Món bún chả cá là món ăn quen thuộc ở nhiều địa phương trên khắp cả nước, thế nhưng bằng màu sắc hương vị rất riêng của mình, bún chả cá Bình Định vẫn gây thương nhớ cho không biết bao nhiêu thực khách từng ghé qua nơi đây. Từng có thực khách chia sẻ với Toplist rằng, khi mà bạn hỏi đa số mọi người tại Bình Định là nên ăn gì vào buổi sáng thì bạn sẽ không ngần ngại nhận được câu trả lời ngay chính là bún chả cá.

Chả cá ở đây được làm từ những con cá tươi ngon vừa đánh bắt về nên đảm bảo vị thơm và mặn mà nhất. Đặc trưng của món ăn này là nước lèo phải trong. Do đó khi nấu phải đun lửa vừa phải và vớt bọt thường xuyên. Ngoài ra còn có cà chua, thơm xắt miếng, một ít xắt hạt lựu xào với dầu hành phi thơm bỏ vào. Đây chính là bí quyết để cho nồi nước dùng có màu sắc sóng sánh, và có vị chua nhẹ đặc trưng.

Ngoài ra, khi ăn bún chả cá, bạn sẽ dùng kèm với đĩa rau sống tươi xanh (xà lách, rau muốn chẻ, bắp chuối, giá sống), chanh và ớt xa tế của Bình Định. Tất cả hòa quyện vào nhau tạo thành món ăn đặc trưng của người dân biển miền Trung.

Một trong những món ăn bạn nhất định phải thử khi có dịp ghé qua Bình Định chính là bánh hỏi cháo lòng.

Đặc điểm của cháo lòng Bình Định là được nấu rất lỏng. Cháo khi nấu xong có màu trắng của gạo, màu vàng của nghệ chứ không đen đen do màu huyết và đặc quánh. Không cần bỏ dầu mỡ gì, chỉ mỡ heo được tạo ra từ bộ lòng cũng đủ nhìn nồi cháo lấp lánh. Khi cháo chín, người ta bỏ lá hành xắt nhuyễn hoặc vài cọng lá hẹ. Vài chỗ còn cho thêm hành tím củ xắt lát phi thơm.

Bánh hỏi là loại bánh được làm đúng từ bằng bột gạo nên thơm ngon và khá dai. Bánh hỏi làm từng thớ nhỏ, mỏng vừa miệng ăn rồi trét lên đó tí dầu đã chín pha thêm hẹ loại nhỏ. Về lòng heo thì thường, người ta chọn bộ lòng của những con vừa mới mổ. Bộ lòng kèm với tim, gan và cật. Tất cả rửa sạch sơ chế rồi bỏ chung vào nấu với gạo. Khi bộ lòng tim gan này vừa chín là vớt ra để nguội và xắt xắp lên dĩa.

Bánh hỏi tại đây sẽ được ăn kèm với lòng và thịt heo thái miếng, bên cạnh là chén cháo bốc hơi nghi ngút. Cách ăn đặc biệt này mang đến cho bạn trải nghiệm thú vị khi được thưởng thức cái mềm của bánh, cái giòn dai sừn sựt của lòng và vị ngon ngọt của cháo. Chính cái hương vị tuyệt vời ấy đã làm xao xuyến bao du khách thập phương và cả chính người dân nơi đây.

Vùng đất miền Trung không chỉ là nơi sản sinh ra nhiều con người tài giỏi, những bãi biển đẹp như bức tranh mà còn là quê hương của một nền ẩm thực phong phú với nhiều món ăn đặc sắc. Trong đó, không thể không nhắc đến món mắm nhum Mỹ An - Bình Định, một loại đặc sản quý mà tương truyền khi xưa là cống phẩm dâng cho vua chúa, quý tộc.

Nhum là một động vật thuộc loại nhuyễn thể, có họ hàng với trai, sò; sống ở những gành đá ven bờ biển nước ấm, lẫn trong rong rêu. Nhum có nhiều loại, để muối mắm phải là nhum ta màu đen. Mắm nhum nhuyễn tan, sền sệt, có màu đỏ đục và thơm rưng rức.

Mắm nhum ăn cách gì cũng ngon, nhưng phổ biến nhất là dùng với bún hoặc chấm rau sống cùng thịt heo ba chỉ cuốn bánh tráng. Vị ngọt của thịt heo, rau rừng kết hợp chén mắm nhum thơm ngào ngạt với đầy đủ vị chua, mặn, ngọt, cay là món ăn chỉ mới nghe đã khiến chúng ta phải nuốt cái “ực” vì thèm.

Người ta gọi mắm nhum Mỹ An là món không phải cứ có tiền là ăn được, ai có cũng để dành đãi khách quý chứ không bán. Khách du lịch đến Bình Định ai ăn được mắm nhum có thể vỗ ngực tự hào mà khoe rằng mình đã có một “trải nghiệm” thật đáng nhớ.

"Ai về Vinh Thạnh quê em
Ăn nem chợ Huyện, đêm xem hát tuồng"

Tiếng thơm của Nem chợ Huyện không chỉ ở Bình Định mà nó còn lan xa khắp các tỉnh thành trên cả nước. Có ai mà chối từ được cái vị vừa ngọt vừa béo, tuy dai mà lại giòn, có ăn bao nhiêu cũng không biết ngán của những chiếc nem nơi đây.

Theo nhiều chia sẻ của người dân tại địa phương, khác biệt của Nem chợ Huyện là việc dùng lá ổi để gói nem; lá ổi tươi hái từ vườn, được lau từng chiếc bằng khăn sạch (nếu rửa bằng nước vì sẽ mất vị thơm của lá). Chính lá ổi góp phần hút ẩm, làm khô ráo chiếc nem, và lá ổi cũng là một thảo dược hỗ trợ tiêu hóa “thần sầu”. Nem được gói xong khoảng 3 - 4 ngày thì có thể đem ra thưởng thức.

Nem tươi đã ngon, nhưng nếu bạn kì công đem nướng với than, ăn kèm với bánh, chả ram, rau mùi, tía tô, chuối, khế, dưa leo, nước chấm, hạt tiêu, tỏi và ớt thì chắc chắn vị ngon ấy sẽ quyện mãi nơi đầu lưỡi khiến bạn không sao quên được Nem chợ Huyện đã thực sự tạo nên một thương hiệu cho ẩm thực của miền đất Võ.

Ngoài ra, Toplist còn bật mí cho bạn, đây là món ăn rất phổ biến trong bữa ăn hàng ngày cho đến các dịp cưới hỏi, giỗ chạp của người dân Bình Định. Bên cạnh đó, chiếc nem còn là một thú vui ẩm thực khi ăn kèm với những đêm hát tuồng thâu đêm suốt sáng.

"Muốn ăn bánh ít lá gai
Lấy chồng Bình Định cho dài đường đi"

Đúng thế, người dân Bình Định có biệt tài làm bánh ít lá gai. Món bánh này tuy thật dẻo nhưng không hề dính răng. Cắn một miếng mà bạn sẽ cảm nhận được cả vị ngọt, vị thơm, béo, bùi và thoáng chút cay nồng. Ngày nay, khi mà các loại bánh hiện đại được bày bán tràn ngập thì bánh ít lá gai sẽ mang đến cho bạn một cảm giác tìm lại vị đồng quê xưa, cái mộc mạc như chính người dân nơi đây vậy.

Muốn ăn bánh ít lá gai đúng chuẩn tại Bình Định thì bạn phải tìm về với xứ Tuy Phước. Làm bánh có ba công đoạn chính là làm vỏ bánh, nhận bánh, và gói bánh. Để làm ra được những chiếc bánh đúng chất đòi hỏi người thợ phải tỉ mỉ từng công đoạn, phải có kinh nghiêm và lòng yêu nghề.

Vậy đó khắp mọi miền đất nước có biết bao nhiêu loại bánh ít như bánh ít trần, bánh ít nhân tôm thịt, bánh ít nhân đâu xanh, bánh ít lá gai ở Sài Gòn, bánh ít miền Tây, ... nhưng bánh ít lá gai Bình Định lại là loại bánh làm nên con người cũng như tính cách của người Bình Định: mộc mạc, chân chất, nhưng uy hùng như ngọn tháp, ấm áp lòng người.

Món bánh xèo tôm nhảy là niềm tự hào của người Bình Định mỗi lần giới thiệu về quê mình. Ngay từ tên gọi, “bánh xèo tôm nhảy” đã gợi được sự tò mò, hứng thú của thực khách. Món ăn có cái tên như vậy bởi nguyên liệu đặc biệt để tạo nên món bánh xèo hấp dẫn chính là những con tôm đất đỏ au tròn mẩy, mới đánh bắt lên còn nhảy đành đạch. Đến với quán ăn, thực khách sẽ được lắng nghe âm thanh xèo xèo của bột, những con tôm tươi ngon trên bếp lửa, được nhìn người thợ đúc bánh luôn tay đổ bánh vô cùng điêu luyện.

Người dân tại đây thường ăn kèm rau mầm với bánh xèo tôm nhảy cho bớt ngán. Loại rau xanh mươn mướt ấy ăn hơi the cay nhưng rất mát và bổ, cùng với xoài chua thái sợi và vài thứ rau sống khác. Khi ăn, tất cả được cuộn trong miếng bánh tráng chấm mắm tỏi ớt nữa mới đúng điệu. Người thích vị đậm hơn còn ăn kèm với vài tép tỏi tươi đến từ vùng Lý Sơn, để hương vị càng thêm nồng đượm.

Bánh xèo tôm nhảy rau mầm mang chất dân dã và hương vị thanh mát, thơm ngon sẽ là điều khiến bạn nhớ mãi về mảnh đất Bình Định này.

Khô mực ngào tỏi ớt hay được gọi tắt là “Mực ngào” là một món đặc sản nổi tiếng miền biển Quy Nhơn, Bình Định. Để làm ra món mực ngào Bình Định gây thương nhớ này bạn phải trải qua 4 công đoạn đó là: Chọn nguyên liệu, nướng mực, chế biến nước sốt và cuối cùng trộn đều chúng tại với nhau.

Mực ở đây được ngư dân đánh bắt hải sản mang từ vùng biển khơi về đất liền, từ đấy chọn ra những con mực ngon nhất đem đi phơi khô dưới ánh nắng mặt trời, kết hợp cùng các nguyên liệu đơn giản như ớt, tỏi,… tạo nên hương vị riêng độc đáo lưu luyến mãi ở đầu lưỡi.

Để chế biến được món mực ngào, người đầu bếp đã phải rất công phu, tài tình và tỉ mỉ chăm chút cho món ăn. Mực sau khi được thu mua từ những hải cảng sản tươi ngon được đem về sơ chế và chế biến luôn để giữ được độ tươi ngon nguyên vẹn của mực.

Mực ngào Bình Định sau khi làm xong sẽ có lớp sốt đỏ âu, kẹo kẹo, dính đều xung quanh mực khô và tỏa mùi thơm hấp dẫn của tỏi. Khi ăn ta sẽ cảm nhận đực vị ngọt thơm, cay cay của nước sốt hòa cùng với vị dai ngọt của mực khô nướng vô cùng cuốn hút. Để món ăn ngon hơn, khi ăn bạn có thể ăn cùng ít rau sống, khế chua, dưa leo để cân bằng vị cho món ăn. Hãy thử mời thêm vài người bạn nữa ngồi lai rai cùng để cảm nhận nhé!

Tré – Cái tên độc và lạ của một món ăn ở Bình Định. Cũng chính bởi cái tên này mà nó đã thu hút nhiều thực khách tìm hiểu và thưởng thức món ăn. Món đặc sản Bình Định này thực ra đã có mặt ở hầu hết các tỉnh thành Trung Trung Bộ thế nhưng nổi tiếng thơm ngon nhất vẫn là Tré Bình Định, nó mang một hương rất riêng mà chỉ những con người ở nơi đây mới làm nên được.

Tré Bình Định hay được mọi người chú ý đến bởi hình dạng của nó, như cây chổi nhỏ được người ta treo thành chùm ở các quán ven đường, bởi nó được gói bởi lớp rơm khô, buộc chặt 2 đầu, bên trong là phần thịt tré. Thịt tré gồm 2 phần: Thịt đầu heo và Thịt ba chỉ heo. Sau đấy sẽ bắt đầu nêm thêm gia vị tẩm ướp gồm: mè, hạt tiêu, tỏi, muối, riềng, đặc biệt là phần nêm nếm thính và bột nêm sao cho vừa vặn... rồi chúng được gói trong lá ổi già cho dậy mùi thơm.

Cách thưởng thức tré không có điểm khác biệt giữa các vùng miền mà phụ thuộc theo sở thích của mỗi người. Ở vùng đất Bình Định nói riêng, người dân thường dùng tré kèm với một ít tỏi muối chua, ăn như món khai vị ở các bữa tiệc, hoặc dùng tré ăn kèm với bánh đa và một số loại rau sống (dưa leo, đu đủ bào, chuối chát,...) rồi chấm với nước mắm tỏi ớt hoặc tương ớt.

Là món ăn chống ngán nên dù tré có bình dân, mộc mạc là vậy nhưng nó lại trở thành món ăn khoái khẩu của nhiều người dân xứ này. Bất cứ ai có dịp ghé ngang qua Bình Định thì việc mua những “nắm rơm cuốn 2 đầu” về làm quà cho người thân ở nhà sẽ là một sự lựa chọn không thể bỏ qua.

Khi đến du lịch Bình Định không thể không nhắc tới món bánh tráng nước cốt dừa. “Hương thơm beo béo của dừa, vị giòn tan, ăn là nhớ” chính là điểm đặc trưng mà bánh tráng nước dừa Bình Định mang lại, chắc chắn sẽ không lẫn vào đâu được.

Làm bánh tráng nước cốt dừa tưởng chừng đơn giản, những người thợ làm bánh phải thức khuya dậy sớm để chuẩn bị nguyên liệu, nào là xay dừa, nhào bột, đâm nhuyễn hành, tiêu, ớt,.... bỏ ra nhiều công sức để làm nên chiếc bánh thơm ngon này.

Bánh tráng dừa phải nướng lên mới ăn được, khi nướng bạn phải trở liên tục để đảm bảo bánh chín đều. Bánh tráng nướng trên than hồng dậy mùi thơm hấp dẫn, bánh giòn thơm mùi hành, nước cốt dừa, tiêu, mè, kích thích vị giác làm cho mọi người cứ muốn ăn mãi không thôi.

Bởi vậy mới nói, để làm ra được những mẻ bánh đảm bảo chất lượng mang đúng hương vị đặc trưng của quê nhà đòi hỏi rất nhiều công sức của người làm bánh. Bánh tráng nước dừa Bình Định có thể được xem là “Tinh hoa của bàn tay Việt” bởi sự kì công, khéo léo tận tuỳ của những người làm bánh lành nghề chân chất.

Bún song thằn Bình Định hay có tên là bún song thần Bình Định có tên gọi là bún song thằn vì song là 2 mà thằn là dây. Vì bún có hình dạng một cặp dây nên được gọi là bún song thằn. Bún song thằn có chút khác biệt với các loại bún thông thường khác bởi thay vì sợi bún được làm từ bột gạo hay bột củ mì kéo sợi thì bún song thần lại được làm từ bột đậu xanh.

Sợi bún khô trắng đục như miến nhưng sáng màu hơn, khi nấu chín có độ trong. Một điểm đặc biệt nữa là món đặc sản này có giá trị dinh dưỡng cao hơn các loại bún khác. Bún song thằn được làm công phu nên có độ dẻo và không dính tay rất hấp dẫn. Mùi thơm từ bún tỏa ra với mùi đậu xanh rất thơm và ngon mắt.

Bún song thằn được chế biến thành rất nhiều món ngon như: ăn với nước dùng và thịt bò, nấu canh với thịt heo hoặc tôm hay xào với lươn... nhưng theo nhiều du khách đánh giá, ngon nhất là xào với lòng gà, ăn rất ngon, miếng bún thơm, lòng gà béo làm hài lòng bất kể những thực khách khó tính nhất. Nếu ai đã từng ghé thăm Bình Định mà không thưởng thức hoặc mua bún song thằn về làm quà là một thiếu sót vô cùng lớn.

Cua huỳnh đế (hay còn gọi với cái tên quen thuộc hơn là "Cua hoàng đế"), thuộc hải sản biển, tuy rằng mang họ nhà cua nhưng hình dáng thì hoàn toàn khác. Cua huỳnh đế chỉ có 6 chân và 2 càng (cua bình thường có 2 càng và 8 chân). Do đó mà cua sau khi được ngư dân đánh bắt và dâng lên vua như cúng phẩm từ đó cua có tên là Cua hoàng đế hay gọi là Cua huỳnh đế.

Cua huỳnh đế được xem là vua của các loại cua bởi nó có mai đỏ vàng như một bộ long bào uy nghi của các nhà vua, hai bên có gai li ti sắc nhọn, hai chiếc càng to chắc khỏe. Cua thường sống trong những ngách đá trên biển Bình Định. Cua Huỳnh Đế có thịt thơm, chắc.

Chính vì thế, ngoài món hấp đơn giản và ngon, người ta còn chế biến Cua huỳnh đế thành những món khác như om mặn, rang muối, nấu cháo bằng cách luộc cua, lấy thịt, ướp gia vị rồi chao dầu để nấu cháo. Nồi cháo cua huỳnh đế ngon phải có lớp mỡ hành vàng sánh ở trên, lẫn với nước gạch màu đỏ cùng những thớ thịt màu trắng của cua.

Hiện nay trên cả nước đã có nhiều cơ sở chế biến và cung cấp các món ăn liên quan đến Cua huỳnh đế, tuy nhiên loại cua đặc biệt này tại Bình Định vẫn là một món ăn gì đấy rất riêng, mang đậm nét văn hoá và con người vùng biển miền Trung đầy nắng gió này.

Ẩm thực Quy Nhơn mang tính chất đặc trưng của vùng miền, thể hiện qua hương vị riêng biệt với những món ăn cay, mặn và ít dầu mỡ. Gỏi cá mai trở nên đặc biệt hơn bao giờ hết bởi sự vị lạ đặc trưng, khó có ở nơi nào khác, được ví như đặc sản "sushi" phiên bản Việt.

Cá mai có hình dạng tương tự cá cơm, nhưng có vảy và mỏng hơn. Thịt cá mai có vị ngọt, giòn, không tanh nên rất thích hợp làm gỏi. Tùy theo kích cỡ cá mà người làm rút xương. Nếu cá lớn bằng hai ngón tay thì phải rút hết xương, nếu nhỏ hơn thì chỉ cần rút nửa xương phía bụng, để lại chút xương đuôi nhấm nháp.

Thịt cá mai sau khi được rút xương trong suốt, tươi rói, giòn tan, nồng nàn hương vị biển. Khi ăn vắt xíu chanh, rồi bỏ vào miếng bánh tráng đã được nhúng, gắp thêm rau sống bao gồm các loại rau như: chuối chát, thì là, rau thơm, xà lách, và mấy sợi xoài chua chua ngọt ngọt ... Nước chấm không chê vào đâu nhé, xì dầu pha sả ớt tỏi cay cay và tương đậu xay nhuyễn thơm phức.

Gié bò là món ăn của người dân tộc Bana ở vùng cao thuộc hai huyện An Khê và Vĩnh Thạnh. Qua tiếp xúc, món ăn này được người đồng bằng thấy hợp khẩu vị nên đã phát triển trong cộng đồng người Kinh vùng đất Tây Sơn – Bình Định.

Gié bò có nguyên liệu chủ yếu từ ruột non của bò. Khi mổ bò, chọn khúc ruột non ngon nhất, còn tươi, bên trong ruột còn chất nhầy trong xanh gọi là gié. Sau bảy bảy bốn chín bước sơ chế và nêm nếm gia vị, cuối cùng thành quả sẽ là một tô gié nóng nghi ngút khói, nước gié màu nâu hơi có chút ánh xanh. Mùi cay nồng của ớt, gừng, sả, vị chua của lá giang, vị đắng nhẹ của gié ăn với bún và rau sống thật hợp.

Đây là một món ăn khá lạ và độc đáo của Bình Định tuy nhiên, những ai mới dùng lần đầu đều cảm thấy khó nuốt bởi lẽ món gié nấu hoàn toàn bằng ruột non của bò nên có vị đắng và hôi. Do vậy, với một vài người đây không phải là một món dễ ăn, tuy nhiên nếu ăn được thì càng ăn sẽ càng ghiền. Gié bò là món ăn béo bổ, bình dân, rất hợp với túi tiền của mọi người. Dù bạn ở bất cứ tầng lớp nào thì vẫn có thể thưởng thức một cách đầy đủ, trọn vẹn nhất bởi giá một tô gié bò hiện chỉ vài chục nghìn đồng.

Làng Châu Trúc nằm quay mặt ra bờ đầm Châu Trúc (còn gọi là đầm Trà Ổ) là một trong những đầm nước ngọt lớn nhất tỉnh, giáp ba xã Mỹ Châu, Mỹ Lợi và Mỹ Thắng. Người dân làng Châu Trúc sống bằng nghề làm ruộng và chài lưới. Chính hai nghề này và tâm hồn người Châu Trúc đã tạo nên một món ăn thú vị, thấm đẫm hồn đất, hồn nước và mộc mạc như tâm hồn người dân cần cù lao động. Đó chính là món bún tôm Châu Trúc.

Muốn chế biến bún tôm phải có hai thứ nguyên liệu cơ bản là tôm và bún gạo. Bún được làm ra từ gạo, kết hợp với tôm đất đánh bắt từ dưới đầm lên, đơn giản như một cộng với một bằng hai, vậy mà ai đã từng ăn một tô bún tôm Châu Trúc thì cứ mãi da diết về cái khẩu vị mộc mạc, nồng nàn.

Cảm nhận đầu tiên khi nhìn thấy tô bún tôm là sự hài hòa về màu sắc, thanh bạch chứ không màu mè, dầu mỡ. Bưng tô bún tôm bốc khói nghi ngút, người ăn tùy theo khẩu vị có thể cho thêm chút muối ớt, hoặc chút nước mắm nhỉ để tô bún trở nên mặn mà. Cái ngon của bún tôm là vị ngọt lành, tươi mát của tôm đồng, là vị mặn mà của bún gạo, vị cay của tiêu, ớt, vị nồng của củ hành, vị ngậy, bùi mà không ngấy của nước bún.