Nguồn gốc của món phở bắt đầu từ khoảng đầu thế kỷ 20, tại Hà Nội và Nam Định. Đây cũng là hai địa điểm có loại phở truyền thống ngon nhất và nổi tiếng nhất: phở Hà Nội và phở bò Nam Định.

Đặc điểm chung của phở đó là một món ăn làm từ sợi phở, có nước súp, ăn cùng thịt bò hoặc gà cùng các gia vị như hành.

• Sợi phở: là một loại noodle được làm từ gạo, có màu trắng, dẹt, to bản
• Nước dùng: Đây được xem là tinh hoa của món phở, với công đoạn chế biến cầu kỳ, tỉ mỉ. Đặc trưng của nước dùng là xương ống ninh nhừ, kết hợp cùng nhiều loại gia vị như gừng, củ hành nước; một số nơi kết hợp thêm cả thảo quả, hoa hồi, đinh hương, địa sâm. Theo món phở truyền thống thì nước dùng không thể thiếu đuôi bò.
• Thịt: Phở có hai loại phở chính là phở bò và phở gà, trong đó phở bò là loại phở truyền thống đầu tiên. Với phở bò, có một số phương pháp làm thịt bò phổ biến là bò tái, bò chín, bò tái chín với các loại thịt là nạm, gàu, gân.
• Gia vị: Gia vị đi kèm phở phổ biến là hành, chanh, giấm, tiêu, mắm, ớt...

Bắt nguồn từ miền Bắc, phở đã trở thành món ăn phổ biến của người Việt thời Đông Dương tới tận bây giờ. Đây là món ăn vô cùng đặc sắc của Việt Nam và hiện nay vẫn phổ biến ở Việt Nam. Chúng ta có thể tìm thấy những cửa hàng phở gia truyền nổi tiếng, chuỗi nhà hàng phở hiện đại hoặc các cửa hàng ăn bún-phở bình dân ở mọi miền đất nước. Chính vì thế, phở được xem là món ăn "quốc hồn quốc túy", đại diện cho ẩm thực Việt Nam và đứng đầu trong top món ăn truyền thống Việt Nam ngon và nổi tiếng nhất.

Và cái tên cuối cùng không thể thiếu trong Top 40 món ăn truyền thống Việt Nam ngon và nổi tiếng nhất, đó là bánh cuốn. Đây cũng là một trong những món ăn lâu đời nhất trong các món ăn dân gian Việt Nam.

Trong sách An Nam chí lược cũng có ghi chú "Vào tết Hàn thực, đem bánh cuốn tặng nhau". Như vậy, bánh cuốn là một món ăn phổ biến chốn cung đình từ thời Trần và nếu như theo vua Trần Nhân Tông thì món ăn này là phong tục cũ từ tận thời An Nam truyền lại.

Bánh cuốn được làm bằng cách tráng bột gạo mỏng thành vỏ bánh, khi vỏ bánh bắt đầu kết dính lại thì đổ nhân gồm thịt băm, mộc nhĩ, nấm hương, hành khô. Sau đó cuộn bánh lại, tạo thành chiếc bánh cuốn thơm ngon, đẹp mắt. Khi tráng xong, bánh cuốn sẽ được bày ra đĩa, rắc hành khô, ăn cùng rau sống, chả lợn và chấm nước mắm. Nước mắm chấm bánh cuốn thường được pha nhạt hơn và pha thêm dưa góp, tỏi, ớt, tiêu...

Ngày nay, bánh cuốn vẫn là món ăn đặc trưng ở miền Bắc, đặc biệt là ở Hà Nội, trong đó, món bánh cuốn Thanh Trì là nổi tiếng nhất.

Nếu bạn là một tín đồ ăn uống chắc hẳn bạn đã nghe qua cái tên bánh khọt. Nguyên liệu làm bánh khọt là bột gạo, nhưng cách pha chế phải khéo léo. Bột nhiều hơn nước bánh sẽ khô và không có độ dai, còn nước nhiều hơn bột bánh lại bị nhão, không giòn. Trên nền màu trắng của bánh nổi bật màu đỏ của mấy con tôm lột sạch vỏ, màu xanh của hành lá xắt nhuyễn, đôi khi lại có bột tôm xay rải lên mặt bánh.

Nước chấm dùng cho bánh khọt là nước mắm pha chua ngọt, vừa miệng thực khách. Bánh ăn kèm với đu đủ, cà rốt xắt sợi ngâm giấm đường, cùng các loại rau xà lách, húng quế, ngò gai, tía tô... làm cho món ăn thêm đậm đà hương vị.

Được mệnh danh là "loại bánh sandwich ngon nhất thế giới", bánh mì cũng được vinh dự xếp trong Top 10 món ăn truyền thống Việt Nam ngon và nổi tiếng nhất.

Có nguồn gốc từ bánh mì của Pháp mang sang, người Việt Nam đã rạch bụng ổ bánh mì và nhồi vào đó nhiều loại nhân khác nhau, tạo nên một loại bánh mì Việt Nam đặc trưng, khác biệt so với bánh mì Pháp, vốn dùng để cắt lát ăn với bơ sữa. Nhân bánh mì rất đa dạng: chả lợn, giò lợn, thịt lợn nướng, trứng tráng, xúc xích, lạp xưởng... tuy nhiên, nổi tiếng nhất chính là bánh mì nhân patê. Patê là một món ăn xay nguyễn từ gan lợn đun nóng, khi kẹp bánh mì thường được đi kèm với rau sống.

Bánh mì ở Việt Nam rất đa dạng, có thể được kẹp với nhiều loại nhân khác nhau, bởi vậy mỗi hàng bánh mì có thể sẽ có công thức và vị khác nhau. Bánh mì thâp cẩm là bánh có nhân tổng hợp nhiều loại nhân khác nhau. Do giá thành không cao, bánh mì thường được bán ở đường phố hoặc một số cửa tiệm, thích hợp với mọi tầng lớp.

Bún là một món ăn đặc trưng khác trong ẩm thực Việt Nam, mà nếu sử dụng tên tiếng Anh cũng sẽ gọi là "noodle". Bún ở Việt Nam cũng có cách làm gần giống với phở, đó là làm từ gạo, nhưng sợi bún tròn hơn và nhanh chua hơn. Về nguồn gốc, bún còn ra đời trước phở rất lâu, được xem là ra đời từ thời Lý-Trần. Bún ở Việt Nam có phần giống với hủ tiếu ở Trung Quốc, mì Udon của Nhật, Khanom chin của Thái, nên có thể xem như là những món "noodle" ở Đông Á đều có chung nguồn gốc và ảnh hưởng lẫn nhau, về mỗi quốc gia lại tự biến tấu thành những món riêng của quốc gia mình.

Món bún ở Việt Nam rất đa dạng. Sợi bún thì có bún rối, bún vắt, bún nắm. Các loại món bún có bún nước, bún trộn, bún chấm. Các món bún phổ biến ở Việt Nam là bún chả, bún bò, bún thang, bún đậu, bún ngan, bún mọc, bún cá, bún thịt nướng... Trong đó, nổi tiếng và ngon nhất là bún chả và bún bò Huế

• Bún chả: Đây là món ăn đặc sản của Hà Nội và miền Bắc Việt Nam, có độ nổi tiếng không thua kém gì phở. Nếu như phở được chọn làm món ăn đại diện cho ẩm thực Việt, thì bún chả lại là món ăn được nhiều tạp chí và chuyên gia ẩm thực đánh giá cao nhất, cho là món ăn ngon nhất Việt Nam. Bún chả là món bún ăn kèm với chả lợn nướng (thường là chả băm hoặc chả thịt miếng), chả được nướng trên vỉ than hồng dậy mùi thơm, ăn kèm với nước chấm và các loại rau sống. Mới đây, cựu tổng thống Mỹ Obama cùng chuyên gia ẩm thực người Mỹ đã đến ăn bún chả ở Hà Nội, càng khiến món bún chả trở nên nổi tiếng hơn nữa.
• Bún bò Huế: Là món ăn đặc trưng của "cố đô" Huế. Bún bò Huế là món bún chan, khác với bún bò ở miền Bắc, thường có nước dùng ngọt hơn, và không chỉ có thịt bò mà còn có chân giò heo, mọc, tiết... Một món bún bò khác cũng nổi tiếng, đó là bún bò Nam Bộ.
• Bún thang là món cầu kỳ, công phu nên thường chỉ có mặt trong những tiệc thịnh soạn của người Hà Nội. Nước dùng bún thang được nấu từ nước luộc gà, xương lợn, khi đun vớt bọt liên tục để nước được trong, rồi thả vào một xâu tôm he khô. Trứng tráng thật mỏng thái sợi, giò lụa trắng mềm cũng thái chỉ.
• Bát bún cá, ngoài hành hoa, rau thì là tươi non, cũng có thể ăn kèm với rau cải xanh, cải cúc hay rau cần điểm xuyết thêm lớp trứng cá mịn màng, vàng ruộm tạo cho bát bún thêm phần hấp dẫn.
• Bún đũa ở Nam Định có nét khác biệt. Sợi bún to cỡ đầu đũa, mềm nhưng săn chắc chứ không nhũn. Bún đũa Nam Định kết hợp với riêu cua có vị ngọt đậm, nước dùng hơi chua, thơm dậy mùi của cua đồng. Món bún đũa riêu cua luôn được ăn kèm với rau, mùa nào rau đấy… tăng thêm hương vị cho bát bún.

Cơm tấm thường được ăn với 4 món chính: sườn lợn nướng, bì lợn, chả, trứng ốp la. Trên nền cơm tấm trắng đang bốc khói là màu vàng của miếng sườn nướng, màu trắng đục của những sợi bì dai mềm, miếng chả được đặt vuông vắn bên cạnh hình tròn của trứng ốp la vừa chín tới.

Món này ăn kèm với cà chua, dưa leo xắt lát mỏng, cà rốt hoặc củ cải trắng ngâm giấm, đồng thời không thể thiếu được chén nước mắm được pha theo bí quyết riêng của từng quán, làm cho món ăn thêm thơm ngon, hấp dẫn.

Gà nướng vốn là món ăn nhắc đến đã cảm thấy vô cùng hấp dẫn. Thế nhưng gà nướng Kon Plông còn được coi là món ăn đặc sản hàng đầu mê hoặc của vùng núi rừng Tây Nguyên.

Đây là loại gà được nuôi ở trong bản. Để làm món Gà nướng KonPlông, gà được làm sạch sau đó mổ moi (ở phao câu) rồi dùng cây xiên từ hậu môn lên đầu, cho sả (đập dập), lá chanh vào trong bụng, khâu lại. Sau đó quết hành phi, xì dầu bên ngoài con gà rồi nướng trên bếp than.

Vừa nướng vừa tiếp tục quết hành phi, xì dầu lên. Khi ăn, xé gà ra từng miếng và chấm với muối ớt. Món gà nướng đẫm vị hơn khi được nhấm nháp bên ché rượu cần nồng đượm.

Bánh xèo là món ăn vặt phổ biến ở khu vực Trung bộ, từ Nghệ An vào đến Huế. Đây là món bánh bột, cuộn bọc nhân gồm có tôm, thịt, giá đỗ... và nướng chín trong chảo ngập dầu. Vỏ bánh xèo là bột mì trộn với nghệ để tạo màu vàng bắt mắt, cùng đó là nước cốt dừa để tạo hương vị cho món ăn.

Bánh xèo ở mỗi vùng lại khác nhau, nhân có thể có thêm trứng, rau sống hoặc những thứ khác. Khác với phở, bún, bánh chưng, bánh mì có thể ăn thay bữa chính, bánh xèo thường để ăn chơi, chấm với nước chấm hoặc nước tương. Ngày nay, bánh xèo khá phổ biến ở mọi tỉnh thành Việt Nam như một món ẩm thực đường phố đặc trưng.

Bánh chưng (người miền Nam gọi là bánh tét) là món ăn truyền thống, có lịch sử lâu đời nhất Việt Nam, được xem là từ thời đại Vua Hùng, với truyền thuyết "bánh chưng bánh dày".

Cách làm bánh chưng biểu trưng cho văn hóa ẩm thực dân gian Việt Nam: Sử dụng nguyên liệu dân dã, chế biến với gia vị, hầm trên lửa và bảo quản để được lâu. Nguyên liệu bánh chưng gồm vỏ bánh là gạo nếp giã nhỏ; nhân gồm thịt lợn, đậu xanh. Bánh chưng được gói thành hình vuông, bên trong lá dong hoặc lá chuối để có màu xanh. Sau khi gói, bánh chưng được luộc cách thủy rất lâu, thông thường phải ngồi trông vừa chín tới để không bị nát, cháy mà cũng không bị sống. Đây là sự tinh tế nhất của món bánh chưng, thường gắn liền với hình ảnh đám trẻ con ngồi trông bánh chưng xuyên đêm, vừa trông vừa đánh bài tam cúc dịp Tết. Sau khi chín, bánh chưng chỉ cần bóc ra là ăn được, có thể ăn luôn hoặc ăn với dưa, hành, củ kiệu.

Bánh tét ở miền Nam có cách làm tương tự nhưng thay vì hình vuông là hình trụ. Nhiều người cho rằng đây mới là hình dạng nguyên sơ của bánh chưng, và bánh chưng bánh giày thực ra được làm theo tín ngưỡng sinh thực khí.

Gỏi cuốn là món ăn phổ biến ở ca ba miền Bắc, Trung, Nam, nhưng phổ biến nhất là ở Nam Bộ. Gần như không có công thức cố định cho gỏi cuốn bởi mỗi vùng miền lại chế biến khác nhau, nhưng các thành phần chung bao gồm bánh tráng và nhân.

Trong đó, nhân thường là rau sống, bún, thịt (bò, heo), chả, giò, trứng và đặc biệt, gỏi cuốn ngon nhất là có nguyên một con tôm bên trong nhân. Món gỏi cuốn ăn chấm với nước tương, nước mắm hoặc nước sốt, thường để ăn khai vị hoặc nhậu rượu bia.

Gỏi cuốn được CNN xếp thứ 7 trong 40 món ăn ngon nhất của ẩm thực Việt Nam và cũng xếp thứ 7 trong Top 40 món ăn truyền thống Việt Nam ngon và nổi tiếng nhất.

Bánh bèo là một món bánh rất thịnh hành ở miền Trung, ngoài ra cũng phổ biến ở miền Nam Việt Nam. Bánh bèo đã trở thành một nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của người dân Viêt Nam từ bao đời nay.

Bột đổ làm bánh bèo sao cho khéo để cho bánh thật mỏng và hình dáng giống như một cánh bèo rồi xếp vào mê (20 chén mỗi mê) đem hấp hơi (hấp cách thủy). Đến lúc bánh chín, cho thêm gia vị lên trên. Bánh bèo ngon là nhờ ở nhân tôm chấy và nhất là nước chấm đặc biệt. Nước mắm hòa với mỡ, đường, tỏi, ớt và nấu từ tôm tươi nên vừa có vị ngọt và béo. Khi ăn bánh bèo không sử dụng đũa mà bằng que tre vót mỏng như một mái chèo nhỏ.

Gà Tiên Yên là giống gà đồi, suốt ngày leo dốc, tìm sâu nên da vàng, thịt thơm, nước ngọt. Thịt gà Tiên Yên có thể chế biến đủ các món, vẫn không làm mất vị đặc trưng. Nhưng món ngon nhất vẫn là chế biến theo cách đơn giản nhất: luộc. Gà Tiên Yên sau khi luộc, da vàng ươm như thoa nghệ và bóng nhẫy như vừa nhúng mỡ.

Thoạt trông, bạn có thể ngấy vì chất béo, nhưng khi cắn một miếng, bạn mới thấy nó thật giòn và ngọt. Thịt gà Tiên Yên ăn kèm là bánh gật gù. Bánh được tráng bằng bột gạo, cuộc thành từng cuộn cỡ ngón chân cái, bánh trong, mềm, dẻo mà không dính.

Món cơm cháy hấp dẫn thực khách gồm: cơm cháy, thịt bò hay tim, cật lợn xào với rau như hành tây, nấm rơm, cà rốt, cà chua và các loại nước chấm ăn kèm. Để cơm được ngon thì người ta dùng gạo nếp hương, hạt gạo tròn và trong. Khi nấu tốt nhất là cho vào nồi gang và dùng than củi.

Cơm cháy lấy ra xong phải phơi nắng tự nhiên hai, ba nắng thì mới đạt lúc ăn mới chiên giòn. Miếng cơm cháy được chấm với nước sốt sóng sánh vị của nước mắm mỡ hành, ruốc (chà bông) hoặc tương nếp.

Nem rán (người miền Trung gọi là "ram nướng" còn người miền Nam gọi là "chả giò") là một món ăn truyền thống của người Việt, thường hay được làm vào các dịp cổ, hoặc cúng bái gia tiên, đặc biệt là dịp Tết. Nguồn gốc của nem rán có lẽ bắt nguồn tử ẩm thực Trung Hoa, đặc biệt là ẩm thực Hong Kong nhưng món nem rán ở Việt Nam đã có nhiều khác biệt.

Nem rán truyền thống là món cuốn, với nhân là thịt lợn băm nhuyễn, trộn chung với miến, nấm, mộc nhĩ... rồi cuộn trong bánh đa nem làm từ bột, rồi chiên giòn. Ngày nay, có nhiều món nem rán được biến tấu khác đi, trong đó có nem hải sản với nhân hải sản (tôm, cua, cá) với vỏ tẩm bột chiên giòn.

Nem rán được xem là món ăn gia đình phổ biến, hầu như mọi nhà đều ăn nem rán tương đối thường xuyên. Nem rán có thể ăn cùng với cơm hoặc bún, người miền Nam có món "bún chả giò", ăn bún kèm với chả giò.

Nếu Châu Đốc nổi tiếng với bún mắm, ẩm thực Sóc Trăng gọi tên bún nước lèo thì hủ tiếu Mỹ Tho chính là đặc sản nổi tiếng nhất của Tiền Giang và là món ăn mà ai về miền Tây cũng sẽ dễ dàng bắt gặp ở bất cứ hàng quán nào. Hủ tiếu Mỹ Tho khác hủ tiếu Tàu, hủ tiếu Nam Vang, phở Bắc, bún bò Huế... ở chỗ không ăn với giấm, rau ghém, mà dùng giá, hẹ, chanh, ớt, nước tương.

Nguyên liệu để làm bánh căn là gạo tẻ ngâm khoảng từ 6 đến 8 tiếng đồng hồ rồi đem xay thành bột loãng. Đổ bánh căn dùng một lò đất nung tròn to, bên trên là khuôn bánh được khoét lỗ tròn đều, khuôn đổ bột khoảng 8-16 lỗ; phần thân lò để chứa than hồng. Thoa vào mỗi khuôn một lớp mỡ rồi đậy khuôn, chờ thật nóng mới đổ bột vào. Mẻ đầu được dùng để thử lò và tráng khuôn.

Người ta dùng chiếc cạy bằng kim loại để đưa bánh ra khỏi khuôn. Khi mặt trên của bánh căn xốp và khô lại, viền bánh co lại, tróc ra thì bánh đã chín và có thể ăn được. Bánh căn dùng nóng với nước mắm pha chua ngọt, ăn kèm với rau sống, bánh mì chiên giòn.

Bí quyết chính của món Bánh tráng cuốn thịt lợn 2 đầu da là nằm ở nguyên liệu thịt lợn là loại thịt hai đầu da được chọn từ phần ngon nhất của con lợn. Thịt lợn được hấp để giữ vị thơm ngon, ngọt sắc đậm của thịt, khi miếng thịt cắt ra có mỡ trong là đạt tiêu chuẩn. Ăn kèm với món này không thể thiếu rau sống.

Từng cuốn bánh, thực khách có thể cảm nhận được sự tươi mát của xà lách, vị thơm nồng của rau quế, rau thơm, diếp cá, vị chát nhẹ của chuối trái xắt lát mỏng cùng với vị là lạ của tía tô… Mắm nêm là thức chấm duy nhất của món bánh tráng cuốn thịt heo, nếu thay bằng thức chấm khác sẽ làm mất đi hương vị và nét đặc trưng của món ăn này.

Yến sào có tác dụng bổ dưỡng cao, làm cường tráng, dai sức, kích thích tiêu hóa, giúp an thần, gây ngủ, cầm máu, chữa được bệnh ho, thổ huyết, kiết lỵ. Yến sào (tổ chim yến) có hình nôi tròn hoặc bầu dục, cong bán nguyệt, màu trắng xám, có khi màu hồng hoặc đỏ…

Cách chế biến tổ yến: Ngâm tổ trong nước lã 3-4 giờ hoặc nước nóng 30 phút đến một tiếng. Khi thấy các sợi dãi đã tã ra thì vớt lên (có thể xoa ít dầu lạc), nhặt hết lông chim, rác rưởi, rêu núi và các chất bẩn khác còn bám vào. Yến sào có thể chế biến thành nhiều món ngon như: chè yến, súp yến…

Nước dùng của lẩu thả được chế biến đơn giản, không cầu kỳ như nguyên liệu dùng để ăn lẩu. Chỉ cần cho một ít cà chua và thịt gà cắt hạt lựu khử với dầu ăn, nêm nếm gia vị và sau đó cho nước hầm xương vào đun sôi.

Thưởng thức lẩu thả có 2 cách: Nếu thích sự đơn giản, bạn có thể chọn cách thưởng thức lẩu thả khô, chỉ cần bỏ một ít rau, bún; gắp một ít cá, thịt, trứng, bánh đa trộn với nước sốt; lẩu thả nước tương tự như cách ăn khô, chỉ khác ở chỗ là cá mai được thả vào trụng qua với nước dùng. Vì vậy cái tên “lẩu thả” cũng xuất phát từ công đoạn này.

Cao lầu là một món ăn đặc trưng của Hội An và Quảng Nam, được CNN xếp thứ 4 trong 40 món ăn ngon nhất của ẩm thực Việt. Cao lầu là một món mì có sợi to, tương tự mì udon, nhưng là mì trộn, với nhân gồm có rau sống, thịt lợn nướng và đặc biệt là bì rán giòn tan. Lịch sử ra đời của món cao lầu thì không ai rõ, nhưng điều kỳ lạ là người ta nói cao lầu bắt nguồn từ người Tàu, còn người Tàu lại không nhận món này bắt nguồn từ họ.

Theo truyền thuyết, tinh tế của cao lầu ở sợi mì, được làm từ bột gạo ngâm trong nước tro củi lấy từ Cù Lao Chàm, còn nước xay gạo thì phải lấy từ giếng Bá Lễ của người Chăm. Nhưng có lẽ đó cũng chỉ là một lời truyền miệng để món ăn thêm phần hấp dẫn bởi cách thức quá cầu kỳ, phức tạp.

Không thực sự quá nổi tiếng như những món ăn trên, thế nhưng chả cá lại được báo CNN nổi tiếng xếp thứ 2 trong danh sách 40 món ăn ngon nhất trong ẩm thực Việt Nam. Ngày nay, chả cá không còn phổ biến nhưng chả cá đã từng là món ăn phố phường, dành cho những gia đình khá rả tại những thành phố lớn.

Chả cá là món chả làm từ cá, tương tự chả lợn nhưng thay thịt lợn bằng cá. Món chả cá nổi tiếng nhất là chả cá Lã Vọng. Nguồn gốc chả cá Lã Vọng bắt nguồn từ Hà Nội thời Đông Dương. Khi đó, có gia đình họ Đoàn ở số 14 Hàng Sơn lấy nhà mình cưu mang nghĩa quân Đề Thám, thường hay làm một món chả từ cá rất ngon đãi nghĩa quân. Sau đó, Đề Thám cùng nghĩa quân giúp chủ nhà mở một hàng chả cá vừa để chủ nhà kiếm sống, vừa để làm nơi họp quân. Trong nhà hàng luôn bày tượng ông Lã Vọng - Khương Tử Nha bó gối câu cá, ám chỉ người tài giỏi chờ đợi thời cơ. Món ăn của nhà hàng trở nên nổi tiếng, được gọi là chả cá Lã Vọng.

Chả cá Lã Vọng có cách làm tương đối cầu kỳ. Cá sử dụng thường là cá lăng tươi, thịt ngọt, thơm, ít xương. Cá được lọc bằng cách lạng từ hai bên sườn, sau đó ướp gia vị bí truyền với riềng, nghệ, mẻ, hạt tiêu, mắm... Cá phải ngâm trong hai giờ, rồi nướng trên lửa hồng, lật giở đều tay để các mặt chín vàng như nhau. Sau khi nường, lại cho chả vào chảo mỡ, đảo qua trong mỡ sôi lăn tăn, khi đã vàng thơm thì cắt thì là, rau thơm vào đảo đều, trộn lẫn. Vì cách làm cầu kỳ nên chả cá Lã Vọng đã từng là món quà cho những nhà khá rả. Đến nay, chả cá Lã Vọng vẫn là một món ăn nổi tiếng ở Hà Nội.

Thịt lươn sau khi làm sạch sẽ được xào chung với nghệ, ớt, tiêu xay. Nước dùng được ninh từ xương lợn, bò, xương cá và xương lươn. Đặc biệt không thể thiếu hành tăm - thứ hành chỉ có ở Nghệ An, Hà Tĩnh.

Súp lươn thường ăn kèm với bánh mì hoặc bánh mướt (giống bánh cuốn nhưng người ta không cuốn lại và không có nhân). Bánh mướt được tráng mỏng, không nhân. Sau đó cắt thành những miếng nhỏ vừa ăn.

Để có món bánh canh Trảng Bàng thơm ngon, yêu cầu trước tiên là phải có những sợi bánh canh thật ngon. Bột bánh được làm từ loại gạo ngon, ngâm kỹ qua một đêm để gạo đủ độ mềm, sau đó đem xay nhuyễn, lọc, hấp chín để tạo thành những sợi bánh canh mềm, dẻo, trắng muốt.

Nước dùng bánh canh được hầm từ xương lợn, ngon nhất là loại xương ống. Khi đun, hớt bọt và canh lửa thật khéo để nước trong và thơm cùng với gia vị vừa ăn. Món ăn này là sự hòa quyện đầy đủ vị béo ngọt của thịt, bánh canh thơm, dai cộng thêm với vị chua chua, mằn mặn, cay cay của nước mắm...

Phở chua được xem là “khúc biến tấu” của người Lạng Sơn. Phở chua gồm hai phần: nguyên liệu khô và phần nước. Dĩa phở chua sẽ được xếp lần lượt: bánh phở, xá xíu, dưa chuột rồi rưới nước đủ vừa phải. Tiếp đó sẽ là lạc rang, khoai lang chiên, hành khô để lên trên. Khi ăn, thực khách có thể trộn đều hoặc không.

Món ăn này là món theo kiểu “hàn thực” nên rất thích hợp ăn vào mùa nóng. Tuy nhiên, nếu ăn vào mùa lạnh, thì bánh phở và nước đủ sẽ được hâm nóng trước khi đem ra cho khách.

Bánh khoái Huế là sự hòa trộn màu sắc. Đó là màu vàng ươm của lớp vỏ bánh có pha chút bột nghệ, màu trắng nõn nà của những cọng giá căng tròn, màu đỏ au của tôm, màu nâu xám của nấm tươi. Món ăn còn pha giữa màu ngà của mấy lát thịt lợn ba chỉ hoặc thịt băm, màu vàng tươi của trứng gà, xanh của những lá hành hương. Tất cả gói gọn trong một chiếc bánh hình tròn vừa bằng cái đĩa nhỏ, khi ăn thì kèm thêm rau sống.

Nước lèo chấm bánh khoái được làm từ nguyên liệu chính là tương đậu nành. Mùi vị của bát nước lèo trong món bánh khoái có người cho là chiếm hết 50% cái ngon của món ăn. Đó là sự kết hợp vị mặn của tương, vị béo của gan neo băm nhuyễn, vị ngọt của đường, vị bùi của đậu phụng rang giã nhỏ...

Mì Quảng không phải là thứ mì nước, hay mì xào mà là thứ mì trộn. Nhân mì thường được chế biến từ nhiều loại nguyên liệu khác nhau: tôm, gà, thịt heo, cá lóc, cua… Có cả mì chay cho người ăn chay. Tùy theo người thích ăn nhân nào sẽ có một bát mì như ý.

Khi ăn mì không thể thiếu bánh tráng nướng, trái ớt xanh, lát chanh, đậu phộng rang và dĩa rau sống (rau muống, búp chuối, thân cây chuối non xắt mỏng, rau húng, diếp cá, xà lách…) đi kèm.

Chả cá gồm chả hấp và chả chiên (chả chiên có 2 loại: bánh lớn và viên vo nhỏ cho vào nồi nước lèo) hấp dẫn thực khách bởi tính "hiền", ăn dễ tiêu, ngon miệng của nó. Chả cá ngon là phải được làm từ cá mối, cá thuẫn tươi, cá chai, cá rựa…lóc lấy thịt đem xay nhuyễn và quết cho thật kỹ để chả dai, mịn.

Chả cá ngon còn là chả không tanh mùi cá, thơm gia vị và ngọt vị ngọt của cá… Nước dùng của bát bún là nước nấu từ phần xương và đầu cá sau khi đã lạng thịt xay chả. Nước cá này ngọt thơm đúng vị cá và ăn nhẹ bụng. Nồi nước chế thêm lớp dầu thắng với hạt điều để có màu đẹp.

Dê núi Ninh Bình sống hoang dã được ăn nhiều loại cây cỏ tự nhiên, chính vì vậy nên thịt chắc, thơm mùi thảo dược và đậm đà hơn những loại dê nuôi khác. Từ thực phẩm dê được chế biến thành rất nhiều món độc đáo: tiết canh dê, áp chảo, hấp sả gừng, xào sả ớt, xào lăn, tái dê, dê nướng, lẩu dê, cà ri dê, dê hầm thuốc bắc, cháo dê…

Bên cạnh đó, rất nhiều bộ phận của dê làm thành món đặc biệt: đùi dê, sườn dê, chân dê, nậm dê, ngọc dương dê… ăn với lá đinh lăng, lá mơ, lá sung, quả sung, ngò gai, húng, quế…

Cơm hến là một đặc sản ẩm thực Huế. Cơm hến được trình bày dưới hình thức là cơm nguội trộn với hến xào qua dầu và gia vị, nước hến, mắm ruốc, môn bạc hà, bẹ chuối, rau má, rau thơm, giá đỗ, tóp mỡ hoặc bóng bì chiên giòn, sợi mì chiên giòn, ớt màu, đậu phộng nguyên hạt, ớt chưng, tiêu, bột ngọt và muối.

Hến ngâm nước gạo một thời gian để thải hết bùn đất, rửa sạch, đem luộc cho đến khi hến mở vỏ. Lấy nước luộc sau khi đã để lắng, đổ hến ra sàng để lấy thịt hến. Thịt hến và nước hến là hai vị chính của cơm hến, ngoài ra thì cũng không thể thiếu các loại gia vị đi kèm. Các phần khác gồm có: cơm trắng để nguội, khế chua hoặc xoài chua, rau thơm, dọc mùng hay còn gọi là môn bạc hà, bắp chuối thái chỉ, nước mắm, tiêu, tóp mỡ, da heo phơi khô chiên phồng, mắm ruốc sống, đậu phộng rang vàng nguyên hạt, ớt bột tao dầu.

Tất cả đều để nguội. Duy có nước hến phải được giữ cho nóng sôi. Bát cơm hến được trộn từ tất cả các thành phần trên rồi chan một chút nước hến. Cơm hến thường được ăn với ớt thật cay mới đúng vị.

Chả mực được làm từ những con mực tươi ngon nhất của Vịnh Hạ Long nên được gọi tên là "Chả Mực Hạ Long" thơm ngon nổi tiếng nhất Vịnh.

Chả mực của vùng biển Quảng Ninh là món chả được làm từ con cá mực (chỉ mực mai). Chất lượng chả mực Hạ Long (giòn và dai) còn do kỹ thuật chế biến đặc thù của người dân thành phố Hạ Long: mực giã nhuyễn bằng tay, nêm chút hạt tiêu vỡ và mắm, nắn thành những miếng nhỏ dẹt, tròn, đem chiên, khi chín phồng lên như cái bánh rán, màu hơi vàng...

Sở dĩ gọi là lợn cắp nách vì chúng có khối lượng và ngoại hình rất nhỏ bé, phổ biến chỉ khoảng từ 10 – 20 kg nên người dân có thể cho vào gùi, xách tay, thậm chí cắp vào nách cho tiện và cái tên lợn “cắp nách” hay "lợn lửng" được bắt nguồn từ đó. Loài lợn này có sức chịu đựng rất giỏi, chúng tìm củ, rễ cây rừng nhai lá cây là có thể sống được. Chính vì ăn cỏ cây, lại chậm lớn nên thịt chúng rất thơm ngon, hầu như không có mỡ, miếng nào có một tý mỡ thì cũng không ngấy.

Lợn “cắp nách” (một số nơi gọi là lợn lửng) là loại lợn đặc sản chỉ có ở vùng cao và nhiều nhất ở Lai Châu. Giống lợn này có sức chịu đựng rất giỏi, chúng tự tìm củ, rễ cây và lá rừng để ăn. Lợn con mới đẻ đã có thể chạy nhảy, chỉ theo bố mẹ vài ngày rồi tách ra. Do ăn cây cỏ tự nhiên và chậm lớn, mỗi con chừng 10 đến 15 kg nhưng thịt lợn cắp nách rất thơm ngon, trở thành món đặc sản hấp dẫn thực khách.

Bánh đa cua một món ăn mộc mạc mà thân thiết của người dân đất cảng Hải Phòng. Một bát bánh đa cua ngon, hấp dẫn phải hội tụ đủ 5 màu: màu nâu hồng của gạch cua, màu bánh đa nâu sậm, màu xanh mướt của rau nhút, rau muống, hành lá, màu đỏ tươi nơi trái ớt và vàng rộm của hành khô.

Bây giờ rất nhiều nơi có bán bánh đa cua, tuy nhiên nếu ăn bánh đa cua Hải Phòng người ăn sẽ thấy khác. Có thể đó là "hương vị quê hương" nhưng có một sự thật là nếu chỉ có bánh đa đỏ và cua đồng thì không thể tạo ra hương vị bánh đa cua Hải Phòng vì nó còn sử dụng một số bí quyết đặc trưng bao gồm: bí quyết làm bánh đa đỏ và bí quyết nấu món canh bánh đa.

Bánh đa cua được bán khắp nơi ở Hải Phòng, tuy nhiên, những quán ngon chỉ bán 1 buổi: sáng, chiều hoặc đêm, có thể đó là một cách giữ khách của người bán nhưng làm khó cho những thực khách phương xa vì họ khó mà kiếm được quán ngon nếu không thông thạo Hải Phòng.

Thịt trâu khô là món ăn được hình thành khi đồng bào các dân tộc mổ trâu, nếu không ăn hết thì những tảng thịt trâu được tẩm gia vị rồi gác lên bếp hong khô. Cách làm thịt trâu, bò khô cũng khá đơn giản. Những miếng thịt lớn được tẩm ướp muối, trộn với các gia vị điển hình đó là gừng, mắc khén, gấc, ớt…

Sau khi tẩm ướp xong những miếng thịt được hong khô cho se lại, rồi được đồ cách thủy, và tiếp tục hong trên bếp cho đến khi khô hẳn.

Chắt chắt giống như con hến nhưng nhỏ hơn. Để lấy thịt chăt chắt, trước tiên xát rửa thật sạch, bắc nước thật sôi rồi đổ chắt chắt vào, dùng đũa đánh đều để ruột tách ra khỏi vỏ, rồi đem đãi (như đãi gạo vậy) lấy ruột.

Riêng nước luộc để thật lắng, lọc đem nấu canh hoặc nấu cháo. Thường thì chắt chắt nấu canh với mít non, rau lốt. Ngoài nấu canh, nấu cháo có thể chế biến chắt chắt thành món xào cũng rất tuyệt.

Khi nhắc đến Quảng Ngãi bạn nghĩ đến Sông Trà. Thật vậy sông Trà có gì mà gây ấn tượng với quý khách đến thế? Đó là câu hỏi chỉ có một đáp án.Từ lâu, cá bống sông trà được xem là món ăn không thể thiếu trong bữa ăn của người dân Quảng Ngãi. Đặc biệt là vào những tiết trời lạnh thì món cá bống trở nên rất đặc biệt. Vị vừa cay nhẹ, vừa vị ngọt của cá, vừa vị béo của dầu khi khô tộ thì cơm ăn bao nhiêu cũng không đủ.

Chính vì vậy mà món cá bống kho tộ ở sông Trà trở nên nổi tiếng từ đó. Sau này, cứ mỗi dịp có người thân từ các vùng về ghé thăm Quảng Ngãi thì sẽ được tặng cho một ít cá bống kho sẵn để về ăn.

Cá bống cát ở sông Trà có nhiều loại, cá bống cát nhỏ con, màu vàng nhạt, cỡ bằng ngón tay út cho đến loại cá bống vồ, to con, và loại cá bống mú có thân hình tím sẫm như loại cá mú biển (còn gọi là cá bống than) thịt nhão. Cá bống làm sạch, ướp nước mắm ngon, tiêu, nước màu… để độ mươi phút. Sau đó đổ thêm nước mắm ngon vào trách (nồi nấu) sao cho vừa xăm xắp và đun lửa riu riu cho đến lúc chín.

Người thui bê phải điêu luyện biết điều chỉnh lửa to nhỏ đúng lúc. Ăn thịt bê thui Cầu Mống cùng rau sống đủ loại của vùng quê bên sông nước (tía tô, ngò thơm, xà lách, khế chua, chuối chát xát mỏng, rau húng, rau quế, giá...) cuốn với bánh tráng mỏng chấm mắm cá cơm. Khi đến quán bán thịt bê thui, khách có thể gọi thịt bắp, thịt ba chỉ, thịt mông, da chế biến thành các món như xáo, gân, xương, bún tái...