Tết Hàn Thực (3/3)
Ngày lễ lớn trong năm theo âm lịch ở Việt Nam tiếp theo cũng được du nhập từ Trung Quốc nhưng vẫn mang sắc thái riêng của người Việt đó là Tết Hàn Thực. Người Việt đã sáng tạo ra một món ăn riêng trong ngày này mang cả hương vị thanh trong của đất trời là bánh trôi, bánh chay.
Bánh trôi bánh chay là món ăn đặc trưng của ngày Tết Hàn thực mùng 3/3 với các nguyên liệu chính như: bột gạo nếp, đường đỏ viên, đậu xanh…Đó là những thức ăn nguội thành kính dâng lên bàn thờ tổ tiên với mục đích hướng đến nguồn cội và tưởng nhớ công ơn dưỡng dục của những người đã khuất. Bánh trôi, bánh chay vì thế cũng đã trở thành nét đẹp trong văn hóa truyền thống và cũng là nét đẹp trong nghệ thuật ẩm thực Việt Nam.
Không chỉ vậy, món ăn này còn được dâng cúng trong lễ Hai Bà Trưng ngày 6/3 tại làng Hát Môn (Phúc Thọ - Hà Tây); ngày giỗ tổ Hùng Vương 10/3 và hội Phủ Giầy tháng 3 lễ Mẫu bởi cũng có những sự tích cho rằng, nguồn gốc của bánh trôi, bánh chay có từ thời Hùng Vương và tục làm hai thứ bánh này để nhắc nhớ về sự tích “bọc trăm trứng” của Âu Cơ. Trăm viên bánh nhỏ tượng trưng cho trăm quả trứng của Đức Lạc Long Quân. Bánh trôi tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con lên rừng theo mẹ. Bánh chạy tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra 50 người con theo cha xuống biển.