Theo Bản thảo cương mục của Lý Thời Trân, củ ấu vị ngọt chát, tính bình. Công dụng thoát tả, giải độc, tiêu thũng. Dùng chữa tiêu chảy, kiết lỵ, đại tiện ra máu, bệnh dạ dày. Mỗi lần dùng 30-60g sắc uống. Củ ấu đốt tồn tính, tán bột trộn dầu vừng bôi chữa trĩ, mụn nước, viêm nhiễm ngoài da, nấu vỏ lấy nước rửa hậu môn chữa sa trực tràng. Theo Đông y, củ ấu vị ngọt chát, tính bình. Củ ấu mang đến rất nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe cơ thể như protein, đường gluco, gluxit, canxi, kẽm, sắt, natri… Công dụng thoát tả, giải độc, dùng chữa bệnh viêm loét dạ dày.

Nguyên liệu:

• Thịt ấu 30g.
• Hoài sơn 16g.
• Táo đỏ 16g.
• Bạch cập 10g.
• Gạo nếp 100g.

Cách thực hiện:

• Cho tất cả nguyên liệu vào nồi, thêm lượng nước vừa đủ để nấu cháo nhừ.
• Khi ăn cho 20g mật ong trộn đều.
• Sử dụng liên tục 7 ngày để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Ở trẻ nhỏ khi nóng lực hay bị nổi ghẻ nhọt, củ ấu có vị ngọt tính mát, vào tỳ, vị, có tác dụng giải nhiệt, giải độc, bổ mát. Theo Đông y, củ ấu vị ngọt, tính mát, vào tỳ, vị. Có tác dụng ích khí kiện tỳ (ăn chín); thanh thử giải nhiệt lương huyết, trừ phiền chỉ khát (ăn sống). Dịch chiết bằng rượu của củ ấu non ăn sống có tác dụng phòng ung thư, u bướu. Củ ấu non ăn sống có tác dụng chống nóng chống nắng, giải độc say rượu, trừ rôm sảy; trái ấu già có tác dụng kiện tỳ bổ khí, dùng cho trường hợp tỳ hư tiết tả, kinh nguyệt quá nhiều, trĩ xuất huyết, chống suy nhược. Thân cây vị ngọt chát, tính bình, có tác dụng tiêu viêm giải độc.

Nguyên liệu: Có thể dùng 50 - 200g/ngày.

Cách thực hiện:

• Củ ấu đốt thành than, thêm ít chu sa, băng phiến nghiền thành bột rồi trộn với nước sôi để nguội cho sền sệt.
  
• Hàng ngày lấy hỗ hợp đó bôi lên chỗ ghẻ nhọt sẽ hết sưng, đau ngứa.
• Cùng với đó lấy ruột ấu nấu cháo cho trẻ ăn, ghẻ nhọt sẽ càng mau hết.

Ngày càng có nhiều người gặp phải tình trạng mất ngủ kéo dài dẫn đến cơ thể mệt mỏi, sức khỏe yếu ớt, năng suất lao động giảm sút nghiêm trọng. Từ xa xưa, để giải quyết tình trạng này, dân gian ta đã có nhiều bài thuốc chữa mất ngủ từ những nguyên liệu tự nhiên có sẵn mà ai cũng có thể làm được. Trong đó có củ ấu. Ngoài việc dùng để nấu ăn củ ấu còn được biết đến với tác dụng trong việc cải thiện chứng mất ngủ, người mệt mỏi.

Nguyên liệu:

• 50gr thịt củ ấu.
• 20gr địa cốt.
• 10gr câu kỷ tử.
• Cam thảo, hoàng cầm.

Cách thực hiện:

• Dùng thịt ấu Sắc thuốc uống với liều lượng gồm thịt ấu 50g, cam thảo, hoàng cầm vừa đủ, 20g địa cốt, 10g câu kỷ tử đem sắc thành một bát nước.
• Ngày uống 2 lần uống liên tục khoảng một tuần để đạt hiệu quả tốt nhất.
  

Củ ấu có thể được sử dụng theo rất nhiều cách khác nhau. Thông thường là dùng luộc ăn hay chế thành bột rồi trộn với mật hoặc đường để làm bánh. Trong chữa bệnh, có thể dùng ở dạng thuốc sắc, sao cháy tán bột, nấu cháo. Tùy thuộc vào từng bài thuốc mà có thể dùng dược liệu riêng lẻ hay kết hợp với các vị thuốc khác. Củ ấu sao cháy thường được dùng chữa nhức đầu, choáng váng do cảm nắng, say rượu.

Nguyên liệu: 150 - 250gr phần thịt của củ ấu tươi.

Cách thực hiện:

• Nhai trực tiếp nguyên liệu trên rồi nuốt dần.
• Trường hợp thấy khó ăn thì có thể giã nát ra rồi chế nước nguội và uống.

Đầy hơi, chướng bụng có thể xuất phát từ thói quen ăn uống không khoa học hoặc là hệ quả của một số bệnh lý như hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng, sỏi mật, sỏi thận…Chướng bụng đầy hơi thường kèm theo một số triệu chứng khác như đau bụng âm ỉ, ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, nôn ói, cảm giác ậm ạch, khó chịu trong bụng. Khi gặp triệu chứng chướng bụng đầy hơi người bệnh cần xác định được nguyên nhân gây ra là gì, để từ đó có biện pháp điều trị thích hợp. Trong một số bài thuốc dân gian củ ấu còn được dùng kết hợp với một số vị thuốc dùng chữa chứng tỳ vị hư nhược, ăn uống khó tiêu, đau bụng lạnh, đi cầu lỏng.

Nguyên liệu:

• Thịt quả ấu 50g.
• Bạch truật, hoài sơn, mỗi vị 16g.
• Sơn tra 10g.
• Kê nội kim 6g và cam thảo bắc 3g.

Cách thực hiện:

• Đem tất cả nguyên liệu chuẩn bị trên sắc với 750ml nước còn lại 300ml chia thành 2 - 3 lần uống khi đói.
• Dùng liên tục 7 ngày để đạt hiệu quả.

Củ ấu là loại củ có vị, ngọt, mát và có chứa rất nhiều tinh bột, protid, chất dinh dưỡng như các loại vitamin và khoáng chất như C, B2, B1, sắt, P, Mn, Ca….do đó chúng còn được dùng để chữa các bệnh như đại tiện ra máu, mụn nước, viêm nhiễm ngoài da…đặc biệt là bệnh trĩ. Theo các bác sĩ Y học truyền - Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn thì Ấu là loại cây thủy sinh thường mọc ở những nơi nước đọng, không quá sâu, có nhiều loại như ấu trụi, ấu gai, ấu sừng trâu…Hàm lượng trong cử ấu chứa 49% tinh bột, 10% chất đạm, thường được sử dụng làm thực phẩm cho gia súc và cả cho người. Vỏ của nó lại cực kỳ hiệu quả trong việc chữa bệnh trĩ ở người.

Cách thực hiện: 500gr củ ấu tươi.

Cách thực hiện:

• Lấy vỏ củ ấu rửa sạch sau đó phơi khô rồi nghiền nhỏ thành bột mịn và cất vào 1 lọ để dùng dần.
• Hàng ngày nên bôi 3 - 4 lần để đạt hiệu quả.
• Khi bôi người bệnh cần vệ sinh sạch sẽ và lau khô hậu môn để vị thuốc này có thể phát huy tối đa tác dụng.
• Kiên trì thực hiện sẽ thấy kích thước búi trĩ nhỏ dần đồng thời các triệu chứng đau rát hậu môn cũng sẽ dần biến mất.

Hoa mắt, chóng mặt là sự rối loạn của một trong ba hệ thống chính của cơ thể để duy trì sự thăng bằng, đó là hệ thống tiền đình, các sợi cảm thụ bản thể và hệ thống nhãn cầu. Hiện tượng hoa mắt chóng mặt có thể đến bất chợt khi người bệnh thay đổi tư thế hoặc ngay cả khi ngồi hay nằm quá lâu. Khi bị hoa mắt chóng mặt người bệnh sẽ cảm thấy mọi thứ quay tròn, không ổn định, đầu óc quay cuồng, xây xẩm mặt mày. Trong một số bài thuốc dân gian củ ấu còn có tác dụng chữa nhức đầu, choáng váng và những trường hợp cúm sốt thông thường.

Nguyên liệu: 500gr củ ấu tươi.

Cách thực hiện:

• Sao cháy củ ấu sao cho thơm, sắc uống hàng ngày.
• Mỗi ngày dùng 3 - 4 củ.
• Dùng liên tục 2 - 3 tuần sẽ có hiệu quả.

Củ ấu thực chất là quả của cây ấu nước thường được dùng để luộc ăn hay nghiền bột làm bánh. Tuy nhiên, ít ai ngờ, nó còn được sử dụng như một loại dược liệu xuất hiện trong nhiều bài thuốc. Điển hình như bài thuốc chữa trĩ ra máu, tỳ vị hư nhược, viêm loét dạ dày… Khi phụ nữ bị tình trạng ra huyết nhiều mỗi kỳ đèn đỏ hay trẻ con bị nóng trong thường xuyên chảy máu cam thì củ ấu có thể giúp hỗ trợ điều trị các tình trạng đó.

Nguyên liệu: Chuẩn bị 250g củ ấu.

Cách thực hiện:

• Nấu chín trong khoảng thời gian 1 giờ đồng hồ rồi ép lọc lấy nước.
• Cho thêm chút đường và chi a ngày uống 2 lần.

Củ ấu chứa rất nhiều carbohydrate tốt, không chứa cholesterol và rất ít chất béo. Củ này cũng chứa nhiều protein và chất xơ để thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn probiotic, loại vi khuẩn giúp sản sinh enzyme tiêu hóa tốt cho đường ruột. Củ nhiều sắt bổ sung cho người thiếu máu, canxi và photpho giúp xương chắc khỏe. Thêm magie và mangan để cơ thể sản xuất enzyme làm giảm stress, bổ sung kẽm để tăng cường hệ thống miễn dịch và nhiều kali tốt cho tim mạch, giảm huyết áp. Củ ấu còn có tác dụng kỳ diệu hơn cả là có thể hỗ trợ điều trị bệnh ung thư tử cung và ruột. Chất xơ trong củ ấu giúp góp phần thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi probiotic, sản sinh ra enzyme tiêu hóa tốt cho hệ đường ruột. Dịch chiết từ rượu của củ ấu non ăn sống giúp phòng bệnh ung thư, u bướu.

Nguyên liệu: Củ ấu tươi 20 - 30gr.

Cách thực hiện:

• Bỏ vỏ củ ấu.
• Bắc lên bếp đun thành canh cháo.
• Chia ăn 2 lần/ngày.
  

Chất béo trong củ ấu rất ít tuy nhiên khi ăn củ ấu lại mang đến cho bạn có cảm giác nhanh no vì nó có lượng chất xơ dồi dào, tránh tình trạng béo mập, hỗ trợ giảm cân. Kết hợp với vitamin B, C... nuôi dưỡng làn da trẻ đẹp từ sâu bên trong, sử dụng củ ấu thường xuyên còn chữa được tình trạng khô môi. Ngoài ra, khi phơi khô lá cây củ ấu, tán thành bột, bôi đắp bên ngoài có tác dụng trị tổn thương ở miệng và da mặt.

Nguyên liệu: 300gr củ ấu tươi.

Cách thực hiện:

• Dùng củ ấu tươi, giã nát, xoa lên da mặt.
• Mỗi ngày 1 lần vào buổi tối, liên tục 15 ngày/1 liệu trình.
• Ngưng 2 ngày, tiếp tục 2 - 3 liệu trình.