Tháp Eiffel được xây dựng từ năm 1887 đến năm 1889 bởi kỹ sư người Pháp Gustave Eiffel , người sở hữu công ty chuyên xây dựng các cấu trúc và khung kim loại. Gustave Eiffel là nơi khởi nguồn của nhiều công trình bằng kim loại ở châu Âu bao gồm Cầu cạn Porto (Bồ Đào Nha), Cầu cạn du Garabit (Pháp) và ga xe lửa Budapest (Hungary).

Công ty của Gustave Eiffel, đặt tại Levallois Perret, rất gần Paris, Pháp, cũng đã xây dựng khung kim loại cho một tượng đài nổi tiếng thế giới khác: Tượng Nữ thần Tự do (New York, Hoa Kỳ), do Auguste Bartholdi thiết kế và cung cấp cho Hoa Kỳ. Hoa như một món quà từ Pháp nhân kỷ niệm 100 năm Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ năm 1886.

Chỉ mất năm tháng để xây dựng nền móng và 21 người để hoàn thành việc lắp ráp các mảnh kim loại của tháp Eiffel. Nếu xét về phương tiện thô sơ hiện có vào thời kỳ đó, đây có thể coi là tốc độ kỷ lục. Việc lắp ráp tháp là một sự chính xác kỳ diệu , như tất cả các nhà biên niên sử của thời kỳ đó đều đồng ý. Công việc xây dựng bắt đầu vào tháng 1 năm 1887 và hoàn thành vào ngày 31 tháng 3 năm 1889.

Trước khi Paris đầu hàng Đức trong Thế chiến thứ II, nhằm ngăn không cho kẻ thù thưởng thức quang cảnh thành phố từ trên cao, Pháp đã buộc phải "phá hủy" tháp Eiffel bằng cách làm vỡ hệ thống thang máy của tòa tháp này.

Vì Eiffel chiếm 80% chi phí xây dựng của tháp, nên ông được phép giữ cấu trúc này trong 20 năm để thu hồi vốn đầu tư của mình trước khi nó chuyển vào tay chính quyền Paris, nơi có kế hoạch tháo rời nó để lấy sắt vụn. Ông đã không ngừng tìm cách chứng minh tiện ích chiến lược của tháp để nỗ lực cứu công trình vĩ đại này. Eiffel đã dựng một ăng-ten trên đỉnh tháp và tài trợ cho các thí nghiệm với điện báo không dây bắt đầu vào năm 1898.

Giá trị của tháp Eiffel được thể hiện mạnh mẽ trong việc gửi và nhận tin nhắn không dây, đặc biệt là đối với quân đội Pháp. Điều này đã khiến thành phố gia hạn nhượng bộ Eiffel khi nó hết hạn vào năm 1909. Ngày nay, hơn 100 ăng-ten trên tháp vẫn phát sóng radio và truyền hình trên khắp thế giới.

Kể cả ăng-ten trên đỉnh thì tháp Eiffel chỉ cao 324m nhưng nó vẫn là công trình cao nhất nước Pháp hiện nay. Được chọn trong số 107 dự án, dự án của doanh nhân Gustave Eiffel, hai kỹ sư Maurice Koechlin, Emile Nouguier và kiến trúc sư Stephen Sauvestre đã được chấp nhận.

Emile Nouguier và Maurice Koechlin, hai kỹ sư trưởng của công ty Eiffel, đã lên ý tưởng cho một tòa tháp rất cao vào tháng 6 năm 1884. Nó được thiết kế giống như một cột tháp lớn với bốn cột dầm làm việc bằng lưới, được tách ra ở chân và kết hợp với nhau. Ở trên cùng, các chi tiết được liên kết với nhau bằng nhiều dầm kim loại hơn trong những khoảng thời gian đều đặn.

Dự án tháp là một phần mở rộng táo bạo lên đến chiều cao 300 mét - tương đương với con số biểu tượng là 1000 feet. Vào tháng 9 năm 1884 Eiffel đã đăng ký bằng sáng chế "cho một cấu hình mới cho phép xây dựng các giá đỡ và giá treo bằng kim loại có khả năng vượt quá độ cao 300 mét". Để làm cho dự án trở nên dễ chấp nhận hơn với dư luận, Nouguier và Koechlin đã ủy quyền cho kiến trúc sư Stephen Sauvestre làm công việc tạo hình cho dự án.

Các thang máy từ thời kỳ 1889 của tháp Eiffel vẫn được giữ nguyên cho đến thời điểm này. Đến tháng 11/2011, chỉ còn hai trong số 3 thang máy dành cho du khách vẫn còn hoạt động. Điều đó làm giảm số lượng du khách đến tham quan tháp. Công cuộc hiện đại hóa các thang máy của tháp Eiffel dự kiến sẽ được hoàn tất trong 2 năm nhưng thời gian thực tế lại chênh lệch hơn đến 4 năm so với dự kiến. Chỉ riêng việc tái thiết kế hệ thống thủy lực của tháp đã ngốn hết 36 triệu Euro kinh phí.

Cải tạo thang máy Tháp Eiffel bắt đầu vào tháng 10 năm 2008, công việc trên thang máy phía tây được kết thúc vào năm 2014. Vì sự hiện đại của tháp phải đi đôi với tuổi thọ và độ bền nên SETE (Société d'Exploitation de la tour Eiffel), hay Công ty Điều hành Tháp, đã ưu tiên một giải pháp có thể bảo vệ di sản tốt nhất. Giải pháp này sẽ cho phép thang máy của tháp quay trở lại nguyên tắc thủy lực mà các kỹ sư đã thiết kế ban đầu vào năm 1899. Đồng thời củng cố sự ra đời của hệ thống tự động.

Giải pháp này giúp thực hiện chính sách phát triển lâu bền và để góp phần hạn chế lượng khí thải carbon của di tích, SETE đã tuân thủ một nguyên tắc cải tạo mang lại một số ưu điểm: hệ thống thủy lực sẽ được cung cấp nhiên liệu bởi chất thân thiện với môi trường và sẽ giảm đáng kể lượng nước tiêu thụ trong quá trình làm mát. Với cùng mức tiêu thụ điện (300KW), thang máy Tháp Eiffel sẽ có khả năng vận chuyển tới 110 hành khách (thay vì 92 như hiện tại) với tốc độ 2 mét / giây.

Biểu tượng của Paris ban đầu có màu sơn vàng. Thế nhưng, kể từ năm 1953 đến 1961, người ta dùng màu nâu đỏ cho công trình kiến trúc hoành tráng này. Cứ 7 năm một lần, tháp sẽ “khoác” lớp sơn mới để tránh gỉ. Và như vậy, tháp Eiffel sẽ "ngốn" khoảng 60 tấn sơn cho mỗi lần thay áo.

Được xây dựng bằng sắt vũng nước, tháp Eiffel được bảo vệ khỏi quá trình oxy hóa bằng nhiều lớp sơn để đảm bảo rằng nó tồn tại mãi mãi. Tháp đã được sơn lại 19 lần kể từ khi xây dựng lần đầu, trung bình cứ bảy năm một lần. Nó đã thay đổi màu sắc nhiều lần, chuyển từ màu nâu đỏ sang màu vàng đất, sau đó đến màu nâu hạt dẻ và cuối cùng là màu đồng ngày nay, được tô bóng một chút về phía trên để đảm bảo rằng màu sắc được nhìn nhận là giống nhau hoàn toàn. khi nó đứng trên bầu trời Paris.

Các màu sơn của tháp Eiffel qua từng năm: 1887/88: màu sơn "đỏ Venice", được áp dụng trong xưởng trước khi các bộ phận được lắp ráp. Năm 1889: phủ một lớp áo rất dày, màu nâu đỏ. Năm 1892: tháp được chuyển sang "màu nâu đất". Năm 1899: một chiếc áo khoác gồm 5 màu được sơn với tông màu bóng mờ từ vàng cam ở gốc đến vàng nhạt ở trên cùng. Sau chiến dịch sơn lại này, chu kỳ 7 năm đã được thông qua để làm mới lớp sơn. 1907-1917-1924-1932-1939-1947: màu được gọi là "vàng nâu". Việc sơn lại năm 1917 bị trì hoãn vì chiến tranh. 1954-61: màu mới cho Tháp Eiffel: "nâu đỏ". Từ năm 1968: màu "Nâu của Tháp Eiffel" được chọn để hài hòa với cảnh quan thành phố Paris. Nó được áp dụng với ba tông màu bóng mờ, với màu tối nhất ở dưới cùng và màu sáng nhất ở trên cùng.

Số khách du lịch ghé thăm ngọn tháp Eiffel này lên tới khoảng 7 triệu lượt mỗi năm, giúp nó đứng vững trong vị trí là công trình thu hút nhất trên thế giới nhưng số du khách mang quốc tịch Pháp lại không nhiều, chỉ chiếm khoảng 13%. 87% còn lại là người nước ngoài mà tỷ lệ cao nhất là người Mỹ, Anh và Italy.

Chiều cao và hình dáng độc đáo của nó lơ lửng trên khung cảnh Paris đã nhanh chóng khiến tháp Eiffel trở thành một trong những điểm thu hút khách du lịch nhất ở Paris. Vận mệnh của Tháp gắn liền với vận mệnh của thành phố Paris, thủ đô của Pháp và chủ nhân của Tháp Eiffel.Tháp Eiffel đã thu hút sự chú ý và là nhà hát cho nhiều sự kiện trong cuộc sống của Paris nói riêng và Pháp nói chung: pháo hoa hoành tráng vào ngày 14 tháng 7 ("Ngày Bastille"), các sự kiện cấp quốc gia và các sự kiện thể thao quy mô lớn.

Có thể nhìn thấy tháp Eiffel từ nhiều điểm khác nhau xung quanh Paris và các vùng ngoại ô của nó. Nó được chụp ảnh, vẽ, quay phim và tái tạo trong mọi hoàn cảnh. Đây là đài tưởng niệm được chụp ảnh bởi tất cả du khách đến Paris. Nó tự nhiên chuyển sang vai trò tượng trưng cho nước Pháp trong trí tưởng tượng của tập thể, trong phim ảnh và nghệ thuật đồ họa mà còn trong văn học và thơ ca.

Tháp Eiffel là di tích mang tính biểu tượng nhất của Paris và trên thế giới cũng vậy. Kể từ đầu thế kỷ 20 tháp Eiffel đã là nguồn cảm hứng cho việc tạo ra hơn 30 tòa tháp có thiết kế tương tự trên khắp thế giới. Một số trong số đó đáng ngạc nhiên như chúng là bản gốc!Các bản sao từ tháp Eiffel đã được sáng tạo ở rất nhiều nơi trên thế giới như Las Vegas (Mỹ), Trung Quốc, Rumani, Copenhagen (Đan Mạch), Varna (Bungari), Aktau (Kazakhstan)…

Bản sao lâu đời nhất của Tháp Eiffel là Blackpool Tower, ở miền bắc nước Anh. Được xây dựng vào năm 1894, nó cao 158 m. Một sự bắt chước sẽ được theo sau một vài năm sau đó ở London bởi Tháp của Watkin , mà sẽ không bao giờ hoàn thành…Bản sao lớn nhất (165 mét), cũng là bản sao được biết đến nhiều nhất, là của Las Vegas .

Nhưng một trong những bản sao đáng ngạc nhiên bởi độ giống với bản gốc nhất là nó nằm ở làng Parizh, ở Nga . Nó thực sự là một ăng-ten điện thoại di động, được chế tạo vào năm 2005. Người châu Á cũng rất yêu thích tháp Eiffel và cũng có rất nhiều bản sao. Trong đó, phiên bản được biết đến nhiều nhất là ở Tokyo, được xây dựng vào năm 1958, và có chiều dài 333 mét, hơn 9m so với "người anh em" ở Paris của nó.

Người Pháp ban đầu đặc biệt khó chịu với sự hiện diện của tháp Eiffel và thậm chí, một vài nhóm kiến trúc sư và học giả đã ký văn bản phản đối xây dựng tòa tháp. Họ gọi đây là công trình “vô dụng” và “quái dị”. Tuy nhiên, sau đó tháp Eiffel lại trở thành biểu tượng của nước Pháp mà mỗi khi nhắc đến nước Pháp, người ta ngay lập tức có thể liên tưởng đến!

Ngay cả trước khi kết thúc việc xây dựng, tòa tháp đã trở thành tâm điểm của nhiều cuộc tranh luận. Được bao bọc bởi những lời chỉ trích từ những tên tuổi lớn nhất trong thế giới Văn học và Nghệ thuật, tháp Eifel đã cố gắng giữ vững lập trường và đạt được thành công xứng đáng. Nhiều tờ rơi và bài báo khác nhau đã được xuất bản trong suốt năm 1886, le 14 février 1887, la phản đối các nghệ sĩ.

"Cuộc biểu tình chống lại Tháp của Monsieur Eiffel", được đăng trên báo Le Temps, được gửi tới Giám đốc công trình của Hội chợ Thế giới, Monsieur Alphand. Nó được ký bởi một số tên tuổi lớn từ thế giới văn học và nghệ thuật: Charles Gounod, Guy de Maupassant, Alexandre Dumas junior, François Coppée, Leconte de Lisle, Sully Prudhomme, William Bouguereau, Ernest Meissonier, Victorien Sardou, Charles Garnier và những người khác người mà hậu thế đã ít tử tế hơn.

Cứ 5 phút, tòa tháp Eiffel lại trở nên đẹp và lung linh hơn với khoảng 20.000 ngọn đèn và 336 máy chiếu soi sáng vào ban đêm. Quảng trường Trocadero là địa điểm lý tưởng để du khách có thể chiêm ngưỡng biểu tượng Paris về đêm. Công bố vào ngày 31 tháng 12 năm 1985, phát minh bởi Pierre Bideau, một kỹ sư điện và ánh sáng, tòa tháp được bao phủ bởi hệ thống ánh sáng bao gồm 336 máy chiếu được trang bị đèn natri cao áp, màu vàng cam.

Hình thức chiếu sáng này đã nhận được sự đồng tình và thành công trên toàn thế giới, là điểm khởi đầu của sự hồi sinh về đêm của các di tích ở Paris cũng như ở các thành phố khác của Pháp và trên thế giới. Các chùm ánh sáng, hướng từ dưới lên trên, chiếu sáng tháp Eiffel từ bên trong thân trụ của tháp.

Kể từ năm 1958, bằng cách thay thế 1.290 máy chiếu đang hoạt động chiếu sáng tháp từ bên ngoài, chúng đã làm nổi bật cấu trúc kim loại tốt của di tích và chiếu sáng các khu vực được du khách sử dụng vào ban đêm cho đến khi tháp Eiffel đóng cửa cho công chúng. Ngoài khía cạnh thẩm mỹ, việc đảm bảo an ninh cho hoạt động đêm khuya của tòa tháp cũng cần thiết không kém.

Vào cuối những năm 1920 và vào đầu những năm 1930, tháp Eiffel đã trở thành biển quảng cáo với những tấm biển của hãng ôtô Citroën trên 3 cạnh của nó. Khi hoàng hôn buông xuống khắp Paris trong khoảng thời gian từ 1925 đến 1936, một phần tư triệu bóng đèn màu gắn trên ba mặt của gác chuông của tháp phát sáng để làm nổi bật các chữ cái thẳng đứng dài 30,48m (tương đương 100 foot) của công ty ô tô Pháp Citroën.

Quảng cáo sáng rực rỡ như vậy có thể được nhìn thấy ở vị trí có khoảng cách gần 20 dặm (khoảng 32km). Charles Lindbergh đã sử dụng nó như một ngọn hải đăng khi ông hạ cánh tại Paris vào năm 1927 trong chuyến bay một mình xuyên Đại Tây Dương của mình. Tấm biển quảng cáo khổng lồ này vẫn nằm trên tháp Eiffel cho đến khi công ty ô tô Citroën phá sản. Tuy nhiên, một điều thú vị là nguyên nhân khiến cho công ty này phá sản chính là do hóa đơn tiền điện của biển quảng cáo lên đến con số khổng lồ!

Tháp Eiffel có vai trò rất quan trọng trong chiến tranh Thế giới thứ nhất, đặc biệt là ở trong trận Marne năm 1914. Từ đỉnh tháp, chỉ huy có thể gửi tín hiệu chỉ đạo quân đội Pháp nơi tiền tuyến. Trong 130 năm, tháp Eiffel đã là một biểu tượng mạnh mẽ và đặc biệt của thành phố Paris và nói chung là của nước Pháp. Lúc đầu, khi nó được xây dựng cho Hội chợ Thế giới 1889, nó đã gây ấn tượng với toàn thế giới bởi tầm vóc và thiết kế táo bạo, đồng thời là biểu tượng của bí quyết và thiên tài công nghiệp của Pháp.

Là một di tích được biết đến trên toàn thế giới và là một điểm thu hút khách du lịch độc đáo, tháp Eiffel đã đồng hành trung thành với người dân Paris và các vùng ngoại ô trong cuộc sống hàng ngày của họ. Tăng lên độ cao 324 mét, nó có thể được nhìn thấy từ khắp Paris, và xa hơn nữa, cả ngày lẫn đêm cho đến 1 giờ sáng nhờ hệ thống chiếu sáng của nó, ánh sáng lấp lánh vào những thời điểm cố định và đèn hiệu của nó vươn tới 80km, ở 360 độ. Tháp Eiffel đã chứng kiến và đôi khi là một tác nhân trong các sự kiện quan trọng, cả xa hoa và bi tráng, trong lịch sử nước Pháp.

Trong những năm đầu của nó, tháp Eiffel là một phòng thí nghiệm hiệu quả cho các thí nghiệm khoa học, đặc biệt là cho điện báo không dây, đã cứu nó khỏi bị phá hủy sau khoảng thời gian dự kiến ban đầu là 20 năm. Tòa tháp cũng liên quan mật thiết đến những tiến bộ kỹ thuật trong phát thanh và truyền hình. Các cơ sở lắp đặt và thiết bị phát của TDF tại hội nghị thượng đỉnh của nó đã phát tất cả các kênh truyền hình và đài phát thanh kỹ thuật số mặt đất cho 12 triệu cư dân. Ngày nay, đèn của tháp Eiffel được tắt vào ban đêm để tôn vinh các nạn nhân của các sự kiện kịch tính trên khắp thế giới. Thậm chí không chỉ là một biểu tượng, nó đã trở thành một phương tiện biểu đạt cho thành phố Paris và toàn nước Pháp.

Mục đích ban đầu của việc xây dựng tháp Eiffel là chào mừng 100 năm Cách mạng Pháp (1789 – 1889). Sau đó tháp Eiffel được xây dựng để trở thành một trong những điểm thu hút chính tại Hội chợ Thế giới Paris vào năm 1889. Năm đó, Hội chợ Thế giới bao trùm toàn bộ Champ de Mars ở Paris và trọng tâm của nó là những công trình xây dựng khổng lồ bằng sắt và thép, là bước tiến của công nghiệp của thời điểm đó.

Tháp Eiffel lần đầu tiên được gọi là Tháp 300 mét, nó sớm được lấy theo tên của người đã xây dựng nó, Gustave Eiffel. Tháp mở cửa cho công chúng cùng ngày với Hội chợ Thế giới, vào ngày 15 tháng 5 năm 1889. Tranh cãi về Tháp đã nổ ra trong giới nghệ thuật trước và trong quá trình xây dựng nó, nhưng nhờ sự táo bạo trong kiến trúc và thiết kế của nó, du khách và người dân Paris ngay lập tức bị mê hoặc và hơn 2 triệu người đã tham quan nó trong năm đầu tiên.

Tất cả các mảnh kim loại của tháp được giữ với nhau bằng đinh tán, một phương pháp xây dựng tinh tế vào thời điểm tháp Eiffel được xây dựng. Đầu tiên các mảnh được lắp ráp trong nhà máy bằng cách sử dụng bu lông, sau đó được thay thế từng cái một bằng đinh tán được lắp ráp nhiệt, co lại trong quá trình làm mát do đó đảm bảo rất vừa vặn. Cần một đội gồm bốn người cho mỗi đinh tán được lắp ráp: một người để làm nóng nó, một người khác để giữ nó tại chỗ, một người thứ ba để tạo hình đầu và một người thứ tư để đập nó bằng búa tạ. Chỉ một phần ba trong số 2.500.000 đinh tán được sử dụng trong việc xây dựng Tháp được lắp trực tiếp tại chỗ.

Các cột trụ nằm trên nền bê tông được lắp đặt dưới mặt đất vài mét trên một lớp sỏi đã được nén chặt. Mỗi cạnh góc nằm trên khối đỡ riêng của nó, tác dụng lên nó một áp lực từ 3 đến 4 kg trên một cm vuông, và mỗi khối được nối với các khối khác bằng các bức tường. Ở phía sông Seine, những người xây dựng đã sử dụng các caissons kim loại kín nước và bơm khí nén vào để chúng có thể hoạt động dưới nước.

Tháp Eiffel được lắp ráp bằng cách sử dụng giàn giáo gỗ và cần cẩu hơi nước nhỏ gắn trên tháp. Việc lắp ráp đầu tiên được thực hiện bằng cách sử dụng mười hai giàn giáo bằng gỗ tạm thời, cao 30 mét, và bốn giàn giáo lớn hơn 40 mét mỗi giàn. "Hộp cát" và kích thủy lực được thay thế sau khi sử dụng bằng nêm cố định cho phép định vị các dầm kim loại với độ chính xác đến từng milimet. Ngày 7 tháng 12 năm 1887 , việc ghép các dầm chính lên cấp đầu tiên được hoàn thành. Các mảnh được kéo lên bằng cần cẩu hơi nước, chúng tự leo lên Tháp khi chúng đi cùng với các thanh chạy được sử dụng cho thang máy của Tháp.