Hội thảo Văn hóa 2022 với chủ đề “Thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hóa” chính thức khai mạc tại Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh. Hội thảo do Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tỉnh Bắc Ninh phối hợp tổ chức.

Hội thảo diễn ra trong một ngày với sự tham gia trực tiếp của 800 đại biểu. Tập trung vào việc đánh giá thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển văn hóa. Ngoài ra, hội thảo cũng tập trung vào việc huy động và bố trí nguồn lực cho bảo tồn và phát triển văn hóa, cùng với các vấn đề đặt ra từ thực tiễn.

Đồng thời, hội thảo đề xuất và kiến nghị các biện pháp hoàn thiện thể chế, chính sách và các giải pháp nhằm tăng cường việc huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực cho bảo tồn và phát triển văn hóa, đáp ứng yêu cầu xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, và phát huy giá trị văn hóa và con người Việt Nam theo mục tiêu của Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021.

Hội thảo được tổ chức thành hai phiên, bao gồm phiên chuyên đề vào buổi sáng và phiên toàn thể vào buổi chiều, với ba nhóm nội dung thảo luận chính: Thể chế, chính sách và nguồn lực phát triển văn hóa. Mỗi phiên có sự tham gia của diễn giả và một số chuyên gia, bao gồm báo cáo trung tâm, báo cáo tham luận và ý kiến của đại biểu.

Ngày 29/11/2022, Hội thảo quốc gia "Hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới" (Hội thảo) đã được tổ chức bởi Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Hội đồng Lý luận Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng Viện Hàn lâm Khoa học xã hội. Trong Hội thảo, Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng và Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đã tham dự và phát biểu chỉ đạo.

Hội thảo được tổ chức bằng hình thức trực tiếp tại Hà Nội và 2 điểm cầu trực tuyến tại Thành phố Hồ Chí Minh và Thừa Thiên Huế. Hội thảo được chia làm hai phiên. Phiên thứ nhất diễn ra trong buổi sáng với chủ đề “Hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới”. Phiên thứ hai “Hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới” được tổ chức trong buổi chiều cùng ngày.

Từ những kết quả được Hội thảo thống nhất, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh 5 nhóm giải pháp trọng tâm thực hiện trong thời gian tới. Theo đó, các cấp uỷ Đảng, cơ quan Nhà nước, các đoàn thể chính trị – xã hội, các cơ quan nghiên cứu lý luận, các phương tiện truyền thông đại chúng, các cơ quan, đơn vị hoạt động văn hoá, nghệ thuật… cần tiếp tục quán triệt sâu sắc và toàn diện hơn nữa những nội dung về xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế theo phát biểu định hướng của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021.

Hội thảo khoa học toàn quốc năm 2022 diễn ra vào ngày 19/12 tại Hà Nam với chủ đề là: Nhìn lại 15 năm thực hiện Nghị quyết 23-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X) “Về tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”. Hội thảo tập trung vào những mục tiêu chính sau đây: Đánh giá kết quả của các hoạt động tuyên truyền, phổ biến và triển khai thực hiện Nghị quyết; làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn, cũng như nguyên nhân của những thành tựu và hạn chế sau 15 năm thực hiện Nghị quyết. Trong các lĩnh vực sau: sáng tạo, nghiên cứu, phát triển lý luận, phê bình văn học và nghệ thuật; công tác xây dựng và phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ; củng cố và đổi mới hoạt động của các hội văn học, nghệ thuật; giao lưu và hợp tác quốc tế về văn học...

Nhìn chung, sau 15 năm thực hiện Nghị quyết số 23 của Bộ Chính trị (khóa X), nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể và Nhân dân trong toàn tỉnh về xây dựng và phát triển Văn hóa - Nghệ thuật đã được nâng cao. Công tác quản lý Nhà nước về Văn hóa - Nghệ thuật có những chuyển biến tích cực. Đội ngũ văn nghệ sĩ tỉnh nhà ngày càng mạnh mẽ, đạt chất lượng sáng tạo, quảng bá, lý luận và phê bình Văn hóa - Nghệ thuật.

Việc khen thưởng và động viên văn nghệ sĩ có được sự công nhận cho những đóng góp của họ. Công tác xã hội hóa về Văn hóa - Nghệ thuật cũng nhận được sự quan tâm. Kết quả thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị có ý nghĩa quan trọng trong việc giáo dục và bồi đắp giá trị chân - thiện - mỹ cho Nhân dân. Nó cũng đóng góp vào việc xây dựng môi trường Văn hóa - Nghệ thuật lành mạnh. Đồng thời, nó khích lệ và động viên các cấp, các ngành và các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh tiếp tục phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng của quê hương. Nhân dân sẽ nỗ lực vượt qua mọi khó khăn và thách thức để thực hiện thành công các mục tiêu và nhiệm vụ chính trị trên địa bàn tỉnh.

Luật Điện ảnh (sửa đổi) gồm 8 chương, 50 điều quy định về hoạt động điện ảnh; quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động điện ảnh; quản lý nhà nước về điện ảnh. Ngày 15/6/2022, Quốc hội đã thông qua Luật Điện ảnh 2022 tại kỳ họp thứ 3, khóa XV. Theo đó, Luật Điện ảnh 2022 quy định chuyển tiếp một số nội dung sau:

• Giấy phép phổ biến phim, quyết định phát sóng được cấp theo quy định của Luật Điện ảnh 2006: Được tiếp tục thực hiện theo quy định trong giấy phép phổ biến phim, quyết định phát sóng.
• Giấy phép hợp tác, liên doanh sản xuất phim, cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân nước ngoài được cấp theo quy định của Luật Điện ảnh 2006 thì: Tiếp tục có hiệu lực đến hết thời hạn ghi trong giấy phép.
• Phim đã được cấp giấy phép phổ biến phim hoặc quyết định phát sóng nhưng chưa thực hiện cảnh báo và hiển thị mức phân loại phim đến người xem theo quy định của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thì: Trong thời hạn 01 năm kể từ ngày 01/01/2023 phải bổ sung cảnh báo và hiển thị mức phân loại phim đến người xem trong trường hợp tiếp tục phổ biến.

Luật Điện ảnh 2022 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2023 và thay thế Luật Điện ảnh 2006, Luật Điện ảnh sửa đổi 2009.

Ngày 29/11/2022 giờ địa phương tại phiên họp của Ủy ban Liên chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 17 của UNESCO diễn ra tại Rabat, thủ đô của Vương quốc Ma-rốc, di sản Nghệ thuật làm gốm của người Chăm chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp. Đây là một trong 56 hồ sơ được xem xét trong kỳ họp này.

Theo Uỷ ban Liên chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Hồ sơ đề cử của Việt Nam đã đáp ứng được những tiêu chí để được đưa vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của UNESCO. Các tiêu chí đó bao gồm di sản liên quan đến nghề thủ công truyền thống làm gốm Chăm bằng tay và sử dụng các công cụ đơn giản. Chủ thể văn hóa và người thực hành chủ yếu là phụ nữ Chăm. Tri thức và kỹ năng làm nghề được truyền đạt trong gia đình, dòng họ và cộng đồng thông qua việc kể chuyện và thực hành hằng ngày.

Di sản này thu hút sự trao đổi và tương tác giữa những người thực hành nghề, các hoạt động xã hội và nâng cao vai trò của người phụ nữ Chăm trong xã hội hiện đại. Nó còn liên quan đến nghệ thuật trình diễn dân gian, phong tục tập quán, tín ngưỡng và lễ hội, trong đó có các nghi lễ liên quan đến ông tổ nghề làm gốm của người Chăm. Nghề làm gốm của người Chăm đóng góp vào việc gìn giữ bản sắc văn hóa Chăm ở Đông Nam Á.

Ngày 12-11, tại Cung Văn hóa lao động hữu nghị Việt – Xô (Hà Nội), Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ VI do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo tổ chức, đã bế mạc và trao giải thưởng cho những tác phẩm và người làm điện ảnh xuất sắc.

Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ VI đã trở thành một sự kiện đặc biệt trong bối cảnh điện ảnh quốc tế và Việt Nam đang hồi phục sau hơn 2 năm bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19. Liên hoan phim đã khẳng định được uy tín và thương hiệu của mình, từ khi được sáng lập vào năm 2010, nhân kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Sự kiện này đã thu hút 800 đại biểu từ Việt Nam và quốc tế, với việc chiếu miễn phí 123 bộ phim đến từ 56 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng với nhiều hoạt động hội thảo, triển lãm, chợ dự án sản xuất phim, chiếu phim ngoài trời và giao lưu với các nghệ sĩ đoàn làm phim.

Kết thúc thành công của liên hoan phim, Ban tổ chức đã trao giải thưởng xứng đáng cho các bộ phim và nghệ sĩ điện ảnh xuất sắc. Đáng chú ý, UBND thành phố Hà Nội đã tặng Bằng khen đặc biệt cho đạo diễn, Nghệ sĩ nhân dân Đặng Nhật Minh với bộ phim "Hoa nhài" vì đóng góp của phim vào sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng và an ninh của thành phố, cũng như tham gia vào Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ VI.

Với 4 đề tài Tự do cho ảnh màu, Tự do cho ảnh đơn sắc, Du lịch và Chân dung, triển lãm Ảnh nghệ thuật Quốc tế lần thứ 11 tại Việt Nam đã thu hút 16.458 tác phẩm của 1.260 tác giả tham dự. Sáng 7/6/2022, Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam (VAPA) tổ chức Lễ trao giải và khai mạc triển lãm Ảnh nghệ thuật Quốc tế lần thứ 11 tại Việt Nam năm 2021 (VN-21).

Bốn Hội đồng Giám khảo với uy tín và tước hiệu cao trong cả Việt Nam và quốc tế đã thực hiện việc đánh giá qua phương thức trực tuyến một cách độc lập. Nhằm đáp ứng nhu cầu giao lưu nhiếp ảnh quốc tế và đồng thời đảm bảo các tiêu chí của VAPA, Hội đồng Giám khảo đã lựa chọn bộ ảnh Accept dựa trên 2 tiêu chí. Ban đầu, bộ ảnh Accept gồm 2.090 tác phẩm đã được đánh giá theo tiêu chí quốc tế (áp dụng cho 3 tổ chức: FIAP, PSA và ISF); sau đó, bộ ảnh này tiếp tục được rà soát theo tiêu chí của VAPA để lựa chọn ra bộ 860 ảnh triển lãm VAPA (được VAPA tính điểm đỏ), bao gồm 96 giải thưởng cho cả 4 hệ thống: VAPA, FIAP, PSA và ISF.

Mặc dù có sự thêm vào bộ ảnh Accept linh hoạt theo các tiêu chí của tổ chức nhiếp ảnh quốc tế, tỷ lệ các tác phẩm được chọn vào vòng Accept của "VN-21" so với các cuộc thi quốc tế khác vẫn rất khắt khe (chỉ chiếm 12,67% theo tiêu chí quốc tế và 5,2% theo tiêu chí của VAPA). Điều này thực sự là một thử thách hấp dẫn ngày càng tăng đối với các nhiếp ảnh gia trong và ngoài nước. Đồng thời, bộ tác phẩm được lựa chọn để triển lãm tại "VN-21" trở thành một bữa tiệc thị giác chất lượng, đa dạng và hấp dẫn, mang đến nhiều phong cách sáng tạo độc đáo để công chúng thưởng thức. Đó là một bức tranh sinh động và đầy màu sắc về tình đoàn kết và hữu nghị giữa các nhiếp ảnh gia từ 45 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia cuộc thi.

Ngày 26/11, tại Kỳ họp thứ 9 diễn ra tại TP. Andong (Hàn Quốc), Ủy ban Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương của UNESCO (MOWCAP) đã thông qua việc công nhận hai hồ sơ là "Bia ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng" và "Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689-1943)" là Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Bia ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng là một kho tàng quý giá của di sản tư liệu, ghi chú bằng chữ Hán và chữ Nôm, bao gồm tổng cộng 78 tư liệu bia ma nhai (trong đó có 76 bia chữ Hán và 02 bia chữ Nôm).

Tư liệu có nội dung đa dạng và hình thức độc đáo, bao gồm các thể loại như ngự bút, bia ký, tán, thơ văn, đề từ, đề danh, câu đối... và được viết bởi các vị vua, quan triều Nguyễn, cao tăng và các tác giả từ các thế hệ khác nhau, đã từng dừng chân và để lại những dòng chữ trên vách đá và trong hang động tại danh thắng Ngũ Hành Sơn từ thế kỷ XVII đến thập kỷ 60 của thế kỷ XX. Bia ma nhai là những tư liệu vô cùng quý giá, chính xác và đặc biệt, thể hiện sự kết hợp và hòa quyện về mặt kinh tế, văn hóa và xã hội giữa các quốc gia Nhật Bản, Trung Hoa và Việt Nam tại Việt Nam từ thế kỷ XVII đến thế kỷ XIX.

Bia ma nhai mang tính đa dạng về hình thức và phong cách biểu hiện, là những tác phẩm trên đá độc đáo và ấn tượng, sử dụng nhiều kiểu chữ viết như Chân, Hành, Thảo, Triện, Lệ... Bia ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn là tài liệu gốc duy nhất mà vua Minh Mạng đã viết và khắc trên các vách núi và trong hang động.

Vào ngày 19/10/2022, thông tin về việc đấu giá 329 cổ vật đã được đăng tải trên trang web của Hãng đấu giá Millon ở Paris, Pháp. Trong danh sách này, có sự xuất hiện của ấn vàng "Hoàng đế chi bảo" thuộc triều đại Minh Mạng (1820-1841) của nhà Nguyễn, được đúc vào năm 1823 (lô số 101). Màn đấu giá này diễn ra vào lúc 11 giờ ngày 31/10/2022 (theo giờ Paris).

Nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng và các giá trị lịch sử, chính trị, văn hóa và nghệ thuật của ấn vàng "Hoàng đế chi bảo", Chính phủ cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Công an và các cơ quan, tổ chức liên quan để tìm kiếm và triển khai các giải pháp nhằm đưa ấn vàng này "hồi hương" về với quê hương.

Với kế hoạch thông qua con đường ngoại giao văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tiến hành lập phương án "hồi hương" cho ấn vàng "Hoàng đế chi bảo" và đề nghị ý kiến của các bộ ngành, đồng thời trình lên Thủ tướng Chính phủ để được phê chuẩn triển khai và tổ chức một Đoàn công tác liên ngành. Đoàn công tác này sẽ thực hiện các cuộc đàm phán và thương thảo trực tiếp với Hãng Millon ở Pháp, và từ đó tiến hành các bước tiếp theo trong quá trình hồi hương của ấn vàng.

Nhằm kích cầu du lịch, Festival Huế năm 2022 diễn ra với nhiều hoạt động đặc sắc, tiêu biểu là 50 sự kiện văn hóa được tổ chức liên tục, kéo dài trong năm. Thay vì tổ chức tập trung trong một thời gian ngắn, Festival Huế 2022 sẽ được tổ chức trong 4 mùa nhằm xâu chuỗi các sự kiện văn hóa - nghệ thuật đặc sắc của vùng đất cố đô.

Festival Huế 2022 sẽ tái cấu trúc và phân phối lại các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, các lễ hội dân gian, lễ hội cung đình và cũng sẽ mang đến các lễ hội mới với chất lượng và quy mô phù hợp, phản ánh tiềm năng và đặc trưng văn hóa đặc biệt của vùng đất cố đô. Mục tiêu là đáp ứng nhu cầu tham quan, khám phá và tận hưởng của du khách một cách cân đối, không tập trung vào một thời gian cụ thể mà được phân bố đều trong suốt năm.

Trong khuôn khổ Festival Huế 2022, có lễ hội Mùa Xuân "Sắc xuân giao hòa" (từ tháng 1 đến tháng 3); Lễ hội Mùa Hạ - Festival Huế "Di sản văn hóa với Hội nhập và Phát triển" (tháng 4 đến tháng 6), Lễ hội mùa Thu "Thu quyến rũ" (tháng 7 đến tháng 9), Lễ hội "Giai điệu Mùa Đông"(tháng 10 đến tháng 12).

Chiều ngày 28/12, sự kiện "Con đường nghệ thuật và sáng tạo" đã chính thức khai mạc tại Vườn tượng An Hội, nằm trong TP. Hội An. Điểm nổi bật của sự kiện là trại sáng tác, nơi các nghệ nhân sáng tạo ra các tác phẩm nghệ thuật từ nguyên vật liệu tái chế như gỗ, củi lũ, đất sét, tranh tre, vải... Các tác phẩm này không chỉ mang vẻ đẹp tuyệt vời mà còn có giá trị nghệ thuật cao và sự sáng tạo độc đáo.

Không chỉ có trại sáng tác, không gian trang trí tại đây cũng được thiết kế theo phong cách độc đáo, thân thiện với môi trường và tọa lạc ngay bên dòng sông Hoài - một điểm tham quan và chụp ảnh độc đáo dành cho du khách. Sự kiện còn đi kèm với nhiều hoạt động khác như triển lãm ảnh "Hội An - di sản và sáng tạo", không gian ẩm thực phố Hội, âm nhạc đường phố, các trò chơi dân gian, và các hoạt động trải nghiệm như điêu khắc gỗ, gốc tre, thư pháp...

Đây là một trong những hoạt động chào đón năm mới 2023 và đồng thời có ý nghĩa quan trọng trong việc Hội An đang đẩy mạnh nguồn lực để tham gia mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO, góp phần tăng cường các giá trị nội tại và tạo ra tiền đề cũng như khơi gợi ý tưởng sáng tạo trong cộng đồng. Điều này sẽ từ từ củng cố vị thế của Hội An trong lĩnh vực công nghiệp sáng tạo. Sự kiện này sẽ diễn ra từ ngày 28/12/2022 đến ngày 08/01/2023 và các tác phẩm tham gia trại sáng tác sẽ được trưng bày cho đến hết ngày 06/02/2023.