Bạn đã bao giờ nghe tới Y Tý chưa? Y Tý cách Sapa bao xa? Y Tý là một xã vùng cao ở huyện Bát Xát cách Lào Cai khoảng 80 km. Quãng đường từ Sapa tới Y Tý dài 70 km tuy hơi khó đi, hiểm trở nhưng lại là một cung đường tuyệt đẹp lôi kéo những tâm hồn phiêu lãng muốn ngắm cảnh mây trắng, nắng vàng, mùa lúa chín rực rỡ.

Y Tý là địa bàn cư trú của đại đa số người đồng bào Hà Nhì, một dân tộc mang nhiều nét phong tục độc đáo và thú vị về trang phục cũng như ẩm thực.

Không những thế, những căn nhà trình tường của người Hà Nhì còn có kiến trúc vô cùng lạ mắt, bốn xung quanh được lèn chặt bởi lớp đất mịn, tạo thành bức tường dày vững chãi đủ sức chống chịu lại mưa gió bão bùng. Trên mái được lợp bằng lớp cỏ tranh dày cộm, bên trong nhà được chia thành nhiều gian phòng khép kín rất tiện lợi, mát mẻ về mùa hè nhưng lại vô cùng ấm áp khi mùa đông đến. Nhìn từ xa những căn nhà trình tường nhấp nhô của người Hà Nhì trông giống như những cây nấm xinh xắn đáng yêu bên sườn núi.

Đến du lịch Y Tý, du khách còn được tham gia những phiên chợ đông vui tấp nập, khắp những ngả rừng, nông sản, rau củ quả được bà con mang tới, những cô gái khoác lên mình bộ trang phục thổ cẩm đẹp mắt khiến bao chàng trai say đắm. Du khách còn được tham quan và chiêm ngưỡng Cột Cờ Lũng Pô - Cột mốc giáp biên với nước bạn Trung Quốc. Đây cũng là cửa ngõ đầu tiên đón dòng sông Hồng chảy vào đất Việt.

Những thửa ruộng bậc thang trải dài từ đỉnh núi xuống tận những khe suối, như những “thác vàng, thác bạc” tuôn chảy mỗi mùa lúa chín hay khi đổ ải. Có lẽ nào, chính những cảnh đẹp đó đã tạo nên một sức hút vô hình kéo những làm mây bồng bềnh, trắng muốt hội tụ về đây, quanh năm vui đùa. Chẳng thế mà Y Tý được mệnh danh là “thánh địa săn mây” được nhiều bạn trẻ yêu thích.

Thời tiết Y Tý, Lào Cai dù là mùa hè cũng mát mẻ, cái nắng không gay gắt oi bức như ở phố thị. Vì thế, bạn hoàn toàn có thể tranh thủ trong trải nghiệm hành trình tham quan Sapa mờ sương đến khám phá Y Tý.

Nói không phải điêu chứ bạn đi Y Tý vào mùa nào cũng đẹp hết. Và theo kinh nghiệm du lịch Y Tý của dân phượt thì mỗi một mùa tại Y Tý lại có những cảnh đẹp riêng để cho bạn ngắm và trải nghiệm khác nhau. Và đương nhiên là không thể bỏ lỡ bất cứ một mùa nào rồi. Cụ thể bạn có thể đi phượt Y Tý vào các thời điểm sau đây:

• Phượt vào mùa lúa chín: Mùa lúa chín tại Y Tý sẽ diễn ra vào từ giữa tháng 8 đến giữa tháng 9 hàng năm. Y Tý Lào Cai đẹp mê hồn quyến rũ với màu vàng rực của lúa, lan rộng ngút ngàn, thơm hương lúa mới. Trong cái nắng chớm thu không gay gắt, con đường uốn lượn đưa bạn đến những thửa ruộng bậc thang vàng óng, hút tầm mắt. Những áng mây bồng bềnh lượn bên sườn núi cao như điểm tô thêm cho sự tuyệt vời của khung cảnh mùa lúa chín mê đắm, níu giữ người lữ khách phương xa.
• Phượt vào mùa săn mây: Thời điểm thích hợp để săn mây Y Tý sẽ là từ tháng 9 đến tận tháng 4 năm sau cơ. Vì vậy mà bạn có thể thoải mái sắp xếp thời gian để đi phượt nhé.
• Phượt vào mùa nước đổ: Diễn ra từ khoảng tháng 5 đến tháng 6. Vào mùa hè, những cơn mưa của trời đem lại nguồn nước cho đồng ruộng, đó cũng là lúc bà con nhân dân ở Y Tý chuẩn bị một mùa vụ mới. Mùa đổ ải kéo dài từ tháng 5 tới tháng 6 nhưng có những thửa ruộng được cấy sớm, cấy muộn tạo thành các gam màu đẹp mắt cho khu ruộng bậc thang. Nằm trên độ cao khoảng 2000m, ruộng ở Y Tý trải dài theo sườn đồi, triền núi hình vòng cung như một chấm phá hoa văn độc đáo. Khi nước đổ ngập ruộng, đồng bào dân tộc be bờ, những thửa ruộng ngập nước thành điểm vui chơi của lũ trẻ khi bố mẹ đang vất vả lo toan việc đồng áng.

Đấy là 3 thời điểm mà dân phượt mê nhất tại Y Tý. Tùy theo sở thích của bạn mà lựa chọn một địa điểm thích hợp để đi du lịch sao cho đẹp nhất nhé.

Có rất nhiều cung đường và phương tiện di chuyển đến Y Tý với hành trình từ Hà Nội đi Y Tý. Các bạn có thể đi Y Tý bằng ô tô, phương tiện cá nhân hoặc xe giường nằm. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và thuận tiện nhất, các bạn nên di chuyển lên Lào Cai bằng tàu hoặc xe giường nằm sau đó thuê xe máy để thoải mái phượt Y Tý.

Cung đường di chuyển: Có 2 cung đường di chuyển cho các bạn lựa chọn đó là Lào Cai – Bát Xát – Trình Tường – Lũng Pô – A Mú Sung – A Lù – Ngãi Thầu – Y Tý hoặc là Lào Cai – Sapa – Mường Hum – Dền Sáng – Y Tý. Theo kinh nghiệm phượt Y Tý thì các bạn nên chọn cung đường di chuyển Lào Cai – Bát Xát bởi đường đi từ Sapa khá nhiều đá dăm.

Đường đi Y Tý đã không còn khó khăn như trước, Lào Cai là địa điểm du lịch nổi tiếng, từ Hà Nội đến Lào Cai rồi đi từ Lào Cai đến Y Tý dễ dàng hơn. Có 4 cách để tới được Lào Cai:

• Tàu hoả: Bạn ra ga Hà Nội mua vé đi Lào Cai mất khoảng 8 tiếng, giá cả dao động từ 150.000 – 750.000 tuỳ vào dịch vụ trên tàu, ngồi ghế cứng hay mềm.
• Đi xe khách: Có những hãng xe khách giường nằm đi Lào Cai chỉ mất khoảng 5 tiếng. Bạn nên hỏi giá và đặt vé trước, mua vé khứ hồi tránh tình trạng cháy vé nhất là vào những ngày đông khách, nghỉ lễ, cuối tuần. Giá vé xe khách từ Hà Nội tới Lào Cai khoảng từ 250.000 đồng – 300.000 đồng/người/chiều.
• Xe bus: Tại bến xe Mỹ Đình có chuyến xe bus Hà Nội – Lào Cai với giá vé chỉ 180.000 đồng nhưng không có giường nằm.
• Xe máy: Các phượt thủ chuyên nghiệp thường chọn đi xe máy tới Y Tý nhưng Y Tý cách Hà Nội gần 400km, đường đi nhiều đèo dốc khá nguy hiểm không đơn giản với các bạn đi lần đầu. Nếu đi bạn hãy đem theo đồ bảo hộ, giấy tờ tuỳ thân đề phòng trường hợp bất trắc.

Gợi ý cho bạn một cách đi du lịch Y Tý cực hay mà lại rẻ. Đó chính là hãy thuê nhà dân để nghỉ với giá chỉ từ 50 – 70k/người/đêm. Hoặc nếu không bạn muốn tiết kiệm hơn nữa thì hãy đến đồn biên phòng để đặt đồ ăn và cũng nghỉ tại nhà dân. Gợi ý thêm là bạn có thể sử dụng dịch vụ tắm lá của người Dao đỏ với 40k/người rất thú vị. Dịch vụ lưu trú nhà nghỉ, khách sạn ở Y Tý vẫn chưa phát triển, chỉ là nhà của người dân mở ra cho du khách thuê ở. Những homestay vẫn còn đơn giản, điện nước hạn chế.

Các Homestay đẹp ở Y Tý:

• Homestay Y Tý Clouds - Địa chỉ: Thôn Mò Phú Chải, xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.
• Homestay Y Tý – Cô Si nằm ở ngay trung tâm xã rất tiện lợi cho di chuyển
• Homestay Thảo Nguyên xanh làm hoàn toàn bằng gỗ
• Homestay A Hờ được xây dựng theo phong cách một ngôi nhà sàn hai tầng.
• Homestay Minh Thương - Địa chỉ: thôn Ngải Trồ, xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.

Đến Y Tý bạn chớ bỏ qua các địa điểm tham quan dưới đây:

• Mốc 92 – Ngã ba Lũng Pô: Ngã 3 Lũng Pô là nơi con sông Nguyên Giang (Trung Quốc) gặp sông Lũng Pô cùng hoà với nhau chảy vào Việt Nam được gọi là sông Hồng. Bạn có thể đưng ở cột cờ Lũng Pô vị trí cộc mốc biên giới 92 phóng tầm mắt dõi theo những áng mây trôi, ngắm nhìn quê hương bình yên nhưng thấm máu xương của những người lính biên phòng A Mú Sung đã chiến đấu bảo vệ miền biên viễn.
• Các mốc biên giới Việt Nam – Trung Quốc: Thăm các cột mốc biên giới Việt Nam và Trung Quốc trên chuyến hành trình tới Y Tý, mỗi cột mốc đều có ý nghĩa quan trọng, là chủ quyền quốc gia dân tộc, là những hy sinh nước mắt máu xương để giữ từng tấc đất.
• Lảo Thẩn – Y Tý: Núi Lảo Thẩn được coi là nóc nhà Y Tý Lào Cai, một nơi lý tưởng để ngắm cảnh mây bay trên đại ngàn và trekking thú vị. Đỉnh núi nằm sừng sững vươn mình giữa đất trời mây trắng, cái tên Lảo Thẩn cũng đem đến cảm giác bí ẩn, tò mò. Lảo Thẩn hấp dẫn phượt thủ không chỉ ở độ cao mà còn vì vẻ đẹp tự nhiên mê đắm lòng người. Bạn vẫn tự hỏi săn mây Y Tý vào tháng mấy, ở đây hầu như mùa nào cũng có thể gặp được mây vì địa hình cao, mây dưới thung lũng, vẩn vít quanh sườn núi là “đặc sản” không thể thiếu đối với những bạn ham thích di chuyển.
• A Lù – Y Tý: A Lù là một xã nằm trên đường biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc, dọc theo con suối Lũng Pô. Khi tới Y Tý nếu có điều kiện bạn nên ghé qua A Lù, con đường nhựa tới A Lù khiến đây không còn là địa điểm khó đến như trước kia nữa. Thiên nhiên ở A Lù vẫn hoang sơ với những dãy núi cao hùng vĩ, ruộng bậc thang trải vàng bát ngát như những con sóng nối tiếp nhau xô vào ôm lấy những mái nhà đơn sơ giữa chốn núi rừng. Người dân A Lù cũng dễ mến, hiếu khách, nồng hậu.
• Ngải thầu: Ngải Thầu là xã vùng cao nằm giáp biên giới phía bắc, trên cung đường thăm thú Y Tý Lào Cai bạn nên đến Ngải Thầu. Nơi đây nằm ở vùng khí hậu ôn đới, mây mù bao phủ quanh năm tạo nên khung cảnh huyền ảo. Mỗi sớm mai, ánh bình minh ló rạng đem tia nẵng xua tan màn sương mù. Những bản làng yên bình, tiếng trẻ con đùa nghịch, những cây sơn tra nở rộ hoa trắng muốt bên đường khiến du khách ngỡ ngàng. Đối với dân phượt, những con đường đất vào làng, xuyên đồi càng thú vị, kích thích sự đam mê khám phá. Lên Y Tý săn mây không quá khó vì địa hình cao nên dễ dàng bắt gặp biển mây vào sáng sớm hoặc sau cơn mưa.
• Thung lũng Thề Pả: Ruộng bậc thang ở thung lũng Thề Pả có cảnh quan đẹp hữu tình, đây được coi là công trình “sáng tạo lớn” của người dân tộc Hà Nhì và H’Mông. Ruộng bậc thang trong thung lũng Thề Pả là sự kết hợp hài hoà giữa tự nhiên và bàn tay khối óc con người. Bạn cũng có thể được dự những lễ hội của người dân tộc Hà Nhì như “Khu già già”, lễ cúng “Gạ ma do”, lễ cúng “kho kìm” của dân tộc Dao đỏ…
• Chợ phiên Y Tý: Chợ phiên Y Tý Lào Cai nằm ở trung tâm xã, mỗi tuần chợ họp 1 lần vào thứ 7. Hiện nay, đây không chỉ là nơi mua bán trao đổi hàng hoá của người dân mà còn là điểm du lịch hấp dẫn. Du khách được hoà vào phiên chợ vùng cao rực rỡ sắc màu của những hàng thổ cẩm, những chiếc áo, váy sặc sỡ của các cô gái xuống chợ nhộn nhịp… Chợ phiên Y Tý là bức tranh văn hoá đầy màu sắc sinh động vùng sơn cước. Bạn hãy tranh thủ rinh vài món đồ về làm quà phương xa cho bạn bè, người thân.
• Các thôn ở Y Tý: Y Tý Lào Cai được gọi thân mật với cái tên “vùng đất mây trời”, người dân sinh sống gồm các dân tộc là H’Mông, Hà Nhì, Dao, Giáy. Bạn có thể ghé thăm các thôn của Y Tý, tham quan ngôi nhà trình tường đặc biệt của người Hà Nhì để tìm hiểu cuộc sống thường ngày người dân bản địa. Vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ nơi đây khiến bạn cảm thấy mình thật nhỏ bé và thông cảm với sự vất vả, khó khăn cũng như là sức sống mạnh mẽ của đồng bào dân tộc.
• Cầu Thiên Sinh: Cầu Thiên Sinh toạ lạc ở cuối thôn Lao Chải, cách trung tâm xã Y Tý khoảng 10 km. Theo tiếng người Hà Nhì, cầu có tên Thiên Sân Shù tức là “trời sinh”. Cây cầu này có nét đặc biệt là ngắn 1m, trước đây cầu chỉ là một tảng đá tự nhiên bắc qua khe suối sâu hun hút. Từ hàng trăm năm trước, khối đá đó bị nứt tạo ra khe đá này, đây cũng là biên giới giữa Việt Nam – Trung Quốc. Ngày nay người dân đã làm cầu bê tông thay cho cầu cũ. Đứng trên cầu nhìn xuống vực đá sâu lòng suối Lũng Pô gầm gào bọt tung trắng xoá.
• Dền sáng: Dền Sáng là vùng đất mang đậm nét văn hoá của người Dao đỏ. Không khí ở đây trong lành, dịu mát. Sau khi đi bộ 20 phút sẽ tới bãi đá có thể nghỉ ngơi giữa bạt ngàn cây rừng. Bạn sẽ được tận mắt ngắm những cây đỗ quyên cổ thụ nở hoa, các loài phong lan khoe sắc.
• Chợ Mường Hum: Chợ Mường Hun họp vào chủ nhật mỗi tuần, cách Tp Lào Cai khoảng 44km. Khu chợ này tấp nập người dân bản địa tới mua bán hàng hoá, đậm đà bản sắc vùng cao.

Tổng hợp một số lịch trình đi phượt Y Tý, có thể kết hợp thêm một số địa danh du lịch nổi tiếng khác gần đấy để kết hợp thành 1 lịch trình dài ngày. Các bạn tham khảo và điều chỉnh thêm cho phù hợp với kế hoạch của mình.

Lịch trình phượt Y Tý 2 ngày 3 đêm:

• Ngày 1: Tối thứ 6 bắt xe khách giường nằm lên Lào Cai
• Ngày 2: Lào Cai – Bát Xát (11km) – Trịnh Tường (26km) – Lũng Pô (19km) – A Mú Sung (7km) – A Lù (7km) – Ngải Thầu (5km) – Y Tý (7km)
• Ngày thứ 2 này sẽ mất khoảng gần 1 ngày cho quãng đường 80km, các địa điểm có thể dừng chân bao gồm mốc 92 – nơi sông Hồng bắt đầu chảy vào Việt Nam, đoạn đường từ A Lù đi Y Tý vào mùa lúa sẽ đẹp mê hồn, cầu Thiên Sinh (mốc 87) nối với Trung Quốc, chiều nếu còn sớm có thể đi theo vào một số thôn như Sín Chải, Lao Chải hoặc xa hơn là Hồng Ngài.
• Ngày 3: Có 2 lựa chọn là về Sa Pa hoặc đi đường Bản Xèo về Bát Xát rồi về lại Tp Lào Cai
• Phương án 1: Y Tý – Dền Sáng (29km) (hoặc Dền Thàng, đường nào cũng về Mường Hum) – Mường Hum (10km) – Sa Pa (42km). Nếu về Sa Pa, các bạn có thể ở lại thêm một ngày để du lịch Sa Pa hoặc chơi ở Sa Pa khoảng vài tiếng rồi lên xe về Hà Nội. Nhớ ghé quán cafe đẹp nhất ở Sa Pa nhé.
• Phương án 2 : Y Tý – Dền Sáng (29km) (hoặc Dền Thàng, đường nào cũng về Mường Hum) – Mường Hum (10km) – Bản Vược – Bát Xát – Lào Cai
• Ngày thứ 3 này sẽ đi dọc theo rừng nguyên sinh ở Y Tý, chính là con đường từ Y Tý về Mường Hum, nếu đi vào ngày chủ nhật sẽ đúng phiên chợ Mường Hum.

Hà Nội – Y Tý – Mù Cang Chải – Hà Nội:

• Ngày 1: Tối thứ 6 bắt xe khách giường nằm lên Lào Cai. Đặt vé trước và khởi hành từ Mỹ Đình, bạn cũng có thể chọn đi tàu hỏa nhưng thời gian sẽ đi lâu hơn ô tô (8 tiếng đi tàu hỏa và khoảng 4-5 tiếng đi ô tô)
• Ngày 2: Lào Cai – Bát Xát (11km) – Trịnh Tường (26km) – Lũng Pô (19km) – A Mú Sung (7km) – A Lù (7km) – Ngải Thầu (5km) – Y Tý (7km)
• Ngày thứ 2 này sẽ mất khoảng gần 1 ngày cho quãng đường 80km, các địa điểm có thể dừng chân bao gồm mốc 92 – nơi sông Hồng bắt đầu chảy vào Việt Nam, đoạn đường từ A Lù đi Y Tý vào mùa lúa sẽ đẹp mê hồn, cầu Thiên Sinh (mốc 87) nối với Trung Quốc, chiều nếu còn sớm có thể đi theo vào một số thôn như Sín Chải, Lao Chải hoặc xa hơn là Hồng Ngài (cách xã Y Tý 9km)
• Ngày 3: Y Tý – Dền Sáng (29km) (hoặc Dền Thàng, đường nào cũng về Mường Hum) – Mường Hum (10km) – Ô Quy Hồ (35km) – Than Uyên (90km) – Mù Cang Chải (50km)
• Ngày này nếu vào chủ nhật các bạn có thể tham dự chợ phiên Mường Hum, đi qua một trong tứ đại đỉnh đèo của Tây Bắc là Ô Quý Hồ và dừng nghỉ tại thắng cảnh ruộng bậc thang Mù Cang Chải.
• Ngày 4: Mù Cang Chải – Đèo Khau Phạ – Tú Lệ – Nghĩa Lộ – Thanh Sơn – Sơn Tây – Hà Nội
• Ngày kết thúc của hành trình bạn sẽ lại chinh phục tiếp con đèo thứ 2 trong tứ đại đỉnh đèo Tây Bắc là đèo Khau Phạ, ngắm ruộng bậc thang trên cánh đồng Tú Lệ rồi trở về Hà Nội.

Hà Nội – Bắc Hà – Sa Pa – Y Tý:

Lịch trình này phù hợp vào khoảng tháng 9 là mùa lúa chín ở Y Tý, Sa Pa. Với lịch trình này các bạn cần mang theo xe máy từ Hà Nội, chạy bằng xe máy 1 chiều và gửi xe máy trên tàu về 1 chiều.

• Ngày 1: Hà Nội – Bắc Hà
• Bắc Hà cách Hà Nội khoảng 300km, khởi hành từ Hà Nội theo QL 70 đến Bắc Ngầm thì để ý rẽ vào đường 153 đi Bắc Hà. Nên khởi hành từ Hà Nội khoảng sáng sớm để đến Bắc Hà không bị muộn quá. Ngày đầu nên đi vào thứ 7 để dạo chơi được chợ phiên Bắc Hà vào sáng chủ nhật.
• Ngày 2: Bắc Hà – Sa Pa
• Sáng dậy đi chợ phiên Bắc Hà, đi tham quan dinh Hoàng A Tưởng, đến một số khu vực có hoa mận, hoa đào, tam giác mạch… cái này tùy mùa.
• Khoảng trưa khởi hành từ Bắc Hà đi tiếp về Lào Cai rồi lên Sa Pa. Tùy thuộc vào hành trình, các bạn có thể ở Sa Pa 1 hoặc 2 ngày. Tối ngủ Sa Pa
• Ngày 3: Sa Pa – Mường Hum – Y Tý
• Sáng dậy uống cafe ở Sa Pa rồi khởi hành từ Sa Pa đi theo hướng Ô Quy Hồ vào Mường Hum rồi từ đây vào Y Tý. Nếu ngày 3 này vào chủ nhật, các bạn có cơ hội dự chợ phiên Mường Hum.
• Tối ngủ Y Tý.
• Ngày 4: Y Tý – A Lù – Bát Xát – Lào Cai
• Ngày cuối cùng này chạy theo một trong những đoạn đường có ruộng bậc thang đẹp nhất ở Y Tý, đi ngược về Bát Xát, trên đường sẽ đi qua Lũng Pô và mốc 92, nơi sông Hồng đổ vào Việt Nam.
• Về Lào Cai mua vé tàu và gửi xe máy về Hà Nội.

Văn hóa ẩm thực Y Tý bắt nguồn từ những sản phẩm sẵn có tại địa phương, do chính những người dân vùng cao chế biến, nên luôn để lại ấn tượng đặc biệt trong lòng du khách. Những món ăn ngon như nấm hương, bia Hà Nhì, rượu Mản Thẩn...chắc chắn sẽ hoàn toàn chinh phục trái tim của những tín đồ ẩm thực.

• Nấm hương rừng Y Tý: Khoảng tháng 4-5 khi những cơn mưa đầu tiên rơi xuống ở Y Tý có nấm hương rừng, bà con dân tộc hái nấm bán. Loại nấm này ăn rất ngon, mềm, thơm, hương vị khó quên.
• Bia Hà Nhì: Bia do người Hà Nhì sản xuất thủ công kiểu truyền thống đặc biệt siêu ngon. Các công đoạn làm bia cầu kì và men được chế biến từ nhiều loại cây rừng. Bia ủ càng lâu càng ngon, uống không gây đau đầu.
• Củ Hà Sin Cô: Người dân còn gọi là Hoàng Sin Cô, củ ngày hình dáng bên ngoài giống khoai lang, bên trong có màu vàng nhạt, nhiều nước, ngọt nhẹ, giòn, ăn thanh mát.
• Thắng Cố món ngon ở Y Tý: Nghe tên món ăn rất lạ nhỉ, nhưng lại vô cùng thơm ngon. Nếu có dịp du lịch Tây Bắc khám phá và trải nghiệm trọn vẹn mọi nét đẹp, chắc chắn bạn hãy thử ăn món ăn này ít nhất 1 lần. Thắng cố là món ăn truyền thống của người Mông, nó được làm từ thịt ngựa và các bộ phận nội tạng của ngựa và một số gia vị kết hợp. Hiện nay, món này không chỉ làm từ ngựa mà được làm từ thịt bò, trâu và dê. Bạn muốn thưởng thức món này thì hãy đến Bắc Hà nhé, ở đây là ngon nhất đấy.
• Khẩu rang – Đặc sản mùa lúa chín Y Tý: Một món ăn khác lạ và chỉ có ở Bắc Hà, Lào Cai chính là món khẩu rang. Được làm từ những bông lúa nếp non chưa chín hẳn (chín 2/3, già hơn cốm), phơi ở cái nắng nhẹ cho thóc cứng và xát lấy gạo. Khi nấu chín, cơm khẩu rang dẻo, dai, có vị ngọt thanh và mùi thơm giống như mùi cốm vậy. Tháng 9, tháng 10 là hai tháng có khẩu rang đúng chuẩn nên bạn muốn mua thì hãy đến Y Tý vào hai tháng đó.
• Lợn cắp nách: Nghe cái tên đã rất hài hước rồi. Đây cũng là 1 trong 9 món ăn đặc sản nổi tiếng bạn nhất định phải thử khi đến Sapa hay bất cứ địa danh nào của vùng cao Tây Bắc. Lợn này rất nhỏ nên bà con có thể cắp nách được nên nó mang tên là lợn cắp nách. Lợn được người dân nuôi bằng những nguyên liệu sẵn có không có thức ăn công nghiệp như tăng trọng nên nó không hề to mặc dù nuôi cả năm nó vẫn bé. Với thịt lợn cắp nách bạn có thể chế biến thành nhiều món ngon như quay cả con, nướng, luộc, xào…. Đảm bảo khi bạn thưởng thức sẽ nhớ mãi mùi vị chỉ có ở Lào Cai mới có thôi nhé!
• Lạp xưởng lợn đen: Đây cũng là một món ăn được nhiều du khách rất thích khi đến đây. Nó được làm từ thịt lợn đen, cả thịt nạc và thịt mỡ. Sau khi thịt được nhồi thì lạp xưởng được phơi nắng cho khô và treo trên gác bếp để nó săn lại và tỏa ra một mùi thơm rất hấp dẫn. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt bùi của thịt.

Nhiều khách sạn và nhà nghỉ, cơ sở lưu trú có nhà hàng phục vụ khách du lịch tại chỗ. Nhưng không phải ở đâu cũng vậy, thậm chí là nhà hàng tại các khách sạn thường không được đánh giá cao về chuyên môn cũng như chất lượng đồ ăn. Dưới đây là một số nhà hàng tại các điểm dừng chân trong hành trình, du khách nên để tâm lưu lại phòng khi cần đến.

Gợi ý nhà hàng ăn uống ở Lào Cai

• Nhà hàng Đỗ Quyên - Địa chỉ: Số 200 đường Soi Tiền, phường Kim Tân, thành phố Lào Cai.
• Nhà hàng Ốc Đảo - Địa chỉ: Nhà Hàng Ốc Đảo, Công Viên Nhạc Sơn, đường Hoàng Liên, đường Kim Tân, TP. Lào Cai.
• Nhà hàng Hồng Long - Địa chỉ: Số 128, đường An Dương Vương, phường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai.

Gợi ý các nhà hàng ăn uống ở Y Tý

Tại Y Tý đa phần là các Homestay sẽ bố trí phục vụ khách du lịch ăn uống tại chỗ. Do đó, những nhà hàng chuyên phục vụ khách du lịch chưa có nhiều, mới chỉ có một vài nhà hàng như:

• Nhà hàng Lâm Huy - Địa chỉ: Chợ trung tâm Y Tý, xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.
• Nhà hàng Hồng Hoa - Địa chỉ: Gần Ủy Ban Xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.
• Nhà hàng Yến Thế - Địa chỉ: Gần ĐỒn Biên Phòng Y Tý, xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.
• Nhà hàng Tùng Thủy - Mường Hum - Địa chỉ: Chợ Mường Hum, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.

Gợi ý các nhà hàng ăn uống ở Sapa

Đa phần các khách sạn pử Sapa đều có nhà hàng phục vụ nhu cầu ăn uống của du khách. Để thay đổi không khí cũng như thưởng thức những món đặc sản được chế biến một cách bài bản nhất thì chúng tôi khuyên du khách nên lang thang một bữa đến các nhà hàng trên phố ẩm thực Xuân Viên Sapa, một số nhà hàng như:

• Nhà hàng Ẩm Thực Mông - Địa chỉ: Số 08, đường Xuân Viên, thị xã Sapa, tỉnh Lào Cai.
• Nhà hàng Ô Quy Hồ - Địa chỉ: Số 08, đường Thạch Sơn, thị xã Sapa, tỉnh Lào Cai.
• Nhà hàng khám Phá Việt (Thắng Cố A Quỳnh) - Địa chỉ: Số 15, đường Thạch Sơn, thị xã Sapa.
• Nhà hàng Rừng Xanh Sapa - Địa chỉ: Số 172, đường Thạch Sơn, thị xã Sapa.
• Nhà hàng Đỗ Quyên Sapa - Địa chỉ: Số 214, đường Thạch Sơn, thị xã Sapa.

Đặc sản mua làm quà khi đến Y Tý:

• Gạo Séng Cù: Gạo Séng Cù có vị thơm ngon, dẻo, hàm lượng chất dinh dưỡng cao. Đây là đặc sản nổi tiếng của Mường Khương. Vào giai đoạn lúa non, gạo được các tư thương vào tận nhà dân đặt mua vì gạo trong lúc này là ngon nhất, cung không bao giờ đủ cầu.
• Tương ớt Mường Khương: Tương ớt Mường Khương được làm từ loại ớt chín đỏ, quả nhỏ (người dân hay gọi là ớt thóc) có hương thơm đặc trưng và vị cay đậm đà. Khi ăn thắng cố mà thiếu chén tương ớt Mường Khương chấm cùng thì bữa ăn thật mất vị.
• Mận hậu Bắc Hà: Mùa mận: tháng 5 - tháng 7. Khác với mận Lạng Sơn khi chín quả mới đỏ, mận hậu Bắc Hà chỉ hơi ngả sang màu vàng nhạt. Không chỉ là thứ quả ngọt ngon, mận còn có tác dụng bồi bổ sức khỏe. Rượu ngô Bắc HàRượu được nấu bằng loại ngô gieo trồng trên núi đá, có hương thơm đặc trưng và nồng độ trên 40 độ. Đến Bắc Hà đâu đâu du khách cũng bắt gặp các hàng quán bán rượu nhưng nổi tiếng nhất là rượu Bản Phố, nằm dưới chân núi Cô Tiên.
• Rượu thóc Nậm Pung: Rượu có nồng độ từ 47 độ đến 50 độ. Vị êm, thơm ngon, dễ uống chứ không nồng, không đắng như một số loại rượu khác trong tỉnh.

Theo kinh nghiệm du lịch Y Tý của dân phượt thì bạn cần phải lưu ý những điều sau đây:

• Thường xuyên theo dõi dự báo thời tiết trước chuyến đi. Vào mùa mưa đường đi trên vùng cao Tây Bắc nói chung và Y Tý nói riêng rất hay bị sạt lở, các bạn cần biết trước để chọn hướng đi cho an toàn.
• Mang theo CMND phô tô công chứng để tiện cho việc thuê xe cũng như trình cho cả bộ đội biên phòng.
• Do Y Tý là một xã biên giới nên dọc đường đi sẽ có một số đồn và trạm biên phòng, dừng lại ở khu vực nào để chơi bời ngắm cảnh có đồn hay trạm các bạn cũng nên qua báo cáo với các anh biên phòng một câu để các anh biết.
• Đường vào Y Tý cũng khá xấu nên phải mang đồ bảo hộ theo để tránh gặp nguy hiểm khi bị ngã xe chẳng hạn.
• Nhớ mang theo đồ chống lạnh vì thời tiết ở đây có 2 thời điểm khác nhau.
• Mang theo các đồ dự trữ như xăng, đồ ăn cồn khô và nước, nồi nhỏ để sử dụng khi cần.

Đấy trên đây là tất cả những kinh nghiệm du lịch y Tý mà các bạn phải nhớ rõ nếu muốn lên nơi này. Hy vọng rằng những thông tin đó sẽ hữu ích đối với tất cả các bạn.