Voọc mông trắng
Voọc mông trắng (Trachypithecus delacouri) là loài linh trưởng đặc hữu, chỉ có phân bố tự nhiên ở Việt Nam, được Jean Théodore Delacour phát hiện năm 1903 và được Wilfred Hudson Osgood mô tả năm 1932. Đầu những năm 1990, một đợt điều tra rộng đã nghi nhận 19 quần thể với tổng số 50-57 đàn và 281-317 cá thể trong phạm vi khoảng 5.000 km2 ở miền Bắc Việt Nam. Các cuộc điều tra gần đây chỉ ra rằng loài này đã bị suy giảm nghiêm trọng cả về số lượng quần thể và cá thế. Trong hơn một thập kỷ vừa qua, tám đến chín tiểu quần thể đã bị diệt vong. Tổng số cá thể của loài trước cuộc điều tra này được ước lượng trong tài liệu của Nadler và Brockman (2014). Quần thể lớn thứ hai trên thế giới của Voọc mông trắng, cực kỳ nguy cấp, mới được Tổ chức Bảo tồn động vật hoang dã thế giới (FFI) tìm thấy tại Việt Nam.
Voọc mông trắng là loài linh trưởng chỉ có ở Việt Nam, phân bố ở các tỉnh phía Bắc như: Yên Bái (Văn Chấn), Hoà Bình (Chi Nê), Ninh Bình (Cúc Phương, Vân Long), Thanh Hoá (Hồi Xuân, Lang Chánh), Nghệ An (Quỳ Châu, Con Cuông), Hà Tĩnh (Hương Sơn). Voọc quần đùi trắng hay voọc mông trắng, loài linh trưởng cỡ lớn thuộc họ Khỉ Cựu thế giới (Cercopithecidae), bộ Linh trưởng (Primates), có tên trong Sách Đỏ của Việt Nam và thế giới. Voọc quần đùi trắng trên đỉnh đầu có mào lông màu đen, có vệt lông trắng khá rộng hai bên má kéo dài lên phía trên vành tai.
Do những hoạt động của con người như săn bắn, khai thác gỗ, khai thác đá, đốt than... loài này đứng trước nguy cơ tuyệt chủng với số lượng còn lại dưới 250 cá thể. Mặc dù bị đe doạ xoá sổ trong vòng một thập kỷ, các nhà khoa học giờ đây lại có hy vọng chúng có thể được giải cứu khỏi sự tuyệt chủng. Voọc mông trắng là loài đặc biệt chỉ có tại Việt Nam. Theo FFI, những hoạt động của con người như săn bắn, khai thác gỗ, khai thác đá, đốt than, loài này đang bị đe doạ tuyệt chủng với số lượng còn lại dưới 250 cá thể. Mặc dù bị đe doạ xoá sổ trong vòng một thập kỷ, tuy nhiên, với phát hiện mới này sẽ là cơ sở để giải cứu loài này thoát khỏi sự tuyệt chủng.
