Danh tướng Nga Sơn công chúa Lê Thị Hoa
Nga Sơn Công chúa Lê Thị Hoa là nữ tướng của Hai Bà Trưng, khởi nghĩa tại vùng Nga Sơn đánh giặc Đông Hán. Theo một số tài liệu, nữ tướng Lê Thị Hoa sinh vào năm thuộc thập kỷ đầu Công nguyên tại thôn Thượng Linh, xã Cảo Linh, huyện Thiên Bản, phủ Nghĩa Hưng, đạo Nam Sơn (nay là xã Đại Thắng, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định). Tương truyền lúc mới sinh ra bà có khuôn mặt trắng như trứng gà bóc và nụ cười như hoa nên được đặt tên là Lê Thị Hoa. Sau khi đánh đuổi được Tô Định, giặc ngoại xâm hoàn toàn bị tiêu diệt và quét sạch khỏi bờ cõi, bà Lê Thị Hoa xin từ quan trở lại Nga Sơn tổ chức dân khai hoang, lập làng, lấn biển.
Trong khi đang tổ chứ khai khẩn đất đai tại khu vực nay thuộc Nga Sơn thì ở Hát Môn, Hai Bà Trưng chính thức phát động khởi nghĩa lần nữa. Bà liền đem toàn bộ lực lượng của mình gồm trên 2.000 người ra Bắc hăng hái tham gia.
Sau diệt sạch quân thù, bà Lê Thị Hoa từ chối mọi ban thưởng của Trưng Nữ Vương, chỉ xin trở lại với vùng Nga Sơn để tiếp tục tổ chức khai hoang. Vào năm 43, Mã Viện dẫn theo một đội binh hùng hậu sang xâm lược nước ta. Và một lần nữa, Lê Thị Hoa lại đem lực lượng của mình ra chống trả rất quyết liệt. Nhưng, thành nhỏ chẳng thể nào ngăn nổi cơn lũ lớn, nghĩa binh của bà đã bại trận và bà đã anh dũng hi sinh tại Nga Sơn - quê hương thứ hai của mình. Cảm động trước tấm lòng trung trinh với nhân dân, đất nước và sự hy sinh anh dũng của bà Lê Thị Hoa, nhân dân Nga Sơn đã lập đền thờ bà ở xã Nga Thiện (Nga Sơn) và vẫn thờ phụng cho đến ngày nay.
