Bà ơi

Vắng bà, nắng chẳng buồn dỗ dành hoa, bầu trời trong leo lẻo, giàn trầu xanh mướt ngày nào của bà, giờ đã úa vàng, gắng gượng bên bờ tường, men theo vách thời gian thảng thốt, như thầm gọi, bà ơi…! Tôi ngờ nghệch tựa mình vào cổng, nơi từng ngóng bà đi làm đồng trở về cuối buổi chiều hôm. Giờ đây rêu phong thoả sức xanh rì, cùng bóng thời gian sẫm màu in lên đó.

Ngày ấy, nắng trưa chang chang mỉm cười cùng cánh chuồn chuồn chấp chới. Hàng cây im lìm chẳng buồn rung rinh, xào xạc. Đất dưới chân cong mình trong nắng. Đến cả đàn sẻ cũng ẩn mình không buồn ríu rít gọi nhau. Ngọn gió Hạ uốn cong lẩn trốn vào bóng râm kể lể…Dưới ruộng, bà nội vẫn mải mê làm cỏ lúa. Con cá cờ, con rô thôi không lượn lờ bơi lui bơi tới, con cua, con ốc chui sâu trong khe, trong hốc đất, khép mình lại im lìm trốn nắng.

Nắng ngả thật thấp, nắng len qua lúa, nắng gẫy rụng theo dấu chân bà, bỏng rát mái đầu, lả cả đôi vai. Mùi bùn từ ruộng ngầu lên như thầm than thở, mong mùa màng năm nay được vụ. Rồi bà lại tất tả ngồi nghỉ tạm dưới rặng tre đầu làng, ẩn mình rũ nắng vào cây. Thênh thang nắng, mênh mang mây…Bà tôi giống như bao bà mẹ làng quê luôn tảo tần sớm tối, vun vén, chịu khó, chịu thương. Nhờ vậy cuộc sống của những người con, đứa cháu được như ngày hôm nay, phần lớn cũng là do công bà chăm sóc, dạy dỗ.

Tuổi thơ tôi không may mắn được ở bên bố mẹ như bao đứa trẻ cùng trang lứa. Ngay từ lúc lên bốn tuổi, tôi đã phải sống xa bố mẹ của mình. Dường như ông trời cũng thấu hiểu điều đó, nên đã bù đắp thiệt thòi ấy bằng cách cho tôi được sống vui vẻ, hạnh phúc bên ông bà nội trong những năm tháng tuổi thơ. Hình ảnh bà nội in sâu đậm trong trí nhớ, trong lòng tôi. Có đôi lúc nhớ bà, thảng thốt, tôi vẫn muốn mình được gọi bà ơi..!

Nhớ những buổi trưa hè thiu thiu trong giấc ngủ, mùi trầu cay nồng của bà còn phảng phất bên cánh võng ru tôi. Làn gió mát từ chiếc quạt mo cau bà phe phẩy xen lẫn tiếng ru lời hát. Ầu ơ…Có con vạc ngu ngơ, có con cò trắng trong câu ca dao, thuở lộn xuống ao vì đậu phải cành mềm…

Vọng theo lời ru tôi lớn dần lên trong tiếng ầu ơ của bà. Nhớ dáng bà khom lưng vào mỗi sáng mùa đông bên bếp ấm, nơi tro tàn trấu ủ, củ khoai khoanh sắn bà vùi nướng cho tôi. Tiếng bà văng vẳng gọi tôi từ căn bếp, vang lên từng bậc cầu thang ấm áp, khẽ len qua khe liếp hẹp, men vào căn buồng, nơi tôi đang cuộn tròn người trong chăn ấm. Tôi như chú mèo con vươn mình đứng dậy, chạy đến bên bà.

Lần tôi theo bà đi làm cỏ lúa ngoài đồng. Trong bụi mưa chiều bà chỉ tay lên không trung nói” cầu vồng kìa con, con nói ước mơ của mình đi, lớn lên nó sẽ thành hiện thực đấy con ạ!” Tôi khẽ đáp lời bà. Con muốn xây cho bà ngôi nhà thật to thật đẹp trên đó khi con lớn.”

Bà cười nói "cha bố con, lúc con lớn rồi thì bà đâu còn sống nữa mà xây nhà cho bà…” Bà mắng yêu tôi như thế, rồi cười ngời hạnh phúc với câu nói ngô nghê của tôi. Có lần bà đi làm đồng về vào buổi trưa mùa hạ. Trời nắng nóng, chiếc khăn mặt vắt hờ trên cổ bà ướt đầm mồ hôi. Tôi chạy theo bà ra cầu ao, nhìn làn nước mát trong tay bà khoả dưới tán lá dừa, khuôn mặt bà vẫn còn đỏ lựng vì nắng nóng. Thương bà, tôi thầm nghĩ, giá mà con sóng lăn tăn kia từ tay bà, biết lôi cái nắng trở lại để bà bớt mệt.

Chiều nay, về đến đầu làng, vắng bà…con đường quê cũng như thưa dần. Tôi nhớ tới mùi cơi trầu của bà, nhớ mùi vôi bà têm vào lá. Chiếc khăn đen mỏ quạ, chiếc áo nâu đã sờn nhiều năm, mà cứ mỗi dịp Xuân về, bà mang ra cầu ao ngồi nhuộm lại. Bao nhiêu năm rồi vẫn thế, bà dành dụm để thương con, thương cháu, chẳng sắm sửa gì cho mình. Tôi nhớ lắm, bà thường mắng yêu.”Cha bố mày, áo mặc có vừa không con…ăn có ngon không con..?” Tôi vẫn nhớ, dáng bà liêu xiêu gánh mạ, gánh cả hồn vụ Xuân trong chiều hôm bên nắng phai.

Hạ về trên quê hương tôi, bao la trên cánh đồng vàng, bên cánh võng của bà ru tôi năm xưa…Tôi thấy hạ bồi hồi đâu đó, gói bâng khuâng trong lòng, cùng với tiếng vỡ oà từ ngày xa xưa…Dạ bần thần, mắt khe khẽ cay, nhớ bà…vắng xa đã lâu. Tôi chạy ào lên triền đê con sông Luộc, nơi bà thường dắt tôi xem thả diều những chiều mùa hạ. Con sông vẫn nằm đó trôi xuôi.

Sông nhớ ai mà nghẹn ngào đỏ mắt…rười rượi phù sa…Tôi vội chạy trở về ngôi nhà xưa của bà. Bể nước mưa còn đó, nhưng tìm đâu ra ngọt ngào mát lạnh trưa hè. Vắng bà, hai cây cau cọ bẹ vào thân loà xoà đung đưa trong gió cũng lười ra hoa kết trái. Giàn trầu xanh mướt ngày nào của bà, giờ đã úa vàng gắng gượng bên bờ tường, men theo vách thời gian thảng thốt, như thầm gọi, bà ơi…!

Tôi ngờ nghệch tựa mình vào cổng, nơi từng ngóng bà đi làm đồng về cuối buổi chiều hôm. Giờ đây rêu phong thoả sức xanh rì, cùng bóng thời gian sẫm màu in lên đó. Cuộc đời cho tôi người bà và mùa Hạ yêu thương như thế. Chúng tôi đã cùng nhau đi suốt quãng đường dài. Sao không đi được cùng nhau đến đoạn đường cuối…Lúc “nghĩa tử là nghĩa tận” lại thiếu vắng nhau… Bà ơi..!

Tôi cầm trên tay mình mùa hạ của bà…Bà đã cõng mùa hạ tuổi thơ của tôi đi…giờ chỉ còn yêu thương… ở lại…

Lê Minh