Họ đã chiến đấu vì Tổ quốc (1975)
Họ đã chiến đấu vì Tổ quốc là một bộ phim chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Mikhail Sholokhov khai thác đề tài cuộc "Chiến tranh vệ quốc". Phim kể về Trung đoàn bộ binh Xô Viết đã hy sinh số lượng lớn quân khi chiến đấu với Đức vào tháng 7/1942 sau đó phải rút lui về phía Stalingrad. Trên đường rút lui những người lính ấy phải nhận thái độ ghét bỏ, lạnh lùng của người dân vì họ cho rằng những người lính đã bỏ mặc dân chúng rơi vào tay quân Đức.
Tuy vậy, sự thực là những người lính ấy thực tế đã chiến đấu rất ngoan cường trên đường rút lui. Dù đã rút lui, quân số của họ vẫn thiệt hại rất nhiều trong quá trình lui quân vì những đợt tiến công của kẻ thù. Sự đau khổ trước lệnh rút lui, đau khổ cho số phận đất nước, đau khổ vì đồng đội hy sinh, đau khổ vì bị ghét bỏ, ghẻ lạnh, nhưng “họ đã chiến đấu vì Tổ quốc” trong mọi hoàn cảnh.
Được đánh giá là một trong những tác phẩm điện ảnh xuất sắc nhất về đề tài chiến tranh Vệ quốc, từ một tiểu thuyết còn chưa kịp hoàn thành của nhà văn Mikhail Sholokhov, Đạo diễn tài năng Sergey Bondarchuk đã chuyển thể thành công một tác phẩm văn học cũng thuộc loại xuất sắc nhất về đề tài chiến tranh Vệ quốc thành bộ phim màn ảnh rộng mà vẫn giữ được hầu hết các nguyên tắc quan trọng phong cách sử thi Sholokhov. Đó là: không có ai là nhân vật anh hùng, chỉ có những người lính bình dị, khiêm nhường, thậm chí hễ nhắc đến "chiến tranh" là run bắn mình mẩy.
Chỉ có Sergey Bondarchuk, bằng khả năng sáng tạo và tư duy nghệ thuật nhạy bén đã dàn dựng được một không gian chiến trường với đủ mọi gam màu chết chóc, khói lửa, thế mà giữa những làn đạn giằng xé sự sống còn vẫn lấp lánh tinh thần lạc quan người chiến sĩ và không thể thiếu chất trữ tình thiên nhiên trong sự hùng vĩ của những đồng cỏ trải rộng ven sông Đông, những người nông dân Kozak hồn hậu, cứng cỏi và cuộc sống khốn khó giữa hai chiến tuyến của họ... Bộ phim tập hợp những gương mặt ưu tú nhất của màn ảnh Soviet thập niên 60 - 70 thế kỷ XX, những tên tuổi lừng lẫy như Vasily Shukshin, Vyacheslav Tikhonov, Yuri Nikulin và Sergey Bondarchuk?
