Bài ca Hồ Chí Minh
Với giai điệu nhanh, xốc của dân ca cổ Saxon của nước Anh, nhạc sĩ Ewan MacColl đã tái hiện hình ảnh của vị Chủ tịch có ý chí kiên cường, quyết vượt mọi chông gai để đưa dân tộc thoát khỏi xiềng xích gông cùm qua bài hát Bài ca Hồ Chí Minh. Sau này, ca khúc còn được dịch ra nhiều thứ tiếng và ở Việt Nam, bài hát đã được phổ biến như những bài hát bất hủ khác về Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngày, 7 tháng 5 năm 1954, chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc với thắng lợi thuộc về Quân đội nhân dân Việt Nam đã gây xôn xao trên toàn thế giới. Trong đêm hôm đó, tại Câu lạc bộ Lao động ở phía nam thủ đô Luân Đôn của nước Anh, đại biểu của tổ chức “Phong trào đòi tự do cho các thuộc địa” đã tổ chức một cuộc mít -tinh nhân dịp trận Điện Biên Phủ kết thúc.
Sau khi tiếng nhạc bài Quốc tế ca vừa dứt, nhạc sĩ Ewan MacColl ôm đàn, bước lên sân khấu báo tin:
Thưa các bạn! Tại sao chiến thắng đặc biệt có ý nghĩa này lại xảy ra ở Việt Nam mà không ở một mảnh đất thuộc địa nào khác? Gần đây, tôi đã được đọc cuốn sách quý, gồm nhiều bài của một số giáo sư Sử học phương Đông và Pháp, Ý... ca ngợi một nhân vật vĩ đại. Đó là Hồ Chí Minh, nhà lãnh đạo vừa dẫn dắt nhân dân Việt Nam làm nên chiến thắng vĩ đại Điện Biên Phủ. Cuốn sách có đoạn viết: Hồ Chí Minh không chỉ xót thương nhân dân mình, dân tộc mình mà ngay khi còn sống, lưu lạc nơi đất khách quê người, HCM đã thấu hiểu mọi nỗi đau khổ của những người nô lệ châu Phi, châu Mỹ...
Thưa các bạn, vừa gấp cuốn sách lại thì lập tức những cảm hứng nghệ thuật đã tràn ngập tâm hồn tôi. Giúp tôi nhanh chóng sáng tác một khúc ca về Hồ Chí Minh, người đang nhen lên ngọn lửa giải phóng bừng sáng ở Việt Nam và từ đây sẽ lan nhanh tới mọi lục địa để thiêu cháy mọi áp bức, bất công. Vì bài hát này nhằm nói lên tình cảm của nhân dân Anh dành cho HCM, tôi chủ tâm sử dụng và phát triển làn điệu dân ca cổ Saxon, với giai điệu thiết tha, sôi nổi” .
Nói đoạn, Ewan MacColl nâng đàn lên, cất cao tiếng hát. Giai điệu Saxon của xứ sở sương mù huyễn hoặc như dẫn dắt người nghe, từ trời tây băng qua đại dương sang trời đông, với ngàn lời tự sự sâu lắng thiêng liêng.
Lời bài hát:
Miền biển Đông xa tắp nơi chân trời
Người dân ở đó lầm than đói nghèo
Từ đau thương Người đi khắp năm châu
Lòng tin mặt trời chân lý sáng soi
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh!
... Người đã về với rừng núi
Tổ chức nên một đạo quân, tất cả đều trở thành anh hùng.
Thề giải phóng cho nhân dân
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh!
... Người đã chỉ huy đánh tan quân ngoại xâm
Lập nước Việt Nam chiến thắng vinh quang
Người là ngôi sao dẫn đường
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh!