Chất làm ngọt tổng hợp (hay còn gọi là chất tạo ngọt nhân tạo, đường hóa học) là chất không có trong tự nhiên, chủ yếu được tổng hợp từ các chất hữu cơ, vô cơ trong nhà máy: thường có vị ngọt rất cao so với đường kính saccharose (đường tự nhiên khai thác từ mía, củ cải đường) không chuyển hóa được, do đó không có giá trị dinh dưỡng, thường có mục đích sử dụng là tạo vị ngọt trong điều trị cho những người bệnh thừa cân hay đái tháo đường và còn gây táo bón.

Theo chuyên gia dinh dưỡng Sharon Brown chia sẻ: Các chất làm ngọt phổ biến bao gồm đường tinh luyện, agave, stevia, siro cây thích. Các chất làm ngọt là nguyên nhân gây ra các vấn đề về hệ tiêu hóa, nếu bé đang gặp vấn đề về tiêu hóa, các chất làm ngọt kể trên có thể khiến các triệu chứng về đường tiêu hóa thêm trầm trọng hơn. Các bậc phụ huynh nên hạn chế sử dụng các chất làm ngọt nhân tạo cho bé và thay bằng những chất làm ngọt tự nhiên từ trái cây như chuối, táo, cam, quýt, đu đủ, mít ...để hạn chế tối đa các vấn đề về tiêu hóa và táo bón đối với con yêu.

Thông thường, trẻ bú sữa mẹ sẽ rất ít bị táo bón, bởi đây là thực phẩm được biết đến là dễ tiêu hóa nhất và có chứa nhiều hormone kích thích tiêu hóa. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại sữa công thức lại có thể là nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón. Theo chuyên gia dinh dưỡng Mark Spielmann của bệnh viện Nhi khoa La Rabida, sữa và các sản phẩm từ sữa có thể là nguyên nhân dẫn đến chứng táo bón. Theo ông, sữa chứa hàm lượng chất béo cao, có thể gây táo bón ở trẻ em cũng như người lớn. Chất xơ là một thành phần được tìm thấy nhiều trong các thực phẩm như rau, quả, ngũ cốc nguyên hạt… mà cơ thể không thể hấp thu được có thể giúp làm sạch hệ tiêu hóa, làm mềm phân và cải thiện nhu động ruột.

Tuy nhiên, theo Hiệp hội Bác sỹ Đại học Wayne State (Mỹ), sữa và các sản phẩm từ sữa lại có rất ít chất xơ, vì vậy có thể khiến trẻ bị táo bón. Bên cạnh đó, sữa công thức là một dạng thức ăn bổ dưỡng, nếu trẻ uống quá nhiều, nó có thể khiến trẻ ăn ít các thức ăn khác, làm cho phân trở nên cứng, khô hơn và gây táo bón. Website HealthyChildren.org của Học viện Nhi Khoa (Mỹ) khuyến cáo, trẻ mới tập đi nên ăn khoảng 2 - 3 khẩu phần sữa/ngày. (Một khẩu phần tương đương với ½ cốc sữa hoặc một miếng pho mát nhỏ)

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích nên hạn chế thịt đỏ do hàm lượng protein quá cao có trong loại thực phẩm này, nên giảm bớt thịt đỏ và ăn thêm nhiều rau củ quả để bổ sung chất xơ. Các loại thịt nói chung tốt nhất nên ăn vào buổi sáng hoặc buổi trưa hạn chế ăn vào buổi tối vì sẽ gây ra tình trạng khó tiêu. Thịt không có chất xơ như chất xơ từ trái cây, rau và ngũ cốc. Táo bón và nhu động ruột là một trong những dấu hiệu đầu tiên thiếu chất xơ, Braddock nói. Ăn trái cây và rau quả là một trong những cách tốt nhất để có được chất xơ bởi vì bạn cũng nhận được các chất dinh dưỡng thực sự tuyệt vời cùng với nó, chuyên gia Braddock nói.

Ngoài ra, trong nghiên cứu kéo dài đến 28 năm, được công bố ngày 9 tháng 4 năm 2012 trên Archives of Internal Medicine, một nhóm các nhà nghiên cứu Harvard đã tìm kiếm mối liên hệ thống kê giữa việc tiêu thụ thịt và nguyên nhân tử vong. Các nhóm đối tượng được xem xét kỹ lưỡng bao gồm khoảng 84.000 phụ nữ từ Nghiên cứu Sức khỏe của Y tá và 38.000 nam giới trong Nghiên cứu Theo dõi Chuyên gia Y tế. Những người trong chương trình nghiên cứu ăn nhiều thịt đỏ nhất có xu hướng chết trẻ hơn và thường chết vì bệnh tim mạch và ung thư. Những người này cũng có xu hướng tăng cân nhiều hơn, tập thể dục ít hơn, hút thuốc lá nhiều hơn và uống nhiều rượu hơn những người khỏe mạnh khác trong nghiên cứu. Tuy nhiên, ngay cả khi các nhà nghiên cứu phân tích những tác động của lối sống không lành mạnh thì tỷ lệ tử vong và thịt vẫn liên quan.

Chuối có nhiều chất xơ hòa tan tốt cho hệ tiêu hóa nên mọi người thường khuyến cáo là nên ăn chuối khi bị táo bón. Nhưng đó là với chuối đã chín. Chuối chưa chín lại chứa rất nhiều tinh bột kháng. Tinh bột kháng lại khó tiêu hóa hơn và do đó cũng dễ gây táo bón. Khi chuối chín hoàn toàn, tinh bột kháng này đã biến thành đường tự nhiên nên không ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa khi ăn.

Chuyên gia dinh dưỡng Abigail Keeso cho rằng, chuối xanh có chứa hàm lượng cao tinh bột, chứa nhiều tannin - một chất tự nhiên có thể gây táo bón ở nhiều người. Khi chuối chưa chín kỹ sẽ chứa nhiều axit tannic, ăn vào không giảm được táo bón mà còn gây tắc ruột, khiến tình trạng táo bón càng trầm trọng hơn. Cách tốt nhất nên ăn chuối đã chín vàng, hoặc trên vỏ chuối có đốm trứng cuốc sẽ có lợi cho tiêu hóa. Ngoài ăn trực tiếp ra bạn có thể dùng chuối tiêu chín thái lát mỏng nấu với cháo ăn nóng giúp kích thích tiêu hóa, trị chứng táo bón hiệu quả.

Ăn nhiều hoặc ăn thường xuyên các món chiên rán hoặc thức ăn nhanh có khả năng tăng nguy cơ táo bón. Đó là vì những thực phẩm này có xu hướng giàu chất béo và ít chất xơ, và với một sự kết hợp này có thể làm chậm quá trình tiêu hóa theo cách tương tự như thịt đỏ. Đồ chiên rán gây táo bón bạn nên hạn chế các loại thực phẩm chiên rán do chúng đều chứa hàm lượng cao chất béo. Các loại chất béo, đặc biệt là chất béo chuyển hóa khiến hệ tiêu hóa gặp khó khăn, có thể dẫn đến táo bón.

Táo bón là một triệu chứng rất hay gặp nếu bạn ăn quá nhiều thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ. Vì thông thường, khi bạn ăn nhiều đồ ăn chiên rán này thì sẽ ít ăn các loại rau xanh và hoa quả trái cây hơn. Và bạn cũng biết, ăn ít rau xanh nghĩa là ít chất xơ thì hệ thống tiêu hóa trở nên khó khăn hơn, gây ra tình trạng táo bón nhiều. Thay vào đó, bạn hãy ăn nhiều rau củ quả hơn đồng thời nên sử dụng thực phẩm được hấp, luộc và áp chảo thay vì chiên rán để cải thiện tình trạng táo bón này.

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí European Journal of Gastroenterology & Hepatology, chocolate đã được chứng minh là một loại thực phẩm gây táo bón hàng đầu. Mặc dù chúng giàu dinh dưỡng, chứa chất chống oxy hóa nhưng lại khiến quá trình trao đổi chất diễn ra chậm, ảnh hưởng đến sự co cơ và hoạt động của nhu động ruột. Vì thế những ai đang gặp vấn đề về hệ tiêu hóa nên hạn chế ăn chocolate.

Phản ứng của cơ thể với chocolate của mỗi người là khác nhau. Ví dụ, sô cô la có thể gây táo bón ở những người bị IBS. Sô cô la có thể gây táo bón đối với một số người, nhưng ca cao hoặc các thành phần của nó thực sự có thể giúp giảm táo bón ở những người khác. Các nhà nghiên cứu đối với trẻ em bị táo bón mãn tính đã thêm thành phần vỏ ca cao vào chế độ ăn uống, đây phần vỏ ngoài của hạt ca cao bị loại bỏ trong quá trình sản xuất sô cô la. Vỏ này có nhiều chất xơ, giúp trẻ đi vệ sinh thường xuyên và dễ dàng hơn.

Giống như gạo trắng, bánh mì trắng gây táo bón do chứa nhiều tinh bột. Thay vì bánh mì trắng, hãy chọn những thực phẩm lành mạnh như ngũ cốc nguyên hạt. Rượu bia: Uống quá nhiều rượu bia có thể gây nhiều nguy cơ cho sức khỏe. Thậm chí dù uống với lượng vừa phải, rượu bia cũng có thể gây táo bón.

Theo chuyên gia dinh dưỡng Jan Patenaude, ăn quá nhiều bánh mì trắng có thể dẫn đến tình trạng thiếu chất xơ và tăng vi khuẩn trong dạ dày. Loại vi khuẩn này có thể khiến hệ tiêu hóa gặp nhiều khó khăn. Bánh mì chứa lượng tinh bột lớn có tính kết dính và không có chất xơ. Khi ăn nhiều, bạn có thể bị táo bón ngay lập tức. Vì vậy, các bậc phụ huynh nên cho bé ăn bánh mì trắng ở lượng vừa phải để phòng tránh táo bón hoặc thay bằng bánh mì đen hoặc các sản phẩm khác ít gây táo bón cho trẻ.

Nói đến nguyên nhân dẫn đến táo bón hiện nay thì có nhiều nguyên nhân phổ biến như: Uống không đủ nước, ít tập thể dục, đầu óc căng thẳng… trong đó phải kể đến việc ăn uống không khoa học, về lâu dài nếu không biết sẽ khiến việc táo bón thêm trầm trọng. Năm 2013, theo một nghiên cứu của các nhà khoa học Hàn Quốc, trứng là một loại thực phẩm chứa hàm lượng protein cao và dễ dẫn đến táo bón. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, nếu protein trong trứng không được tiêu hóa hết dễ sinh ra những độc chất như Amine, phenyl hydrad không có lợi cho sức khỏe.

Ngoài ra, trong trứng có chứa một hàm lượng lớn cholesterol "xấu" nên ăn nhiều trứng trong một thời gian dài có thể dẫn đến xơ hóa động mạch. Theo chuyên gia y tế, người lớn nên ăn 5 - 7 quả trứng/tuần, trẻ nhỏ dưới một tuổi không nên ăn trứng. Các nhà dinh dưỡng khuyên, tốt nhất là nên ăn trứng luộc, không những bảo đảm được chất dinh dưỡng như protein, lipid, khoáng chất mà các vitamin ít bị hao hụt.

Các chuyên gia tại Medline Plus cho hay, ăn quá nhiều thực phẩm được chế biến sẵn, đóng gói sẵn có thể dẫn đến táo bón do một lượng lớn chất dinh dưỡng và chất xơ đã bị hao hụt thông qua quá trình xử lý thực phẩm. Thức ăn nhanh, các loại snack như khoai tây chiên, xúc xích chiên, bim bim rất giàu chất béo nhưng lại vô cùng ít chất xơ. Khi đi vào cơ thể, chúng cản trở và làm chậm quá trình tiêu hóa gây ra cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Nếu thường xuyên sử dụng sẽ gây ra tình trạng táo bón.

Bên cạnh đó, chúng cần nhiều thời gian tiêu hóa nhưng lại ít dưỡng chất. Hơn nữa, chúng còn chứa nhiều natri, có thể gây giữ nước trong cơ thể, ngăn cản quá trình đào thải nước qua phân. Do vậy, để bảo vệ sức khỏe đường tiêu hóa, bạn nên hạn chế tối đa loại thực phẩm này. Đồ ăn nhẹ hay thức ăn nhanh cũng có thể được lựa chọn thay vì ăn các loại thực phẩm ăn vặt giàu chất xơ như trái cây và rau quả trong chế độ ăn hàng ngày. Điều này có thể làm tăng thêm khả năng táo bón do bị giảm tổng lượng chất xơ tiêu thụ mỗi ngày.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mặc dù ổi có giá trị dinh dưỡng cao nhất là khi chín, nhưng với những quả còn xanh, cứng thì không nên ăn vì nó có thể dẫn đến tình trạng khó tiêu và đầy bụng. Bên cạnh đó, theo Đông Y, ổi xanh sẽ có vị ngọt chát, tính bình nên nó có tác dụng thu liễm, dẫn đến co mạch, giảm tiết dịch và nhu động ruột, từ đó dẫn đến chứng táo bón. Sở dĩ ăn nhiều ổi bị táo bón là bởi hàm lượng dinh dưỡng của loại quả này có chứa hàm lượng lớn tannin, đây là chất sau khi đi vào cơ thể sẽ có xu hướng kết hợp với các protein để tạo ra màng se niêm mạc và làm chậm nhu động ruột kết.

Như vậy, ổi là một loại trái cây có nhiều lợi ích đối với sức khỏe con người, tuy nhiên khi ăn phải đặc biệt chú ý để không bị phản tác dụng. Việc ăn ổi bị táo bón chỉ đúng trong trường hợp bạn ăn ổi non, ổi xanh với số lượng lớn. Do đó, để đảm bảo an toàn và tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng từ ổi thì cần lựa chọn quả chín và ăn với mức độ vừa phải.