Cà Cuống

Từ xa xưa, cà cuống đã được coi là một loại thực phẩm quý thuộc hạng “Sơn hào hải vị” và vật cống của các triều đại phong kiến Việt Nam. Đây là món ăn - vị thuốc bổ dưỡng rất độc đáo được ưa chuộng ở nhiều địa phương. Xưa cà cuống được xếp vào hàng sơn hào hải vị để tiến vua, nay cà cuống là món ăn độc, ngon để đời. Có khi người ta để nguyên con, chỉ vặt bỏ cánh, hấp chín, rồi băm nhỏ dùng làm gia vị đặc biệt cho món nước chấm bánh cuốn và nước dùng bún thang.

Một số món ăn làm từ cà cuống nổi tiếng như: món cà cuống rang muối, cà cuống chiên vàng cùng với bơ, pho mát, cà cuống băm nhỏ xào với trứng. Ngoài ra cà cuống còn ngâm với rượu giúp tăng cường sinh lực và tạo ra một loại rượu thơm đầy quyến rũ. Cà cuống có thể vừa làm thức ăn, vừa làm gia vị cho món ăn khác. Từ món cà cuống rang muối giòn giòn, hay chiên vàng cùng với bơ, phômai hay băm nhỏ xào với trứng, hoặc trộn lẫn với mù tạt và xì dầu để chấm với hải sản…Tất cả đều không chê vào đâu được. Cà cuống quý nhất là bọng tinh dầu và chỉ con đực mới có. Đây cũng là vũ khí lợi hại để cà cuống đực lôi cuốn con cái vào thời kỳ sinh sản và phòng vệ khi bị kẻ thù tấn công. Tinh dầu cà cuống được ví thơm như mùi quế, nhưng lại không nồng như quế, nó chỉ thoang thoảng, nhẹ nhàng. Để lấy tinh dầu, thì sau khi bắt về, người ta tách hai bên cánh, khía một đường ở nơi có thể gọi là gáy của con cà cuống rồi rút ra bọng dầu nhỏ như hạt gạo.

Nếu ít cà cuống, người ta thường hấp hoặc nướng chín cả con để tinh dầu lan tỏa toàn thân. Sau đó cho vào lọ nước mắm nguyên chất, khi sử dụng chỉ cần lấy vài giọt ra pha chế. "Cà cuống chết đến đít còn cay" có lẽ cũng là vì vậy. Ngoài tinh dầu, thịt và trứng cà cuống cũng chứa nhiều protein, lipid và các vitamin nên vẫn được coi là dược liệu. Thông thường, người ta dùng thịt và trứng cà cuống để ăn dưới dạng luộc hoặc rán. Nó có vị ngọt, cay, tính bình, không độc, có tác dụng bổ thận, tráng dương, lợi tiêu hóa. Trứng cà cuống rất bé, chỉ như hạt thóc nếp, trong vắt, không mềm như trứng tôm cũng không khô như trứng cá, mà nó chắc chắn, dai dai. Thịt cà cuống cũng thơm ngon đặc biệt. Khi ăn, bạn có thể xé từng phần của con cà cuống và nếm từ từ để cảm nhận đủ các vị cay cay, bùi bùi, béo ngậy mà lại rất thanh. Người nào đã nghiền món này thì có ăn cả trăm con cũng không ngán.