mắc võng dưới tán lá mát rượi, nghe tiếng lá dừa xào xạc gọi nhau, rồi được thưởng thức những trái dừa ngọt lịm, các trò chơi kéo tàu dừa, lấy lá dừa làm kèn, làm thành những con châu chấu, cào cào rất dễ thương,…
- Những đêm trăng thanh, vườn dừa là nơi hò hẹn của nam thanh nữ tú.
5) Dừa trong đời sống tinh thần của người Việt:
a. Từ lâu, dừa đã xuất hiện trong đời sống tinh thần của người Việt:
b. Cây dừa là nguồn cảm hứng cho giới văn nghệ sĩ:
“Tôi lớn lên đã thấy dừa trước ngõ
Dừa ru tôi giấc ngủ tuổi thơ
Cứ mỗi chiều nghe dừa reo trước gió
Tôi hỏi nội tôi: “Dừa có tự bao giờ?”
(Dừa ơi – Lê Anh Xuân)
Trong âm nhạc: Bài hát “Dáng đứng Bến Tre”, “Cây cầu dừa”
“Ai đứng như bóng dừa, tóc dài bay trong gió
Có phải người còn đó là con gái của Bến Tre…”
Như vậy, cây dừa có tầm quan trọng đặc biệt đối với người Việt Nam.
C. Kết bài:
Cảm ơn nhà thơ Lê Anh Xuân đã nói hộ cho ta tình cảm đối với cây dừa:
“Dừa vẫn đứng hiên ngang cao vút
Lá vẫn xanh rất mực dịu dàng
Rễ dừa bám sâu vào lòng đất
Như dân làng bám chặt quê hương” (Dừa ơi – Lê Anh Xuân)
