Thời gian gần đây, bánh mì đã “soán ngôi” của phở để trở thành món ăn Việt Nam được khách nước ngoài yêu thích nhất. Trên nhiều website về du lịch hoặc ẩm thực, các food blog và cả blogger nổi tiếng đều nhắc đến “banh mi” bằng cả sự say mê và thích thú. Đây cũng là món ăn nhiều lần xếp thứ hạng cao trong top những món ăn ngon nhất thế giới do các tạp chí và website uy tín của nước ngoài bình chọn. BBC đã ca ngợi bánh mì là món sandwich ngon nhất thế giới. Thậm chí còn có hẳn một sổ tay về món bánh mì Việt Nam với tên gọi The Banh Mi Handbook đã xuất bản và được nhiều bạn đọc đón nhận.

Bánh mì có hàng chục loại nhân khác nhau như bánh mì kẹp thịt, bánh mì pate, giò chả, trứng rán hay xúc xích… Mỗi loại sẽ có hương vị riêng nhưng đều giống nhau ở lớp vỏ giòn rụm, vị thanh của dưa góp, rau thơm và nước sốt kẹp lẫn bên trong. Đây là món ăn bình dân nên du khách có thể dễ dàng mua bánh mì tại bất kì điểm du lịch nào tại Việt Nam. Tuy nhiên, các địa phương có món bánh mì nổi tiếng nhất chính là Hà Nội, Nha Trang, Hội An và TP. Hồ Chí Minh.

Chả cá Lã Vọng là món ăn bí truyền của gia đình họ Đoàn ở số nhà 14, phố Chả Cá. Trải qua hơn 150 năm, món ăn này vẫn giữ được hương vị cổ truyền và trở thành món ăn đặc biệt của riêng Hà Nội. Chả cá Lã Vọng từng nhiều lần có tên trong các cuộc bình chọn của báo chí nước ngoài và thường được đánh giá 5 sao trên nhiều trang du lịch ẩm thực lớn nhỏ khác.

Nguyên liệu để làm chả cá phải là cá lăng nhiều thịt, ít xương. Không chỉ có hương vị đặc biệt, điều khiến du khách nước ngoài yêu thích chả cá lại nằm ở cách thưởng thức. Với món ăn này, đầu bếp chỉ đóng vai trò là người sơ chế. Thực khách sẽ tham gia quy trình chế biến bằng cách thả những miếng chả đã được tẩm ướp vào chảo mỡ sôi già cho đến khi có màu vàng hấp dẫn. Chả cá Lã Vọng thường được ăn kèm với bún, lạc rang, thì là, rau mùi, húng Láng, hành củ và chấm mắm tôm chanh.

Bánh cuốn là loại bánh được làm từ bột gạo tráng mỏng, hấp chín, cuốn cùng nhân và chấm với nước mắm chua ngọt. Điều làm nên hương vị đặc biệt và sự thơm ngon của món ăn này chính là phần nhân. Tùy theo từng địa phương mà bánh cuốn sẽ có những phiên bản khác nhau như bánh cuốn trứng Lạng Sơn, bánh cuốn chả Phủ Lý, bánh cuốn tôm Thái Bình…

Tuy nhiên, nổi tiếng hơn cả vẫn là món bánh cuốn của vùng Thanh Trì, Hà Nội. Bánh cuốn Thanh Trì gồm hai loại không nhân và có nhân từ hành, tôm nõn bóc vỏ giã bông hoặc thịt băm. Nhưng dù là loại nào thì cũng được ăn kèm với chả quế, đậu rán nóng và nước chấm mắm pha giấm. Khi thưởng thức món bánh cuốn, thực khách sẽ được chứng kiến quy trình tráng bánh cuốn vô cùng thú vị. Các địa chỉ bán bánh cuốn Thanh Trì nổi tiếng là: số 17 phố Chả Cá (Q. Hoàn Kiếm), số 66 Tô Hiến Thành (Q. Hai Bà Trưng) hoặc trên các con phố Hàng Điếu, Kỳ Đồng, Hàng Cót…

Là món ăn đặc trưng của cố đô Huế nhưng đến nay, bún bò Huế đã có mặt tại hầu hết các địa phương ở Việt Nam. Tuy nhiên, nếu muốn nếm thử món bún bò Huế đúng vị, du khách nhất định phải ghé thăm chợ Đông Ba – nơi đầu bếp Mỹ nổi tiếng Anthony Bourdain đã từng thưởng thức và phải thốt lên: "Bún bò Huế là món súp ngon nhất thế giới".

Nguyên liệu chính tạo nên món bún bò Huế bao gồm bún sợi to, thịt bắp bò, giò heo và nước dùng đặc trưng có vị cay nồng của ớt, hương thơm của sả, mắm ruốc. Theo chia sẻ của các đầu bếp giàu kinh nghiệm, nước dùng được coi là linh hồn của món bún bò Huế. Nước được hầm từ xương bò và một vài loại củ. Nước dùng phải trong, có đầy đủ ba vị ngọt, chua, cay mới đạt yêu cầu. Bún bò Huế thường được ăn kèm với các loại rau thơm.

Mì Quảng là món ăn dân dã của mảnh đất Quảng Nam nhưng đã được Tổ chức kỉ lục Châu Á công nhận là một trong 12 món ăn Việt Nam có giá trị ẩm thực châu Á. Giống như bún và phở, mì Quảng được làm từ gạo tuy nhiên hương vị lại có sự khác biệt. Sợi mì làm từ bánh tráng thái thành sợi với phần nhân được chế biến từ nhiều nguyên liệu khác nhau như thịt gà, thịt heo, thịt bò, tôm, cua, cá..

Dưới lớp mì là các loại rau sống, Mì Quảng phải ăn kèm với rau sống 9 vị thì mới tạo nên được hương vị nồng nàn: húng quế, xà lách tươi, cải non mới nụ, giá trắng có thể được trụng chín hoặc để sống, ngò rí, rau răm với hành hoa thái nhỏ và thêm hoa chuối cắt mỏng.

Trên mì là thịt lợn, tôm, thịt gà, thịt ếch, thịt cá lóc (đôi khi có trứng luộc) cùng với nước dùng được hầm từ xương heo. Người ta còn bỏ thêm lạc rang khô và giã dập, hành lá thái nhỏ, rau thơm, ớt đỏ... Thông thường nước dùng được gọi là nước nhưng đây cũng là một loại nước lèo nhưng rất cô đặc và ít nước. Ngoài ra mì còn được dùng kèm với bánh tráng mè, thêm cả đậu phộng rang giòn thơm tạo nên hương vị đặc trưng.

Cao lầu là tên gọi một món đặc sản tại 3 tỉnh miền Trung Việt Nam là Huế, Đà Nẵng và Quảng Nam. Tuy nhiên, theo đánh giá của nhiều du khách thì thưởng thức món cao lầu tại Hội An (Quảng Nam) mới đúng điệu và hấp dẫn nhất. Nguồn gốc của món ăn này cho đến nay vẫn gây nhiều tranh cãi. Có ý kiến cho rằng, cao lầu có nguồn gốc từ món mì udon của Nhật Bản. Người khác lại bảo cao lầu là món ăn bắt nguồn từ Trung Quốc, đọc trại từ “cao lâu”, nghĩa là muốn ăn thì phải lên lầu.

Về hình thức, cao lầu khá giống mì Quảng nhưng lại cầu kì hơn về cách chế biến và thưởng thức. Sợi cao lầu được làm từ gạo ngâm bằng tro củi tràm lấy từ mảnh đất Cù Lao Chàm, sau đó xay cùng nước giếng Bá Lễ để giữ được hương vị cổ xưa. Cao lầu chỉ dùng với thịt heo xá xíu. Ngoài ra còn các nguyên liệu khác đi kèm như rau thơm Trà Quế, tóp mỡ hoặc bì lợn chiên giòn và đậu phộng rang giã nhỏ.Cao lầu thường được bán tại các quán ăn trên tầng 2 để thực khách có thể vừa thưởng thức món ăn vừa thưởng ngoạn không khí phố cổ Hội An.

Gỏi cuốn (hay còn gọi là nem cuốn) là món ăn có thể dễ dàng tìm thấy ở bất cứ khu chợ sầm uất hoặc nhà hàng cao cấp nào ở miền Nam với giá từ 5.000 đồng/cái. Gỏi cuốn làm từ thịt heo, tôm, bún tươi và rau thơm. Tất cả các nguyên liệu trên được cuốn với bánh tráng và ăn kèm cùng nước chấm chua ngọt hoặc nước chấm sền sệt chế từ gan, thịt. Cái thú khi thưởng thức món gỏi cuốn là thực khách có thể tận hưởng vị ngon của tất cả các nguyên liệu, từ thịt, tôm cho đến rau thơm. Là món ăn thanh mát, ít béo nên gỏi cuốn được nhiều thực khách yêu thích, đặc biệt là thực khách nước ngoài.
Theo các chuyên gia ẩm thực thế giới, đây cũng là món ăn lành mạnh, bổ dưỡng và an toàn cho sức khỏe nhất.

Hiện nay do sự phát triển đa dạng và nhu cầu thưởng thức ẩm thực, gỏi cuốn ngày có nhiều biến tấu với cá nguyên liệu rau củ, thịt khác nhau hơn để phù hợp với người ăn chay. Một số món gỏi cuốn thường gặp như gỏi cuốn chay, gỏi cuốn tai heo, gỏi cuốn nem chua....Tùy theo khẩu vị mà các bạn lựa chọn phù hợp.

Bánh xèo là món ăn quen thuộc ở 3 miền nhưng có sự khác biệt của bánh xèo tại từng vùng nằm ở kích thước và phần nhân. Nếu như bánh xèo miền Nam to và nhiều nhân thì bánh xèo miền Trung chỉ có kích thước bằng bàn tay người lớn, ít nhân, gồm một con tôm nhỏ, hoặc vài ba lát thịt, mực... và thêm ít giá tươi. Nhìn bề ngoài, bánh xèo khá giống với pancake nên du khách nước ngoài thường gọi món ăn này là Pancake Vietnam”.

Tuy nhiên, bánh xèo lại có những đặc điểm nổi trội so với pancake nhờ sự kết hợp vừa phải giữa tinh bột, chất đạm và rau sống.Nói về cách thưởng thức bánh xèo, hai cây bút ẩm thực nổi tiếng của CNN là Helen và Karryn đã viết: “Để thưởng thức món ăn này như một người dân địa phương thì bạn hãy cắt cái bánh thành những miếng nhỏ vừa miệng, sau đó cuộn cùng với các loại rau thơm trong miếng bánh tráng trắng đục. Cuối cùng là phải chấm với món nước mắm chua chua, ngọt ngọt cực kỳ vừa miệng".

Tên gọi bánh khọt xuất phát từ âm thanh “khọt khọt” phát ra khi làm bánh. Bánh khọt xuất hiện ở nhiều địa phương tại miền Nam nhưng mỗi nơi lại có nét đặc trưng riêng biệt. Cùng làm từ bột gạo xay, nhưng bánh khọt Châu Đốc (tỉnh An Giang) được pha thêm nghệ, bên trên mỗi chiếc bánh còn có thêm một con tôm thì bánh khọt Vũng Tàu lại giữ nguyên màu trắng của bột, không có tôm tươi mà được rắc tôm chiên giòn. Nếu muốn cảm nhận hương vị bánh khọt đúng chuẩn, du khách nên tới Vũng Tàu bởi đây chính là đặc sản nổi tiếng của vùng đất này.

Thực khách có thể thưởng thức bằng cách cuốn gọn chiếc bánh trong lá xà lách, ăn kèm đu đủ thái sợi, các loại rau sống và chấm với nước mắm pha cay, chua, ngọt. Bánh khọt từng là 1 trong 12 món ăn Việt Nam được xác lập kỉ lục châu Á.

Bún chả Việt Nam từng có mặt trong những bảng xếp hạng về các món ăn đường phố và ẩm thực châu Á… do CNN bình chọn. Món bún chả là sự kết hợp hoàn hảo của hai món ăn được yêu thích nhất trong mùa hè là thịt nướng và salad (dưa góp, rau sống). Trong đó, chả nướng bao gồm 2 loại là chả viên (làm từ những miếng thịt lợn băm nhỏ, sau đó viên tròn) hoặc chả miếng (thái thành miếng vừa đủ độ dày) được ướp thêm gia vị rồi nướng trên than hồng.

Thành phần quan trọng nhất tạo nên sức hấp dẫn của món bún chả chính là nước chấm. Nước chấm bún chả được tạo thành từ các nguyên liệu đơn giản như nước mắm, đường, giấm, tỏi, ớt, hạt tiêu, đu đủ xanh, cà rốt nhưng kết hợp khéo léo theo bí quyết riêng để tạo nên vị chua ngọt hấp dẫn. Bún chả thường được ăn kèm với một đĩa rau sống và là món ăn được người Việt ưa chuộng nhất vào mùa hè.

Các địa điểm bán bún chả nổi tiếng ở Hà Nội là: Bún chả Hương Liên phố Lê Văn Hưu, bún chả Sinh Từ phố Nguyễn Khuyến, bún chả Đắc Kim phố Hàng Mành, bún chả Duy Diễm phố Ngọc Khánh và các quán bún chả trên phố Hàng Than, Hàng Quạt, Cửa Đông…

Thật thiếu xót nếu đến Việt Nam mà không thưởng thức món ăn nổi danh thế giới mà bất kỳ ai khi nhắc đến ẩm thực Việt Nam đều phải cảm thán đó chính là món "Phở". Thành phần chính của phở là bánh phở và nước dùng (hay nước lèo theo cách gọi miền Nam) cùng với thịt bò hoặc thịt gà cắt lát mỏng. Thịt bò thích hợp nhất để nấu phở là thịt, xương từ các giống bò ta. Ngoài ra còn kèm theo các gia vị như: tương, tiêu, chanh, nước mắm, ớt... được dùng để làm món điểm tâm buổi sáng hoặc lót dạ buổi đêm với đĩa rau thơm như hành, giá và những lá cây rau mùi, rau húng, trong đó ngò gai... thưởng thức thêm ly cà phê đen đá sau bữa sáng nữa là bạn đã có một ngày thật trọn vẹn rồi đó.

Ở mỗi vùng miền, Phở có những phương pháp chế biến và hương vị khác nhau. Thông thường thì phở miền Bắc đặc trưng bởi vị mặn còn miền Nam thì ngọt và nhiều rau. Bánh phở ở miền Nam nhỏ hơn ở miền Bắc. Tuy nhiên dù có được nấu theo phương pháp khác nhau nhưng hương vị phở ở Việt Nam bao giờ cùng khác biệt để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn bè quốc tế.