Cải vàng mê mải đồng xa
Tôi sinh ở một miền quê có triền sông giăng mắc nắng xôn xao. Gió quẩy ấm kén vàng bông cải. Vịn câu ca dao tôi tìm về đồng xa của mẹ trong niềm hoài mong da diết và những ký ức đẹp đẽ dọc mùa cải vàng mê mải đồng xa.
Trong vô vàn giống cải tôi ấn tượng nhất là vẻ đẹp của cải ngồng. Loài cải khoác áo lá xanh rờn, thân bẹ trắng còn hoa thì thả chiều vàng rộm trên bến sông hay những bờ xôi ruộng mật trải ngút mắt tới chân trời. Tôi như bị thôi miên bởi nét đẹp hoang sơ, tinh khôi và quyến rũ của chúng. Ngồng cải mập mạp, búp đơm nụ ngọt ngào và chúm chím như hạt tấm chỉ qua một đêm, những cánh hoa đã bung lụa, nhụy vàng tươi trước gió xuân nồng hương hoa cỏ. Cánh hoa mỏng, mềm mại, chênh chao, làm sắc áo tháng giêng thanh tân, rực rỡ. Bướm vàng, bướm trắng rộn ràng mùa hôn phối, chao lượn trên cánh hoa xuân căng tràn sức trẻ. Phải tinh lắm ta mới nhận ra mùi thơm ngọt thanh của đất phù sa châu thổ hanh hao, vị the nồng hăng hăng của giọt mồ hôi, của hồn quê trong hoang hoải lối về để sà vào đồng cải của mẹ mà hít hà cho thỏa.
Tháng Giêng đang xoan, hoa cải ngồng đương độ. Hoa thắm cho em, cho ta, cho đời thơm thảo. Hoa mang màu nắng tượng trưng cho sự ấm áp và tràn trề năng lượng, sức sống mạnh mẽ để chống chọi với ngày đông rồi âm thầm đợi giêng đơm hoa, kết trái xênh xang. Hoa cải mang vẻ đẹp thuần khiết, thanh nhã và dung dị của cô gái thôn quê, như mọc lên từ lòng hiếu thuận và yêu thương đong đầy, thắp niềm tin về tình người hồn hậu.
Bà tôi kể, ngày mẹ sinh tôi bông cải ngời lên sắc vàng của rực rỡ giữa giá lạnh của mùa đông khô khốc. Ngày tôi vào lớp một, mẹ dậy cùng tiếng gà, chở cải ngồng đi bán trên chợ huyện cách nhà 5 cây số để lấy tiền mua quần áo, sách vở cho tôi. Cải ngồng héo giữa chợ trưa - rắt rẻo nỗi buồn nắng mưa đong đầy quang gánh mẹ. Sao rẻ rúm côi cút giữa chợ đời đến vậy… Ngày tôi vào đại học, mẹ bảo: “Con lớn nhanh quá, y như bông cải vào mùa đơm hạt”. Tôi bịn rịn, lưu luyến chia tay mẹ, bông cải vàng run rẩy vẫy vẫy y như lời tạm biệt và khắc khoải đợi mong ngày hạnh ngộ đón tôi về. Dáng mẹ gầy như sợi nắng nhỏ nhoi, hút trong bóng hoàng hôn tắt lịm. Thế đấy! Đứa trẻ như tôi lúc nào cũng háo hức mong mình nhanh lớn để được tự do bay nhảy, để khám phá thế giới rộng lớn và kỳ diệu. Vậy mà khi thành người lớn rồi tôi lại hối tiếc tuổi thơ đẹp đẽ, hối tiếc những mùa vàng nồng ấm yêu thương bên mẹ.
Ngày tôi biết yêu, mối tình đầu tan vỡ, đất trời như sụp đổ. Tôi, cô gái có đôi mắt hút hồn màu nắng đã khóc ròng như mưa, trái tim quặn thắt. Tôi nhớ mẹ, nhớ rặng phi lao triền đê vi vút, vắt vẻo tiếng sáo diều, nhớ đồng cải vàng an nhiên quay quắt. Tôi vịn vào đôi vai gầy của mẹ mà đứng lên.
Tôi đã đi qua bốn ba mùa cải vàng mê mải: Mê mải lớn, mê mải học hành, mê mải kiếm tìm hạnh phúc giữa dòng đời mê mải trôi đi. Để rồi khi xa quê đứng giữa đồng cải vàng nơi quê người tuyết trắng lại chạnh lòng, lại chung chiêng nhớ bát canh cải nấu cua ngọt lòng của mẹ, nhớ vị dưa chua giòn ngày Tết rối bời nỗi tha hương gọi tuổi thơ tôi mê mải ùa về.
Mẹ tôi rặm ruội, lui cui đồng chiều như bông cải liu riu hắt nắng lên thời gian lặng lẽ. Mẹ thắp lên hy vọng về chúng tôi - những đứa con lăn lác đầy nhựa sống của đất đồng lấm láp. Mẹ gói tuổi thơ tôi lêu lổng đầu trần, trôi theo mùa vàng bông cải, trôi theo tảo tần, hy sinh cháy lên từ sự dâng hiến, vị tha và bao dung của mẹ. Đời mẹ như gồng cải thơm thảo, ngọt lòng và cả chua chát, đắng cay.
Mùa nối mùa bước chân hối hả. Tháng Giêng rộng dài rồi ngày cũng tận. Cải xao xác tàn hoa. Thương phận rau tận hiến hết mình như đời mẹ với bờ bãi quê hương. Mẹ tôi đã về bên kia đồng hoa cải nhẹ nhàng như dòng sông trở về với biển bao la. Năm anh em tôi trưởng thành trên cánh đồng tri thức như ước vọng, mong mỏi của người. Tôi rơi về cánh đồng tháng Giêng mùa vàng bông cải. Luênh loang tiếng mẹ gọi tìm mê mải đồng xa.
Khương Thị Mến
