Thánh Vicent Lê Quang Liêm

Thánh Vicent Lê Quang Liêm sinh năm 1732 tại Thôn Đông, làng Trà Lũ, huyện Phú Nhai, tỉnh Nam Định. Song thân là ông Anthony và bà Monica Thiều Đạo. Có lẽ do lúc sinh ra không được khoẻ mạnh nên mẹ ông đã rửa tội và đặt cho ông tên Thánh là Vincent.

Năm 1744, ở tuổi 12, Vincent Liêm gia nhập chủng viện ở Lục Thủy. Nhận ra tài năng thông minh và lòng đạo đức của ông, linh mục Espinosa Huy đã gửi ông đến học tại St. John Lateran ở Manila, Philippines. Theo học dòng Dominic ngày 09 tháng 9 năm 1753. Một năm sau ông đi tu, chọn cho mình cái tên Vincent Liêm de la Paz, nghĩa là “Vincent Liêm của hoà bình”. Ông tiếp tục theo học thần học tại đại học Santo Tomás trong 4 năm tiếp theo và được thụ phong linh mục năm 1758. Ngày 03 tháng 10 cùng năm, ông lên tàu trở về nhà để bắt đầu sứ vụ của mình.

Thánh Vincent Lê Quang Liêm đã phục vụ dân tộc của mình trong 14 năm với tư cách là giáo sư chủng viện, cũng như linh mục. Nhiệm vụ đầu tiên của ông là giảng dạy tại chủng viện Trung Linh. Sau đó phục vụ tại nhiều giáo xứ như Quất Lâm, Lục Thủy, Trung Lễ, Trung Lao, Lai Ổn. Vào ngày lễ Đức Mẹ Mân Côi 2 tháng 10 năm 1773, trong khi đang trực tiếp truyền giáo tại Lương Đống (Thái Bình) thì ông bị bắt và đã gặp linh mục Jacinto Castaneda trong tù ở đó.

Ngày 20 tháng 10 năm 1773, cả hai linh mục dòng Dominic buộc phải mang một cái ách có khắc bốn chữ “Hoa Lang Đạo Sư” rồi bị đày ra Thăng Long. Trong thời gian này, lịch sử Giáo hội Bắc Hà đã ghi lại một cuộc tranh luận quan trọng giữa 4 tôn giáo lớn: Khổng giáo, Lão giáo, Phật giáo, Công giáo. Nội dung cuộc tranh luận được viết trong cuốn sách nhỏ có tựa đề: “Hội Đồng Tứ Giáo”. Hội đồng này do một quan của chúa Trịnh Sâm gọi ra. Cuộc tranh luận kéo dài trong 3 ngày.

Hai linh mục đều bị áp giải đến pháp trường Đồng Mỗ để bị trảm. Khi trống chiêng vang lên, đao phủ liền hành quyết cha Vincent Liêm cùng cha Jacinto Castaneda.

Ngày hôm đó hai linh mục dòng Dominic, một người bản xứ, một người nước ngoài đã làm chứng cho Chúa Jesus bằng chính cuộc đời họ. Có lẽ cha Vincent Liêm là giáo sĩ Việt Nam đầu tiên và là linh mục dòng Dominic Việt Nam đầu tiên đổ máu vì đức tin. Các anh chị em Dòng Dominic Việt Nam rất tự hào được coi ông là bổn mạng của mình. Đức Giáo hoàng Pio X đã phong chân phước cho cha Vincent Liem cùng với cha Jacinto Castaneda ngày 15 tháng 4 năm 1906. Giáo hoàng John Paul II phong Thánh cho họ ngày 19 tháng 6 năm 1988.