Truyện ngắn 26/3: Người anh hùng nhỏ tuổi Vừ A Dính
Top 5 trong Top 6 Truyện ngắn 26/3 hay và ý nghĩa nhất
Vừ A Dính sinh ra và lớn lên trong một gia đình người Mông có truyền thống yêu nước và cách mạng. Ngay từ thuở nhỏ, Dính là một cậu bé rất thông minh, gan dạ và nhanh nhẹn. Được cha mẹ giáo dục, Vừ A Dính đã sớm được giác ngộ cách mạng và căm thù giặc Pháp xâm lược. Chưa đầy 13 tuổi, Vừ A Dính đã xung phong được đi canh gác để tránh trường hợp giặc đột kích vào cướp bóc, đốt nhà, bắt người. Lần ấy, giặc Pháp không đi từ Tuần Giáo lên mà chúng bí mật xuyên rừng Bản Chăn lên cướp phá. Khi phát hiện ra giặc Vừ A Dính đã vội lao về bản, vừa đi vừa hô to:
- Có thằng Tây ! Có thằng Tây !”
Dân bản vội chạy vào rừng, còn A Dính chạy vội về nhà xem mẹ và các em đã vào rừng hay chưa thì gặp một toán lính chạy tới. Bọn này đi bắt phu khuân của cướp bóc được về đồn cho chúng. Vậy là chúng bắt luôn A Dính đi theo để khiêng lợn cho chúng. A Dính cắn răng gắng sức để cõng một cái rọ nhốt con lợn to. Đến một con dốc cạnh bờ suối, A Dính dự định rằng sẽ lợi dụng địa hình này để chạy trốn. Cậu giả vờ trượt chân lăn theo cả rọ lợn xuống dốc. Nhưng thật chẳng may cho A Dính, lăn tới cuối dốc thì cậu bị một cây gỗ chặn ngang người. Cái rọ lợn bung ra, con lợn chạy biến mất luôn vào rừng. Bọn giặc chạy ào xuống vừa đánh vừa lôi A Dính về giam tại đồn Bản Chăn. Tên đồn trưởng người Pháp ra lệnh cho thuộc hạ răng:
- Nó làm mất con lợn, nó phải thế mạng.
Khi biết sáng sớm mai sẽ bị giết, đêm ấy Vừ A Dính đã rủ ông già Vừ Sa ở bản Phiêng Pi cùng bị bắt giam với mình dỡ mái trại giam, bò qua nhiều bốt canh để trốn thoát ra ngoài.
13 tuổi Vừ A Dính đã thoát ly gia đình và trở thành đội viên liên lạc của đội vũ trang huyện Tuần Giáo. Đội vũ trang của Vừ A Dính hoạt động trên một địa bàn rất rộng, từ châu Điện Biên ra châu Tuần Giáo rồi ngược lên châu Tủa Chùa. Đội vũ trang thoắt ẩn, thoắt hiện tại nhiều bản làng để vận động, giúp đỡ bà con các dân tộc ổn định cuộc sống, cũng như xây dựng các tổ chức đoàn thể cách mạng, bí mật tổ chức kháng chiến, đánh Pháp xâm lược.
Dù cho cuộc sống kháng chiến có lắm gian khổ nhưng Vừ A Dính vẫn rất lạc quan yêu đời. Dính rất ham học và học khá. Lúc nào trong ngực áo của cậu cũng nhét cuốn sách để tranh thủ học. Dính đã học đọc và học viết chữ thông thạo.
Vì địch tăng cường lùng sục tìm diệt đội vũ trang nên đơn vị luôn phải di chuyển khắp nơi. Để giữ bí mật, nơi đóng quân của đơn vị thường ở trên các triền núi cao, xa nguồn nước. Vì thế mà cuộc sống rất gian khổ. Dính được đơn vị giao nhiệm vụ lấy nước và Dính đã làm rất khéo léo, luôn bảo đảm để đơn vị có đủ nước dùng. Nhiệm vụ chính của Dính là làm giao thông liên lạc. Lần nào nhận nhiệm vụ đi liên lạc Dính cũng rất mưu trí, bảo đảm an toàn và về trước cả thời gian qui định. Các anh trong đơn vị hỏi tại sao Dính luồn rừng và đi giỏi như thế, Dính cười hồn nhiên bảo:
- Từ nhỏ em trèo núi, đi nhanh đã quen chân rồi!
Trung tuần tháng 6 năm 1949, giặc Pháp huy động tổng lực quân lính từ các đồn trong khu vực để có thể vây ráp hòng tiêu diệt đội vũ trang Tuần Giáo của Vừ A Dính. Gần một nghìn quân đổ về khu căn cứ Pú Nhung từ mọi ngả đường. Một tốp giặc của đồn Bản Chăn dưới sự chỉ huy của một đội Tây đã bí mật phục kích ngay tại đầu của một bản bỏ hoang gần Pú Nhung.
Hôm ấy, Dính vừa bí mật gặp mẹ trở về, sau lưng còn đeo trong bọc cả trăm viên đạn mà mẹ mới trao cho, còn người thì ướt đẫm sương. Vì trời giăng sương mù mịt nên rất khó quan sát. Dính bất ngờ rơi vào ổ phục kích của giặc mà không hề hay biết. Thằng đội Tây biết đây là một liên lạc cho du kích, hắn tỏ vẻ đắc chí và hỏi:
- Các ông tỉnh ở đâu ? (giặc Pháp vẫn gọi cán bộ Việt Minh tỉnh Lai Châu là “ông tỉnh”)
A Dính bình tĩnh trả lời:
- Không biết!
Tên đội Tây gầm lên:
- Cái bao đạn này mày mang về cho ông tỉnh bắn chúng tao mà mày không biết à ? Nói đi không tao bắn vỡ đầu mày bây giờ”.
Dính vẫn trả lời:
- Không biết!
Tên đội Tây không giữ được bình tĩnh, nó xông vào đánh Dính túi bụi. Lũ giặc thay nhau đánh đập dã man Vừ A Dính cho đến tận trưa. Đánh chán địch lại hỏi, Dính cũng chỉ trả lời hai từ “không biết!”. Một tên lính ác ôn đã cầm báng súng đánh gãy một bên ống chân của A Dính. Khiến cho mặt cậu tím bầm, môi sưng vù, chân bị gãy vô cùng đau đớn thế nhưng Dính cắn răng, nước mắt giàn giụa, miệng không hé một lời nào nữa. Đêm ấy, giặc trói Dính dưới một gốc đào giữa sương khuya lạnh buốt.
Hôm sau, rồi đêm sau nữa giặc vẫn tiếp tục tra tấn và bỏ đói, bỏ khát Dính ngay giữa rừng. Sự gan dạ của Vừ A Dính thật sự đã làm run sợ nhiều tên lính ngụy. Sáng ngày thứ ba kể từ khi bị bắt, tên đội Tây đến trước mặt Vừ A Dính dụ dỗ nói rằng:
- Nói một câu tao sẽ cho băng thuốc, chữa chân gãy cho mày, cho mày ăn uống tử tế và thưởng nhiều tiền nữa. Nói, ông tỉnh ở đâu ?
Dính vẫn trơ như đá không hé răng dù chỉ nửa lời. Vừa ngay lúc đó, những người Thái, người Mông, người Xá bị địch bắt đi ngang qua nhìn thấy cảnh tượng của Dính mà ai cũng dớm nước mắt. Bỗng Dính nhận ra một người làng. Dính vội nhắn bằng tiếng Mông:
-Cái túi tài liệu tôi giấu trong rừng, nhắn các anh ra lấy về.
Gặp người quen nào Dính cũng nhắn như thế trước mặt lũ lính gác.
Thằng đội Tây ra lệnh cho đám lính:
- Thằng bé này biết nhiều du kích lắm. Để nó bò đi mất thì chúng mày phải chết thay.
Ban đêm chúng cắt cử tới 4 tên lính canh gác A Dính. Biết mình khó qua khỏi bàn tay tàn ác của kẻ thù, vào sáng hôm khi thằng đội Tây vừa đến Vừ A Dính vờ gật đầu: “Biết biết!” Tên đội hô lính mang sữa, mang bánh lại thế nhưng Dính chỉ uống vài ngụm nước rồi nói:
- Làm cáng cho tao !
Ròng rã suốt một ngày trời Dính bắt bọn giặc khiêng mình đi hết ngọn núi này rồi sang khu rừng khác nhưng vẫn chưa chịu chỉ vị trí đóng quân của bộ đội. Loanh quanh đến chiều tối thì Dính lại dẫn chúng trở về nơi xuất phát ban đầu. A Dính ngước nhìn bầu trời và núi rừng quê hương rồi mỉm cười. Biết mình bị lừa, thằng đội Tây gầm lên. Nó xả cả một băng đạn vào ngực Vừ A Dính. Sau đó nó sai người treo xác Vừ A Dính lên cây đào cổ thụ. Giặc bí mật phục kích nhiều ngày tại đây nhằm đón bắt đơn vị vũ trang của ta tới đưa xác Dính về. Hôm ấy là chiều tối ngày 15-6-1949. Vừ A Dính đã anh dũng hy sinh bên gốc cây đào cổ thụ ở Khe Trúc gần với khu vực đồn Bản Chăn, khi chưa tròn 15 tuổi.
Cuộc đời người chiến sĩ liên lạc nhỏ tuổi của đội vũ trang Tuần Giáo đã khép lại thế nhưng khí phách trung kiên bất khuất của Vừ A Dính trước quân thù vẫn như một ngọn đuốc rực sáng núi rừng Tây Bắc. Trên mảnh đất Pú Nhung hôm nay, mỗi người dân vẫn luôn noi gương người anh hùng nhỏ tuổi Vừ A Dính, tích cực thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, góp phần làm cho thôn bản ngày một phát triển, xứng đáng với vùng đất giàu truyền thống cách mạng.
- Có thằng Tây ! Có thằng Tây !”
Dân bản vội chạy vào rừng, còn A Dính chạy vội về nhà xem mẹ và các em đã vào rừng hay chưa thì gặp một toán lính chạy tới. Bọn này đi bắt phu khuân của cướp bóc được về đồn cho chúng. Vậy là chúng bắt luôn A Dính đi theo để khiêng lợn cho chúng. A Dính cắn răng gắng sức để cõng một cái rọ nhốt con lợn to. Đến một con dốc cạnh bờ suối, A Dính dự định rằng sẽ lợi dụng địa hình này để chạy trốn. Cậu giả vờ trượt chân lăn theo cả rọ lợn xuống dốc. Nhưng thật chẳng may cho A Dính, lăn tới cuối dốc thì cậu bị một cây gỗ chặn ngang người. Cái rọ lợn bung ra, con lợn chạy biến mất luôn vào rừng. Bọn giặc chạy ào xuống vừa đánh vừa lôi A Dính về giam tại đồn Bản Chăn. Tên đồn trưởng người Pháp ra lệnh cho thuộc hạ răng:
- Nó làm mất con lợn, nó phải thế mạng.
Khi biết sáng sớm mai sẽ bị giết, đêm ấy Vừ A Dính đã rủ ông già Vừ Sa ở bản Phiêng Pi cùng bị bắt giam với mình dỡ mái trại giam, bò qua nhiều bốt canh để trốn thoát ra ngoài.
13 tuổi Vừ A Dính đã thoát ly gia đình và trở thành đội viên liên lạc của đội vũ trang huyện Tuần Giáo. Đội vũ trang của Vừ A Dính hoạt động trên một địa bàn rất rộng, từ châu Điện Biên ra châu Tuần Giáo rồi ngược lên châu Tủa Chùa. Đội vũ trang thoắt ẩn, thoắt hiện tại nhiều bản làng để vận động, giúp đỡ bà con các dân tộc ổn định cuộc sống, cũng như xây dựng các tổ chức đoàn thể cách mạng, bí mật tổ chức kháng chiến, đánh Pháp xâm lược.
Dù cho cuộc sống kháng chiến có lắm gian khổ nhưng Vừ A Dính vẫn rất lạc quan yêu đời. Dính rất ham học và học khá. Lúc nào trong ngực áo của cậu cũng nhét cuốn sách để tranh thủ học. Dính đã học đọc và học viết chữ thông thạo.
Vì địch tăng cường lùng sục tìm diệt đội vũ trang nên đơn vị luôn phải di chuyển khắp nơi. Để giữ bí mật, nơi đóng quân của đơn vị thường ở trên các triền núi cao, xa nguồn nước. Vì thế mà cuộc sống rất gian khổ. Dính được đơn vị giao nhiệm vụ lấy nước và Dính đã làm rất khéo léo, luôn bảo đảm để đơn vị có đủ nước dùng. Nhiệm vụ chính của Dính là làm giao thông liên lạc. Lần nào nhận nhiệm vụ đi liên lạc Dính cũng rất mưu trí, bảo đảm an toàn và về trước cả thời gian qui định. Các anh trong đơn vị hỏi tại sao Dính luồn rừng và đi giỏi như thế, Dính cười hồn nhiên bảo:
- Từ nhỏ em trèo núi, đi nhanh đã quen chân rồi!
Trung tuần tháng 6 năm 1949, giặc Pháp huy động tổng lực quân lính từ các đồn trong khu vực để có thể vây ráp hòng tiêu diệt đội vũ trang Tuần Giáo của Vừ A Dính. Gần một nghìn quân đổ về khu căn cứ Pú Nhung từ mọi ngả đường. Một tốp giặc của đồn Bản Chăn dưới sự chỉ huy của một đội Tây đã bí mật phục kích ngay tại đầu của một bản bỏ hoang gần Pú Nhung.
Hôm ấy, Dính vừa bí mật gặp mẹ trở về, sau lưng còn đeo trong bọc cả trăm viên đạn mà mẹ mới trao cho, còn người thì ướt đẫm sương. Vì trời giăng sương mù mịt nên rất khó quan sát. Dính bất ngờ rơi vào ổ phục kích của giặc mà không hề hay biết. Thằng đội Tây biết đây là một liên lạc cho du kích, hắn tỏ vẻ đắc chí và hỏi:
- Các ông tỉnh ở đâu ? (giặc Pháp vẫn gọi cán bộ Việt Minh tỉnh Lai Châu là “ông tỉnh”)
A Dính bình tĩnh trả lời:
- Không biết!
Tên đội Tây gầm lên:
- Cái bao đạn này mày mang về cho ông tỉnh bắn chúng tao mà mày không biết à ? Nói đi không tao bắn vỡ đầu mày bây giờ”.
Dính vẫn trả lời:
- Không biết!
Tên đội Tây không giữ được bình tĩnh, nó xông vào đánh Dính túi bụi. Lũ giặc thay nhau đánh đập dã man Vừ A Dính cho đến tận trưa. Đánh chán địch lại hỏi, Dính cũng chỉ trả lời hai từ “không biết!”. Một tên lính ác ôn đã cầm báng súng đánh gãy một bên ống chân của A Dính. Khiến cho mặt cậu tím bầm, môi sưng vù, chân bị gãy vô cùng đau đớn thế nhưng Dính cắn răng, nước mắt giàn giụa, miệng không hé một lời nào nữa. Đêm ấy, giặc trói Dính dưới một gốc đào giữa sương khuya lạnh buốt.
Hôm sau, rồi đêm sau nữa giặc vẫn tiếp tục tra tấn và bỏ đói, bỏ khát Dính ngay giữa rừng. Sự gan dạ của Vừ A Dính thật sự đã làm run sợ nhiều tên lính ngụy. Sáng ngày thứ ba kể từ khi bị bắt, tên đội Tây đến trước mặt Vừ A Dính dụ dỗ nói rằng:
- Nói một câu tao sẽ cho băng thuốc, chữa chân gãy cho mày, cho mày ăn uống tử tế và thưởng nhiều tiền nữa. Nói, ông tỉnh ở đâu ?
Dính vẫn trơ như đá không hé răng dù chỉ nửa lời. Vừa ngay lúc đó, những người Thái, người Mông, người Xá bị địch bắt đi ngang qua nhìn thấy cảnh tượng của Dính mà ai cũng dớm nước mắt. Bỗng Dính nhận ra một người làng. Dính vội nhắn bằng tiếng Mông:
-Cái túi tài liệu tôi giấu trong rừng, nhắn các anh ra lấy về.
Gặp người quen nào Dính cũng nhắn như thế trước mặt lũ lính gác.
Thằng đội Tây ra lệnh cho đám lính:
- Thằng bé này biết nhiều du kích lắm. Để nó bò đi mất thì chúng mày phải chết thay.
Ban đêm chúng cắt cử tới 4 tên lính canh gác A Dính. Biết mình khó qua khỏi bàn tay tàn ác của kẻ thù, vào sáng hôm khi thằng đội Tây vừa đến Vừ A Dính vờ gật đầu: “Biết biết!” Tên đội hô lính mang sữa, mang bánh lại thế nhưng Dính chỉ uống vài ngụm nước rồi nói:
- Làm cáng cho tao !
Ròng rã suốt một ngày trời Dính bắt bọn giặc khiêng mình đi hết ngọn núi này rồi sang khu rừng khác nhưng vẫn chưa chịu chỉ vị trí đóng quân của bộ đội. Loanh quanh đến chiều tối thì Dính lại dẫn chúng trở về nơi xuất phát ban đầu. A Dính ngước nhìn bầu trời và núi rừng quê hương rồi mỉm cười. Biết mình bị lừa, thằng đội Tây gầm lên. Nó xả cả một băng đạn vào ngực Vừ A Dính. Sau đó nó sai người treo xác Vừ A Dính lên cây đào cổ thụ. Giặc bí mật phục kích nhiều ngày tại đây nhằm đón bắt đơn vị vũ trang của ta tới đưa xác Dính về. Hôm ấy là chiều tối ngày 15-6-1949. Vừ A Dính đã anh dũng hy sinh bên gốc cây đào cổ thụ ở Khe Trúc gần với khu vực đồn Bản Chăn, khi chưa tròn 15 tuổi.
Cuộc đời người chiến sĩ liên lạc nhỏ tuổi của đội vũ trang Tuần Giáo đã khép lại thế nhưng khí phách trung kiên bất khuất của Vừ A Dính trước quân thù vẫn như một ngọn đuốc rực sáng núi rừng Tây Bắc. Trên mảnh đất Pú Nhung hôm nay, mỗi người dân vẫn luôn noi gương người anh hùng nhỏ tuổi Vừ A Dính, tích cực thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, góp phần làm cho thôn bản ngày một phát triển, xứng đáng với vùng đất giàu truyền thống cách mạng.
