Mai con về bồ kết mẹ phơi chưa

Nước giếng khơi bắc nồi đun nước gội

Ra vườn hái thêm mấy chùm lá bưởi

Tóc suôn mơ ngan ngát lại hương đồng.

Mai ghé vào cánh ruộng ở đằng đông

Lấy bông tím làm thuốc về cho mẹ

Hoa ngũ sắc* chân quê dù nhỏ bé

Chữa viêm xoang nhanh lắm rất diệu kỳ.

Mai con về thăm lại đám gà ri

Buổi hôm trước nở một đàn lích rích

Bao ngô sắn mẹ nuôi giờ chắc nịch

Bắt đem tần ngải cứu hẳn là ngon.

Mai con về tìm nắm cỏ mật thơm

Để hà hít hương ngọt mềm thân nhỏ

Bao năm rồi đi xa lòng vẫn nhớ

Mấy ruộng ngô ven bãi trước mọc nhiều.

Mai con về hẹn chị nấu bún riêu

Bố mới điện cua đợt này đương rộ

Dọc mùng tốt vườn xanh um lá ngổ

Đám rau thơm mơn mởn mọc quanh nhà.

Giận sao mình ngày trước lấy chồng xa

Để rưng rức khói chiều hun mắt mẹ

Giấu đêm thâu tiếng thở dài khe khẽ

Ngắm trăng suông điếu bát bố một mình.

Mai con về mặc cả với bình minh

Đừng gọi sớm song thân giờ luống tuổi

Đêm no giấc chẳng chập chờn canh cuối

Tóc sương thôi không bạc nữa mây trời.

Tiếng gà vừa giục bên song

Một xe cao ngất từ đồng về sân

Rau lang rau muống rau cần

Cải ngồng mơn mởn màu xuân xanh rì.

Cả nhà ngồi bó rau thi

Mẹ nhanh thoăn thoắt ai bì được đâu

Ra vườn bòn mấy luống bầu

Bố đem về một gánh rau ngon lành.

Anh vừa chặt mẻ chuối xanh

Buồng to trĩu quả để dành giỗ ông

Nải này vừa lẻ vừa cong

Đúng mười chín quả tiêu hồng đẹp mê.

Một ngày trốn phố tìm quê

Tôi như đứa trẻ vụng về ngày xưa

Nhói lòng thèm cánh võng đưa

Ầu ơ vỗ giấc những trưa có bà.

Cuối làng một tiếng mõ xa

Hình như thôn dưới có nhà mất trâu...

Anh trái lời lập nghiệp ở chốn xa

Chiếc roi tre cha quất hằn góc phản.

Mấu sắc nhọn đau cứa vào tâm khảm

Mẹ đem vào giấu vội dưới buồng sau.

Em giật mình chớp mắt đã bể dâu

Chẳng mấy nữa theo chồng về xứ lạ.

Mà người vẫn như bóng chim tăm cá

Mẹ lưng còng cha bạc tóc chờ anh.

Biết bao mùa xuân nữa vụt qua nhanh

Em khắc khoải mong Tết về bên mẹ.

Cha ngồi đó lặng im khô dòng lệ

Mắt đục mờ nhìn mãi phía xa xăm.

Anh trở về bất chợt buổi cuối năm

Bàn tay thắp run run tuần hương muộn.

Trái nhà sau tấm lưng còng chùng xuống

Chiếc roi tre ngày cũ mẹ đem vào.

Ngược lời ru tìm cánh cò của mẹ

Bay lả bay la trên cánh đồng làng.

Tìm con trắm con trê về nấu nướng

Cái ngủ ăn rồi mẹ đi cấy nhàn hơn

Ngược đệm êm quay về với rạ rơm

Chỗ ướt mẹ nằm chừa con chỗ ráo.

Tháng ba ngày tám độn kê thay cháo

Rau sắn cầm hơi con đượm bát cơm vừng.

Ngược phồn hoa tìm lại phía sau lưng

Cuối bờ tre cuốc gọi hè lanh lảnh.

Thánh thót mồ hôi bóng lờn quang gánh

Đẫm lưng cha manh áo mỏng đau sờn.

Cây duối buồn đứng lặng giữa cô đơn

Nước mắt lặn cả vào chùm quả ngọt.

Gốc trôi già người ta vừa đẽo gọt

Chặt mất rồi đem gỗ dựng nhà to.

Ngược tàu xe lần về phía cơn ho

Bên chái bếp mẹ đang cời than đỏ.

Khói vấn vít giỡn đùa từng ngụm gió

Cứ vô tình cho tiếng mẹ khàn thêm.

Ngồi cùng cha gầy cuộc rượu tàn đêm

Nghe thạch sùng trên nóc nhà chắt lưỡi.

Trăng quầng mảng dày công người tắm tưới

Hạn hán rồi thương cây lúa đồng ta.

Ngược bộn bề con gần lại mẹ cha...

Ngót nửa đời phiêu bạt vắng xa quê

Muốn thăm lại bờ ao xưa cỏ mọc.

Vớt bóng trăng đêm lung linh vằng vặc

Uống ngụm giếng khơi mát lịm thuở nào.

Được một lần thỏa hết những ước ao

Nghĩ nhẹ lắm chút niềm vui vụn vặt.

Mà tháng năm định giá dường hơi đắt

Tóc trên đầu đen trắng sợi bằng nhau.

Con tìm về nghe ngan ngát hương cau

Chim gọi vịt da diết chiều sương lạnh.

Mẹ kĩu kịt nặng hai đầu quang gánh

Đổi thanh xuân mua cơm áo nhọc nhằn.

Cha ngoài đồng chôn giấu những băn khoăn

Mùa sẽ ngọt sau đường cày thẳng tắp.

Tháng giêng ngoan tiếng sấm vui dồn dập

Lúa phất cờ no ấm chẳng còn xa.

Con tìm về mong trả nợ tháng ba

Trót lỗi hẹn biết bao mùa hoa gạo.

Nàng Bân vẫn miệt mài ngồi may áo

Tấm chăn dày sân nắng mẹ đem phơi.

Con tìm về bên câu hát à ơi

Vén giấc mơ còn thơm mùi cỏ mật.

Đêm chong đèn sách vở ôm ngủ gật

Cha bế vào chăn mỏng kéo trùm vai.

Con tìm về hối hả bới nồi khoai

Củ hoàng long ngọt ngon bùi quá thể.

Chị đem vào sẻ đôi hai chùm khế

Cùng hít hà muối ớt thật là cay.

Mẹ ra vườn hái mấy ngọn rau đay

Cha vừa bắt mẻ cua đồng tươi rói.

Từng đám gạch bồng lên trong màu khói

Lịm hồn con cho đến tận bây giờ.

Con tìm về gom nhặt những ngày thơ...

Lâu rồi con chẳng về thăm

Bà có dậy sớm vùi chăn cặp lồng

Chõng tre còn bắc sân không

Đêm hè gió mát ngồi trông bóng hằng.

Phố nghèo cả một ánh trăng

Thiếu luôn câu hát mẹ nằm ru con

Có thừa chỉ những vàng son

Xa hoa bén rễ ăn mòn nét quê.

Con thèm đội chiếc nón mê

Một tay ngoại dắt bờ đê hôm nào

Quần phin ống thấp ống cao

Cỗ về phần chị miếng nào cũng ngon.

Lúa nhiều cha lượm mấy đon

Đổi que kem mút mua con tiếng cười

Đường làng mượt óng rơm phơi

Sào tre mẹ gẩy nuôi đời ấm no.

Thóc vàng ăm ắp sân kho

Một ngày dăm bận phơi cho hạt giòn

Bữa cơm gạo mới thật ngon

Thơm từ mùa cũ theo con đến giờ...

Lúa gặt rồi đồng còn trơ cuống rạ

Một mùa vàng đầy ắp những sân kho

Con tìm về nơi chốn cũ ngẩn ngơ

Chiếc điếu bát nằm im trong góc tủ.

Ôi nhớ thương biết bao nhiêu cho đủ

Thầy không về mây gió mải ngao du

Con vắng nhà vò võ chỉ mình U

Ngày mấy lượt thất thần bên hiên đợi.

Cái giếng khơi nước vẫn trong vời vợi

Dây đứt rồi gàu chửa mượn người thay

Con thẫn thờ bước lại dưới gốc cây

Mít trĩu quả không còn người trèo hái.

Chiếc xe thồ U cũng đem xếp lại

Dưới nhà ngang cùng với những vai bừa

Mũ cối xanh và cả tấm áo mưa

Buồn héo hắt chung một niềm tâm sự.

Thầy đã đi chẳng bao giờ về nữa

Ước một lần quay lại những ngày xưa...

Mẹ sinh con khi gió về lạnh giá

Tấm áo sờn thành tã ấm ngày đông.

Con còn đỏ Mẹ đã ngoài ruộng mạ

Chân lấm tay bùn cấy lúa đổi công.

Tần tảo thân cò lặn lội bến sông

Đồng cạn, đồng sâu, Mẹ nào quản ngại?

Khai hoang tới những miền đầy cỏ dại

Mẹ ươm trồng hạt giống của ngày mai.

Cha công tác xa mình Mẹ miệt mài

Còng lưng gánh đôi vai gầy trĩu nặng.

Vất vả sớm khuya một đời thầm lặng

Suối tóc nào nhuộm trắng giấc mơ con?

Chạy vạy ngược xuôi vẫn cố vuông tròn

Ngày ba bữa cháo cùng rau đắp đổi

Chị em rủ nhau lớn nhanh như thổi

Cứ tết về có áo mới đi chơi…

Mẹ dành cho chúng con cả cuộc đời

Đếm sao hết được biển tình lồng lộng.

Người đã thay cha làm bờ vai rộng

Cho con tựa vào mỗi lúc chông chênh…

Chiều nay con lại về bên mái nhà xinh

Thấy tóc Mẹ như bạc thêm nhiều sợi.

Từng suối buông dài Mẹ vừa mới gội

Ngát thơm mùi bồ kết hương chanh.

Cho con được mơ về những ngày xanh

Hoài nũng nịu ngủ vùi trong tay Mẹ.

Tranh với em từng củ khoai nhỏ bé

Rồi khóc òa khi cậu được phần hơn…

Không sao nói lên hai tiếng cảm ơn

Dù con hiểu chẳng bao giờ Mẹ nhận.

Người cho đi chưa một lần ân hận

Tuổi trẻ, tình yêu, khát vọng, tim hồng.

Chúng con nay đã dựng vợ, gả chồng

Mẹ vẫn lo từng mớ rau quả trứng

Cứ về ngoại là một xe chật cứng

Sợ con mình thiếu đồ sạch bữa ăn.

Con lớn rồi xin Mẹ chớ băn khoăn

Bởi con nay cũng bắt đầu làm Mẹ

Lời muốn nói trên môi con khe khẽ

Gánh nặng ngày nào Mẹ để chúng con!

Thơ Hoa Diên Vỹ

Trả em lại nhé ngày xưa

Nước trong văn vắt nón dừa ngụm mương

Cào cào chấp chới áo hường

Sẻ nâu ríu rít gọi thương cánh đồng.

Trả em ngày lúa trĩu bông

Nặng quang gánh mẹ vít cong vai chiều

Bện rơm vá lại miền yêu

Để vi vút gió chở diều bay cao.

Trả về khoả nước bờ ao

Vén nhung nhớ chạm đêm sao tháng mười

Xoè tay vớt mảnh trăng rơi

Tìm trong sâu thẳm nét cười cha yêu.

Trả ai này những cô liêu

Để thôi khát lại những điều rất xưa...

Về quê tháng chạp một ngày

Vườn sai lúc lỉu ao đầy cá tôm

Phố phường vất vả áo cơm

Chả như bếp mẹ khói thơm nức chiều.

Về đi bắt cá nấu riêu

Vại dưa bà muối vừa nhiều vừa ngon

Vịt đàn cha gột đợi con

Rượu kia hạ thổ đã tròn một năm.

Đếm tay được mấy lần thăm

Thấy mình ngượng với tháng năm dãi dầu

Lưng bà còng xuống từ lâu

Tóc ông cũng nhuộm trắng màu gió sương.

Về thôi đoạn kiếp tha hương

Hồn quê lạc chốn phố phường bấy nay

Con về tạ lỗi mẹ thầy

Từ lâu quên mất tim đầy ắp quê.

Đâu rồi kẹo bột ướp gừng

Trứng chim xanh đỏ con từng ước mơ

Mẹ mua từ những ngày thơ

Mải trông quà cứ đứng chờ bên hiên.

Chợ làng họp tháng mấy phiên

Gạo ngô thóc lúa đổi tiền sinh nhai

Cô hàng thịt khẽ thở dài

Ế này chắc lại mua khoai ăn trừ.

Mẹ ngồi từ sáng đến trưa

Gánh rau trĩu nặng mới vừa hết lưng

Gái ngoan nhìn cặp bánh chưng

Hàng bên đương rán thơm lừng chợ quê.

Mẹ cười phe phẩy nón mê

Rảo chân bước lại mua về cho con

Ôi chao bánh đến là ngon

Chiếc này phần chị vẫn còn bỏng tay.

Bác ngồi giữa chợ thật hay

Tò he khéo thế cả ngày nặn vo

Kia chàng nghé ọ rất to

Đây anh gà trống cặp giò oai phong.

Cô hàng xén má ửng hồng

Chú bán gạo mới nói xong câu gì

Mỉm cười e thẹn quay đi

Vẫy tôi cho mấy viên bi mắt mèo.

Đỏ xanh vàng cứ trong veo

Trái tim bé nhỏ ngân reo từng hồi

Chợ quê cũng đã vãn rồi

Lon ton theo mẹ bám đôi quang về.

Mưa hay là giọt mặn cay

Mà nhoè ướt cả một ngày đầy thu

Con về tìm lại bóng u

Chỉ còn sương khói mịt mù đường xa.

Dậu thưa cúc trổ vàng hoa

Bưởi đào mọng nước hồng na trĩu cành

Thương con chắc vẫn để dành

Vườn xưa trái ngọt sao đành u ơi.

Nhà bên vẳng tiếng ru hời

Con ngồi đếm giọt mùa rơi bên hè

Gió chiều chạm khẽ nón mê

Tưởng như u mới vừa về ngang qua.

Uớc gì mới chỉ lên ba

Để vờ nũng nịu con sà lòng u

Kẽo cà này tiếng võng ru

Ầu ơ thương lắm mùa thu nắng vàng.

Vàng thu ngọt gió heo may

Tựa bên hiên vắng mắt cay một chiều

Khói nhà ai thoảng cô liêu

Bếp rơm lửa cũ miền yêu gọi về.

Trà xanh một ấm chõng tre

Thầy châm điếu bát khói vê từng vòng

Mẹ ngồi dệt cửi bên song

Tiếng thoi khoan nhặt đêm cong hạ huyền.

Lúa vàng trĩu ngọn câu liêm

Cánh đồng mùa gặt tay liềm dẻo dai

Chị cười áo mỏng sờn vai

Kĩu cà quang gánh mệt nhoài đường xa.

Thu nay mắt lệ nhạt nhoà

Mình con cùng nỗi xót xa ngậm ngùi

Thầy u khuất nẻo chân trời

Tàn hương còn níu những lời vấn vương.

Con ngồi xếp lại mảnh gương

Soi vào ngày cũ yêu thương gọi về...

Đông ghì lên phiến môi em

Lạnh hơn ngọn bấc bên thềm chiều qua

Tôi đi tìm chút mặn mà

Về gieo lại hạt phôi pha cuối mùa.

Mầm yêu thật héo hay chưa

Cớ sao vương vấn dây dưa nụ tình

Hồng hoa một đoá nguyên trinh

Em về sương khói điêu linh mộng đời.

Tôi đi nhặt mảnh tim rơi

Lạc từ sâu thẳm nét cười ngày xưa

Buổi em lúng túng chạy mưa

Có người đứng cạnh che ô ngại ngùng.

Tôi đi tìm lại mùa đông

Hỏi mua một chút lạnh lùng em mang

Tiện tay gỡ sợi đa đoan

Buộc tình em với lỡ làng duyên tôi.

Sáng nay bỗng lạnh bàn tay

Hình như đông đuổi heo may đi rồi

Mây buồn mây lặng lờ trôi

Kệ tôi cùng với đơn côi tự tình.

Tìm đâu thu đã vô hình

Bên hiên chiếc lá trẫm mình vào đông

Vườn khoe một đoá bạch hồng

Mong manh cứ ngỡ em trong sương mờ.

Tôi đi nhặt lại câu thơ

Ngày xưa chép tặng bên bờ tương tư

Hỏi rằng đông kịp về chưa

Mà sao lạnh giá đã thừa trong tim?

Hình như tết đến thật gần

Lặng nghe trong gió hương trầm thoảng bay

Mưa xuân lất phất hạt gầy

Bánh chưng bà gói sắp đầy một mâm.

Bếp lò ông đốt ngoài sân

Cũng vừa đỏ lửa ấm dần bàn tay

Bánh ngon luộc cạn một ngày

Khói thơm quyện lửa chực say lòng người.

Xuân đang về giữa đất trời

Đào phai mấy nụ nhẹ rơi bên thềm

Xôi gấc đồ cúng gia tiên

Con gà trống luộc chờ đêm giao thừa.

Mẹ đi quẩy gánh nước mưa

Mùi già mấy bó cha vừa nhổ xong

Bay lên giữa ánh lửa hồng

Đượm hương cỏ nội thơm nồng gió xuân.

Đâu đây vọng tiếng chuông ngân

Chùa Dâu mới thắp hương trầm chiều nay

Con lên bẩm với sư thầy

Nhờ gieo một quẻ tết này cầu duyên.

Hay Tết này mình bỏ phố về quê

Cho bọn trẻ đón xuân rồi trẩy hội?

Để các con nhớ hơn về nguồn cội

Biết yêu thương nơi ấy chốn quê nhà.

Em sẽ ra vườn hái thật nhiều hoa

Violet, hồng nhung và thược dược.

Thêm đóa dơn với mấy nhành cẩm chướng

Cắm một bình thật đẹp cúng gia tiên.

Mẹ lại ngồi gói bánh ở bên hiên

Chiếc giàng bốn tay gập đều mép lá.

Bánh chưng tày mẹ đùm sao khéo quá

Vẫn giống bà nhân ngọt lịm mùi yêu.

Em nhóm lò om nồi cá kho tiêu

Cời bếp trấu mắt cay nhoèn khói đọng.

Thằng cu út húng hắng ho trong giọng

Hẳn chưa quen đặc sản ở quê nghèo.

Anh chặt cành giúp bố dựng cây nêu

Câu đối đỏ dán hai hàng trước ngõ.

Gốc đào phai bung cánh hồng rực rỡ

Khắp đất trời rộn rã khúc xuân sang.

Rồi sẽ đi chúc tết khắp họ hàng

Lại háo hức như thuở còn thơ bé.

Nhận lì xì con núp sau lưng mẹ

Cảm ơn xong hét rộn cả góc nhà.

Mình về quê ăn Tết anh nha!

Khóm thược dược ngoài hè bung những nụ đầu tiên

Thắm như nhung rực muôn ngàn sắc đỏ

Như bếp mẹ đêm ba mươi đượm nồng ánh lửa

Sưởi ấm lòng con cho đến tận bây giờ.

Không biết đêm này mẹ đã ngủ chưa

Hay thấp thỏm mong con về đón Tết

Năm nào gói bánh chưng

lại một mình ăn đến ra giêng chưa hết

Cứ chùng chình con vô tình lỗi hẹn cùng xuân.

Người thường nói vui "tao chỉ gả chồng gần

Mày cứ liệu, bát canh cần mỗi ngày đưa mẹ"

Giọt nước mắt trên mi gầy rơi khẽ

Con trái lời ươm hạnh phúc miền xa.

Bác Tư Gù vừa mất tối hôm qua

Nhà vắng lạnh có mấy người hàng ngõ

Cháu con ở xa sáng ngày mới tỏ

Chỉ kịp về tiễn mẹ buổi chiều nay.

Con thẫn thờ dõi mắt phía chân mây

Bên đám ruộng mẹ lưng còng gánh mạ

Trời cuối đông mưa từng cơn buốt giá

Chân lội bùn tay cấy trọn mùa xanh.

Chợt nghẹn ngào mong Tết đến thật nhanh

Cái khoảnh khắc con ùa về bên mẹ

Ôm bó hoa tay con trồng thưa khẽ

"Xin lỗi người, con nợ cả trời xuân!"

Yêu là sẽ chẳng bao giờ từ bỏ

Giống như sưa mỗi độ tháng ba về

Em vẫn đợi một mình trên lối cũ

Dưới con đường hò hẹn bến sông quê.

Hoa nở trắng giấc mơ người con gái

Anh ở đâu xa mãi tận phương nào

Cơn gió lạnh thổi tung miền tóc rối

Vuốt thế nào sợi nhớ cũng chênh chao.

Tháng ba khóc nào phải em thổn thức

Giọt sầu rơi lên cánh mỏng chạm vào

Chú chim nhỏ giật mình bay vội vã

Bỏ quên mùa trên phiến lá lao xao.

Em đã gọi biết bao lần thầm kín

Một cái tên cứ tưởng của riêng mình

Như mỗi độ tháng ba về đúng hẹn

Trắng hết mình muôn muốt nụ hoa xinh.

Hôm qua anh về thăm mẹ

Gội đầu thơm nước lá chanh

Hoa bung trắng ngần bên dậu

Bâng khuâng nhớ chuyện đôi mình.

Ngày xưa trường làng xa lắm

Đi bộ qua cánh đồng Chuông

Thế là ngẫu nhiên hò hẹn

Sợ nên em phải chung đường.

Suốt mấy năm dài đi học

Anh như vệ sĩ tháp tùng

Bao kẻ buông lời tán tỉnh

Chưa gợn một lần mắt nhung.

Biết em thích màu hoa trắng

Tự tay chiết tặng một cành

Mẹ bảo giống này quý lắm

Gội đầu tóc mượt và xanh.

Luống cuống sang nhà bên cạnh

Thế nào tim cứ rung rinh

Bỗng thấy em cùng người lạ

Chạy xe đi lướt qua mình.

Gốc chanh bây giờ cao lắm

Nụ xinh tím biếc vườn rồi

Bữa ấy anh về trồng lại

Giọt buồn cứ thế mặn môi.

Ai bảo yêu mà không nói

Xe hoa pháo đỏ một chiều

Tóc em bồng bềnh voan trắng

Lặng thầm gói lại lời yêu.

Qua nghe bạn bè rủ rỉ

Hồng nhan bạc mệnh ai ngờ

Cô ấy bây giờ đơn bóng

Một mình nuôi dạy con thơ.

Anh thấy ngực mình nhoi nhói

Trái tim lữ thứ bỗng chùng

Hoa chanh nở đầy trước ngõ

Em còn muốn gội đầu không?