Trẻ dưới 5 tuổi nhận thức rất nhanh, bé dễ dàng bắt chước những cử chỉ hành động của người lớn. Việc đầu tiên rèn tính tự lập cho con là bạn phải dạy bé tự vệ sinh cá nhân. Cha mẹ hãy kiên nhẫn chỉ cho bé làm những việc nhỏ như tự mặc quần áo, đánh răng, rửa mặt, chải đầu hoặc cất dọn đồ chơi vào đúng nơi quy định. Việc giáo dục con thời điểm này đòi hỏi bạn cần có tính kiên trì, khéo léo và kỉ luật. Hãy làm mẫu và yêu cầu bé lặp lại các việc làm nhỏ "tự phục vụ" mình dưới sự giám sát của bạn. Chắc chắn bạn sẽ cảm thấy việc chăm sóc con trở nên nhẹ nhàng hơn bao giờ hết khi bé có khả năng tự vệ sinh cá nhân mình.

Phương pháp này tưởng chừng vô lí bởi một đứa trẻ dưới 5 tuổi, việc ăn uống còn "không xong" thì nghĩ gì đến chuyện nấu nướng. Trên thực tế, các chuyên gia luôn đưa ra lời khuyên với các bậc phụ huynh rằng hãy chỉ cho con cái mình những bước nấu nướng đơn giản nhất để bé rèn tính tự lập. Bởi nấu nướng là một trong những kĩ năng quan trọng giúp con người có thể tồn tại được. Bạn hãy cho bé yêu vào bếp cùng mình, ban đầu hãy giúp bé ghi nhớ và phân biệt tên các loại rau củ và gia vị. Sau đó bé lớn hơn sẽ dần nhận biết được các loại thức ăn và sử dụng được các đồ dùng trong nhà bếp. Một đứa trẻ biết nấu ăn là một đứa trẻ sớm tự lập.

Trẻ dưới 5 tuổi rất thích nghịch ngợm. Với những món đồ chơi bạn mua về, bé có thể say mê chơi chúng hàng giờ nhưng ngay sau đó có thể quăng chúng khắp nhà hoặc giường ngủ. Để rèn cho con tính tự lập, cha mẹ hãy phân tích và tập cho bé tính ngăn nắp. Bạn có thể sắm cho bé giỏ hoặc tủ đựng đồ chơi. Sau khi bé chơi xong hãy hướng dẫn bé xếp đồ chơi gọn gàng. Bạn có thể giảng giải để bé hiểu sự ngăn nắp sẽ giúp bé tìm những món đồ chơi yêu thích nhanh hơn và giữ chúng bền hơn.

Thường thì các bé dưới 5 tuổi hay có những món tiền riêng vào mỗi dịp như năm mới, sinh nhật. Khi con bạn đi mẫu giáo, bé đã được các cô dạy về số đếm và bé hiểu được số tiền dù lớn hay nhỏ bé có đều là của bé. Đây là thời điểm tốt bạn nên giáo dục con cái về cách quản lí tiền. Ở một số nước có nền giáo dục tiên tiến, ngay từ khi trẻ còn nhỏ, cha mẹ đã hướng cho trẻ biết chi tiêu tiết kiệm cũng như quản lí tài chính của mình. Vậy nên, để rèn cho con tính tự lập, bạn hãy phân tích và giảng giải cho bé hiểu tiền là gì? Làm thế nào để có tiền? Và cần tiêu tiền ra sao? Từ đó hình thành cho con sự trân trọng với những giá trị vật chất mình đang sở hữu và có cách tiêu xài hợp lí khi lớn hơn.

Phương pháp rèn tính tự lập này rất đơn giản. Với quần áo bẩn bé thay ra hàng ngày, bạn hãy nhắc bé để gọn gàng sau đó bạn mang chỗ quần áo bẩn đó đi giặt. Bạn có thể hướng dẫn bé cách sử dụng máy giặt, rồi chỉ cho con gấp khăn mặt, quần áo, tất...sau khi đã khô. Những việc làm nhỏ này sẽ là tiền đề tốt để bé có tính tự lập trong cuộc sống của mình sau này.

Những con vật nuôi trong nhà thường gắn bó với trẻ, chúng có thể là người bạn nhỏ vô cùng ngộ nghĩnh, đáng yêu với các bé. Bố mẹ nên giáo dục cho con cái cách đối xử với các vật nuôi. Hãy bắt đầu bằng việc cho các bé tập làm quen với việc cho các con vật ăn, chải lông hoặc dẫn chúng đi dạo mỗi ngày. Từ việc làm này các con sẽ có ý thức chăm sóc cũng như bồi đắp thêm tình cảm với những sự vật xung quanh. Một lưu ý nhỏ cho các phụ huynh đó là hãy xem phản ứng của con bạn với các thú cưng và có cách can thiệp phù hợp.

Cha mẹ không thể theo con 24/24h. Những lúc không có bạn bên cạnh bé cần biết cách đi một mình, xử lí các tình huống gặp trên đường. Ở Nhật Bản, trẻ em dưới 6 tuổi đã có thể tự đi học một mình. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là bạn bỏ mặc bé. Bạn cần dạy cho bé các quy định về luật lệ giao thông, cách nhìn các biển báo hoặc đơn giản là ghi nhớ địa chỉ nhà, số điện thoại bố mẹ khi ra khỏi nhà. Dạy con cách đi một mình cũng là cách giúp con có những kĩ năng phòng tránh và xử lí nguy hiểm trong cuộc sống.

Con của bạn chưa bước qua tuổi thứ 5. Khả năng ghi nhớ của bé còn nằm trong giới hạn nào đó. Vậy nên để kích thích và rèn luyện tính tự lập cho bé, bạn có thể hướng dẫn con cách lên danh sách. Bố mẹ có thể giúp bé viết hoặc ghi nhớ các công việc cần làm mỗi ngày và cách để hoàn thiện chúng. Dưới 5 tuổi, con của bạn có thể tự vệ sinh cá nhân, tự cất đồ chơi, tự thu dọn quần áo bẩn...Bạn đừng quên theo dõi cách con làm và sửa lỗi cho bé kịp thời.

Một trong những yếu tố quan trọng quyết định con của bạn có khả năng tự lập hay không chính là sự lựa chọn của bé. Bạn sẽ hoàn toàn thất bại trong việc giáo dục con tính tự lập nếu như con không thích hoặc không hợp tác. Cha mẹ có thể khuyến khích các bé cách chọn lựa các công việc cũng như sở thích của bé hàng ngày. Khi trẻ có hứng thú, bé sẽ ghi nhớ rất nhanh và thích thú khi thực hiện các yêu cầu của bạn.

Dù lí thuyết của bạn có "hay ho" đến đâu mà con không thực hiện thì hành trình giáo dục bé tự lập cũng thất bại hoàn toàn. Hãy để con tự làm mọi việc mà con muốn dưới sự giám sát của cha mẹ. Tuyệt đối bạn không được làm thay con. Những lần đầu con có thể bỡ ngỡ hoặc làm sai nhưng lâu dần con của bạn sẽ đúc rút được kinh nghiệm và thực hiện các công việc một cách trơn tru nhất.