Bài văn thuyết minh về Cây dừa số 3

Nhắc đến đồng bằng Bắc Bộ, người ta nhớ đến hàng cau cao chót vót thoang thoảng hương thơm. Còn nhắc đến miền đất Nam Bộ, người ta sẽ nghĩ ngay đến cây dừa xanh mát. Cây dừa là loài cây quen thuộc của người dân Việt Nam, là hình ảnh thân thương gắn bó với tuổi thơ biết bao người.

Không ai biết chính xác cây dừa có nguồn gốc từ đâu. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu xác minh dừa là loài cây thuộc họ Cau. Tổ tiên của nó có nguồn gốc từ một đảo nhỏ thuộc Ấn Độ và các quần đảo ở khu vực Đông Nam châu Á. Từ những nơi này, cây dừa trôi theo dòng chảy đại dương bao la hoặc qua tay các nhà thám hiểm đi khắp nơi trên thế giới. Qua thời gian, dừa trở thành loài cây được trồng phổ biến ở nhiều quốc gia, được nhiều người yêu thích.

Dừa phát triển tốt ở điều kiện tự nhiên vùng nhiệt đới, đảo và vùng ven biển. Vì thế, nó được trồng rất nhiều ở các địa danh này. Ở Việt Nam, cây dừa xuất hiện từ khoảng trước công nguyên. Khu vực trồng nhiều dừa nhất là Bến Tre và Bình Định, ngoài ra còn có các đảo lớn nhỏ.

Dừa không có quá nhiều loại. Theo đặc điểm hình thái và mục đích sử dụng, người ta chia dừa thành 2 nhóm: giống cao và giống lùn. Dừa giống cao trưởng thành cao khoảng 12-20m, phát triển nhanh nhưng sau 5-7 năm mới cho trái. Quả to, cùi dừa dày và hàm lượng dầu dừa cao. Dễ trồng, chống chịu tốt.

Dừa giống lùn trưởng thành thường cao dưới 10m, phát triển chậm nhưng khoảng 3-5 năm sau đã ra hoa và kết trái. Quả dừa nhỏ, cùi mỏng, nước nhiều chủ yếu dùng làm nước giải khát. Ngoài 2 nhóm trên, còn có nhiều giống dừa được lai tạo để phù hợp khí hậu và điều kiện gieo trồng từng vùng.

Tuy nhiên, tất cả các giống dừa đều có nhiều đặc điểm chung về hình thái. Thân dừa mọc thẳng, hình trụ, cao khỏe, màu nâu sậm. Trên thâm có nhiều nốt vằn nối tiếp nhau. Lá dừa dạng xẻ thùy, tàu lá dài từ 3-7m và phân thành nhiều lá nhỏ. Lá mọc chủ yếu ở phần đầu ngọn nên đôi khi nhìn xa, cây dừa như một chiếc ô khổng lồ. Theo thời gian, cây phát triển cao lên, lá ở gốc già rồi rụng dần để lại mắt sẹo ở thân cây.

Hoa dừa màu trắng ngà, mọc ra thành dẻ nhỏ từ nách lá. Mỗi giống giữa sẽ ra hoa ở từng thời điểm khác nhau nhưng trung bình là khoảng 30 - 40 tháng sau khi trồng. Hoa đực hoa cái sẽ tự thụ phấn hoặc thụ phấn chéo, kết thành quả. Quả dừa mọc theo chùm, chi chít nhau. Mỗi chùm phải có từ mười đến mười lăm quả. Quả dừa có 5 lớp bao bọc lấy nhau. Lớp đầu tiên là lớp vỏ ngoài cùng, cứng và có màu xanh. Phần kế tiếp là lớp xơ, lớp gáo dừa, cùi dừa và nước dừa ở trong cùng. Lúc chưa trưởng thành, cùi dừa mỏng, màu trắng trong. Dần dần chuyển sang màu trắng đục và dày lên lúc dừa già. Lớp xơ sẽ chuyển cứng, hóa gỗ. Rễ dừa là rễ chùm, bám chặt lấy lòng đất hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Ban đầu còn nhỏ, rễ cây màu trắng lớn lên sẽ chuyển sang màu nâu đỏ...

Cách lấy nước dừa thực tế khá phức tạp, nếu không quen thuộc thì sẽ rất khó. Đầu tiên chúng ta phải loại bỏ lớp vỏ bên ngoài và phần xơ dừa. Sau đó chọc vào mắt dừa (phần mềm bên trên) để đặt ống hút vào hoặc lấy nước ra ngoài. Dừa già thì phải chặt bỏ phần vỏ cứng ở đối diện cuống dừa rồi lấy cùi dừa và nước. Tùy từng mục đích sử dụng khác nhau sẽ có cách lấy phần bên trong dừa khác nhau.

Dừa gắn bó với đời sống con người, mang đến rất nhiều công dụng. Mỗi bộ phận của dừa đều có những giá trị khác nhau. Thân cây dùng làm cột chống hoặc chế thành đồ mỹ nghệ và vật liệu trong xây dựng, lá dừa héo khô thì dùng làm chất đốt bảo vệ môi trường. Rễ dừa là nguyên liệu quan trọng để làm các loại thuốc nhuộm, thuốc sát trùng làm sạch miệng hay điều trị bệnh lỵ, đánh răng. Dừa có tán lá xòe rộng nên hay được trồng ở các khu nghỉ dưỡng vừa tạo vẻ đẹp thẩm mỹ vừa dùng che nắng. Có nhiều lợi ích nhất là quả dừa. Nước dừa có vị thơm ngọt, béo ngậy mà không ngán, vừa giải khát vừa đẹp da. Ngoài ra dùng nấu cơm, thổi xôi hay nấu các loại chè, kho thịt cũng cực kỳ ngon. Cùi dừa bào mỏng nấu kèm xôi hay kho thịt mang lại hương vị tuyệt vời cho món ăn. Không những thế, nước dừa dùng làm thạch ăn ngọt ngọt mát lạnh. Mỗi dịp Tết, người ta còn cùi dừa nếp trắng non chế thành nhiều loại mứt màu sắc khác nhau, hương vị tự nhiên ngọt thanh rất hấp dẫn. Dầu dừa nấu từ phần cùi còn là loại mỹ phẩm cực an toàn, dùng dưỡng tóc, dưỡng môi vô cùng hiệu quả...

Chẳng biết tự bao giờ, cây dừa đã trở thành biểu tượng của người dân Việt Nam, trở thành một phần quan trọng của Tổ quốc thân yêu. Nó không chỉ là một loài cây có nhiều ích lợi mà còn mang ý nghĩa như chứng nhân cho sự trưởng thành của biết bao thế hệ, đáng trân trọng và lưu giữ.